153
timeerd wenst te zien door afvoer van de
lijst, blijft wanneer dit niet geschiedt de Mis
siekapel vogelvrij. De in 1968 afgegeven
sloopvergunning is niet aan enige termijn
gebonden en heeft dus in principe 'eeuwig
durende' werking. Deze kan door geen enke
le procedure worden onderbroken. Tenzij het
monument eerst afgevoerd en dan opnieuw
geplaatst wordt (Grote Kerk Hengelo)!
Om dit soort uitwassen in de toekomst te
voorkomen wordt sinds 1983 de sloopver
gunning verstrekt voor de termijn van één
jaar. Ziet 'men' in dat jaar kans om afbraak,
te voorkomen, dan zal de hele procedure
opnieuw gestart moeten worden. Dit kan het
voordeel hebben dat bij de diverse stadia van
advies en belangenafweging nieuwe argu
menten ingebracht kunnen worden. Helaas
tracht de 'sloopwillende' eigenaar nu al deze
zeer heilzame beperking te omzeilen door bij
de minister om verlenging van de termijn te
vragen. Maar ook deze beschikking is vat
baar voor beroep ingevolge art. 26 van de
monumentenwet.
DE VERPLICHTE BELANGENAFWE
GING
De argeloze oudheidkundige, voor wie de
architectonische waarde van een monument
boven iedere discussie verheven is, staat ab
soluut versteld van de argumenten die aange
voerd kunnen worden tot afvoer, sloop of
niet-plaatsing van een gebouw. In zijn stevig
geïndoctrineerde, rechtlijnige visie hebben
De O.L. Vrouwe-Onbevlekte-Ontvangenis-Kerk
of Posthoorn te Amsterdam. Een in baksteen
omgezette, neogotische vertaling van de 13de-
eeuwse O.L. Vrouwe-Munsterkerk te Roermond;
de laatste gerestaureerd, de eerste gebouwd door
P. J. H. Cuypers. Door de sloopvergunningen,
afgegeven door de Kroon en de gemeente hangt
het voortbestaan aan een zijden draad. Foto:
R.D.M.Z. Zeist.
goed voorbeeld waarbij dit alles speelt is de
neoclassicistische Missiekapel in het Lim
burgse plaatsje Heythuizen. Hier werd al in
1968, vermoedelijk kort na de vaststelling
van de gemeentelijke monumentenlijst, een
sloopvergunning voor aangevraagd door het
kerkbestuur. Dit heeft niet mogen beletten
dat de eigenaar - inmiddels de gemeente
voor de somma van één gulden - onlangs de
minister toch om afvoer van het monument
van de lijst heeft verzocht! Zij gaat er ten
onrechte van uit dat de sloopvergunning ge
koppeld is aan de vorige eigenaar en acht het
moreel niet verantwoord om er gebruik van
te maken. De reeds aanwezige sloopvergun
ning was voor GS echter wel de hoofdreden
om de minister negatief te adviseren. Over
de monumentwaardè werd niet gesproken.
Dat is bijzonder spijtig omdat neoclassicisti
sche architectuur in deze streek, zoals ook de
PC Limburg van Heemschut de minister me
dedeelde, erg zeldzaam is. Hoewel de ge
meente Heythuizen eventuele afbraak gelegi-
t
I: PLAATSING VAN EEN GEBOUW OP ÓF AFVOER VAN EEN MONUMENT VAN DE LUST
Afvoer: arl. 11: art. 8-10.
De minister ambtshalve: verzoek belang-
hebbende(n)
(Stedebouwkundige toetsing a.h.v. het be
stemmingsplan)
Plaatsing via aanvullende lijst of individu
eel: art. II: art. 8-10.
De minister ambtshalve
Verzoek belanghebbende(n)
i
Ontwerp M'raad met redenen voor plaat
sing
Voorgenomen plaatsing (afvoer) door mi-i
nister bekend gemaakt aan belangheb-J
bende(n) J
H Ontwerp M'raad óf verzoek afvoer via de
minister naar G.S. en gemeenteraad: advi
seren de minister binnen 2 tot 4 maanden
i
De minister, gehoord de M'raad, gaat over
tot plaatsing (afvoer)
Kroonberoep volgens art. 26 als vermeld. De minister stelt B&W en de belangheb-
bende(n) op de hoogte.van plaatsing (af
voer).
NB De opvatting als zou de minister de plaatsing van een gebouw op óf de afvoer van een monument van de lijst aan voorwaarden
kunnen verbinden is onjuist] Voor de wet is het ene monument niet méér monument dan het andere monument.
Het is wel zo dat de minister een overweging aan de plaatsing of afvoer kan toevoegen. Zo stelde hij bij de voorlopige plaatsing van de
St.-Dominicus van Alkmaar dat hij afvoer in overweging zou nemen, indien geen bestemming gevonden kon worden. Dit was in
principe overbodig, daar de monumentenwet automatisch hierin voorziet (art. 11)!
il: AANVRAAG VAN SLOOP- OF VERBOUWINGSVERGUNNING
Verbouwing-/sloopvergunning art. I4-J9
i
Verzoekschrift eigenaar
4
Minister bevestigt ontvangst én datum
i
Desgevraagd of uit eigen beweging dient
de M'raad van advies (initiatief plaatsings
voorstellen)).
ltBij plaatsing vergunningenstelsel art. 14-
l|19 voor minimaal 2 jaar van kracht,
i
art. 26: binnen 2 maanden beroep bij de
Kroon (Raad van State: afdeling geschillen
van bestuur) door belanghebbende(n)
1 i
Geen schorsende werking!
KB waarbij al dan niet de beschikking van
de minister vernietigd wordt.
(Stedebouwkundige toetsing a.h.v. het be-J Afschrift aan G.S. en B&W: geven binnen
stemmingsplan)
Bij verstrijken termijn wordt de vergun
ning geacht te zijn verleend!
'2 maanden advies
Minister beslist binnen 6 óf 12 maanden -
Desgevraagd of uit eigen beweging dient
^.M'raad van advies
Minister kan aan vergunning voorwaarden
verbinden: sloopvergunning sedert 1983
gebonden aan termijn van één jaar!
•Beroep schorst de werking van de verleen
de vergunning
Art. 26: binnen 2 maanden beroep bij de
Kroon (Raad van State: afdeling geschillen
van bestuur) door belanghebbende(n)
t
KB waarbij al dan niet de beschikking van
de minister wordt vernietigd
NB In de stadia van advies en belangenafweging kan bij beide procedures I en II een ieder die zich daartoe geroepen voelt zijn bijdrage
leveren aan de besluitvorming.