II
n
r;
.aaaaaaaIaaaapaaaaaaa, i
NAAAAAAANAAA/AAAAAAA/ i#
\AAAAAA\A, VAaAAAAA/
AAAAAAA/SfcÉjw^AAAAAA/*
AAA AAA AA/vA AA AA AA AA r
63
AAAAAA
AAAAAA
,AAAAAAAAAAAAAAAAAAA,
AAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-
\AAAAAAAAAAAAAAAAAAA/
.AAAAAAAA^fllsCAAAAAAAA
\AAAAAAA Jw^AAAAAAA/ jf-
.AAAAA AA fAAAA? AAAA AAA 'A
\AAAAAAig\AAA/V,AAAAAA/ v <0-
Hoek Keizersgracht 539-543 van Stadsherstel.
Voorbeeld van het belang van zowel het
restaureren van een hoek als het bewaren van een
19de eeuws monument.
(Foto Stadsherstel - Jaap van der Veen).
niging Levend Monument onder de nieuwe
naam Vereniging Vrienden van de Amster
damse binnenstad.
De Stichting Diogenes heeft in de loop der
jaren 74 panden in bezit gekregen, waarvan
er inmiddels 43 zijn gerestaureerd. Daar
naast werd het Aalsmeerder Veerhuis, waar
sinds 1965 het secretariaat was gevestigd een
soort zenuwcentrum van waaruit verschillen
de stichtingen werden opgericht tot behoud
van met ondergang bedreigde gebouwen. De
meest bekende daarvan zijn de Stichting
Claes Claeszhofje, de Stichting het West-
Indisch huis en de Stichting de Pinto. Zij alle
hebben geresulteerd in restauraties die tot de
verbeelding spreken.
Speciaal voor huisvesting van muziekstuden
ten waarvoor de HAT-regeling van toepas
sing is, werd de stichting Jan Pieterszhuis
opgericht. Deze stichting bezit inmiddels 3
complexen met totaal 40 eenheden.
De bouwactiviteiten van Diogenes beperkten
zich het afgelopen jaar tot de restauratie van
één pand en tot de nieuwbouw van een com
plex voor de reeds genoemde stichting J.
Pietersz.huis. Verder begeleidde men voor
derden de restauratie van het fraaie, piepklei
ne Swigtershofje aan de Amstel.
DE STICHTING ARISTOTELES
De jongste loot was de oprichting van de
Stichting Aristoteles in 1970. Deze stichting
trachtte voor de restauratie van monumenten
gegadigden te vinden die economisch eige
naar zouden worden, terwijl de stichting juri
disch eigenaar bleef.
De gegadigden (deelnemers genoemd) moes
ten de aankoop en de restauratie bekostigen,
meestal met behulp van een hypotheek.
Daarvoor kregen zij het gebruik van het
pand. Aristoteles verzorgde de subsidie, ver
leende adviezen én hield de administratie bij.
Daarbij sneed het mes aan twee kanten: Aris
toteles kreeg als stichting meer subsidie van
Gemeente en Rijk, terwijl de economische
eigenaar zijn voordeel van renteaftrek
behield.
Op deze wijze restaureerde Aristoteles 126
wooneenheden terwijl 41 eenheden nog op
Binnenplaats van Huize van Brienen, Secretariaat
van de Vereniging Hendrick de Keyser.
(Herengracht 284).
restauratie wachten. Een gewijzigd beleid
van de fiscus en vertraagd afkomen van sub
sidies brachten Aristoteles in een toestand
van consolidatie. Men verzorgt momenteel
slechts de administratie van de bestaande
panden. Aankopen en restauraties vinden
niet meer plaats.
Indien wij alles bij elkaar optellen is er door
restaurerende instellingen heel wat tot stand
gekomen.
Ongeveer 400 gerestaureerde monumenten
op een totaal van ongeveer 4000 restauraties
is meer dan een druppel op de gloeiende
plaat. Wanneer we de jaarverslagen van de
gem. Dienst Monumentenzorg bekijken,
blijkt daarnaast dat van het totale restauratie
volume jaarlijks ruwweg 90% door particu
lieren wordt uitgevoerd. Deze groep echter
restaureert incidenteel terwijl juist de restau
rerende instellingen zorgdragen voor een
continue restauratiestroom. Hun uitgangs
punten zijn dezelfde: zorgdragen voor het
behoud van de monumentale binnenstad van
Amsterdam.