Nieuws
uif de
provincies
Noord-Holland
Haarlem. Het 25-jarig bestaan van de afde
ling Monumentenzorg waarop sinds oktober
1982 door een aantal evenementen de aan
dacht werd gevestigd, was ook aanleiding
voor het verschijnen van het boek 'Sterck en
Wel doortimmerd', een kwart eeuw restaure
ren in Haarlem; samengesteld door P. Jon
gens (technisch adviseur van Heemschut),
drs J. B. Uittenhout en drs Loes J. H.
Vroom, medewerkers van het Gemeentelijk
Bureau. Uitgeverij: De Vrieseborch te Haar
lem, 47,50.
De uitgave geeft een bloemlezing van een
zestigtal restauraties in de Haarlemse bin
nenstad. Alle beschreven restauraties zijn
overvloedig geïllustreerd. Ook wordt aan
dacht geschonken aan de monumenten die in
de periode 1956-1981 verloren zijn gegaan.
Ter afsluiting is van alle Haarlemse monu
menten een korte beschrijving opgenomen,
alsmede een totaaloverzicht van de restaura
ties die sinds 1956 hebben plaatsgevonden.
De heer Jongens vermeldt heel treffend op de
omslag:
'Monumentenzorg is
datgene ontzien
wat historisch bezien
waard is te worden gezien'.
Tevens is verschenen een uitgave van de
aangepaste Haarlemse Monumentenlijst in
een losbladige uitvoering, die te bestellen is
a 25,- bij de afd. Monumentenzorg. Tel.
023-310150 of bij de Boekhandel Vermout
en De Vries. Behalve straatnaam, huis- en
kadasternummer is een redegevende om
schrijving van ieder monument opgenomen.
- waardering te kweken voor nu eens niet de
'top-' of 'nationale' monumenten, maar het
leren zien van de betekenis van de dikwijls
jongere bebouwingsvorm in onze dagelijkse
omgeving.
De film geeft in (te) snel tempo op originele
wijze een beeld van het waardevol cultureel
erfgoed in de hele provincie en zal, vooral
wanneer begeleidende tekst beschikbaar is
gekomen, uitstekend dienst kunnen doen
voor voorlichtingsdoeleinden in het land.
Purmerend. Het uit 1638 daterende Burger
weeshuis, thans zetel van de Rabo Bank,
werd gerestaureerd! Reeds in 1981 (Heem
schut: juli/aug. nr. pag. 135 en december nr.
pag. 231) maakte Heemschut bezwaar tegen
de voorgenomen sloop van de 19de-eeuwse
zijvleugel en het gebouw ter rechterzijde, de
Ark. Ook tegen de nieuwbouwplannen rezen
grote bezwaren met betrekking tot bouwvo
lume en dakvorm, met het resultaat dat deze
plannen.werden aangepast. Uiteindelijk wer
den de bezwaarschriften ongegrond ver
klaard zodat de sloop kon worden uitge
voerd, met dien verstande dat het voorhuis
gehandhaafd en gerestaureerd werd met be
houd van de nog aanwezige kunsthistorische
rijkdom. Zonder tussenkomst van de Rabo
Bank zou het waardevolle interieur wellicht
ook verdwenen zijn. Bij dit compromis staat
dus het behoud van het oudste gedeelte van
het complex tegenover het verlies van de
19de-eeuwse zijgevel.
De hoogte en de parcellering van deze gevel
zijn aangepast aan het voorhuis; zelfs de
De situatie nu: restauratie van het voorhuis, met
nieuwbouw links achter en ter rechterzijde; thans
in zijn geheel zetel van de Rabobank te
Purmerend.
Het Burgerweeshuis te Purmerend vóór de sloop
van de zijvleugel, achterhuis en huis de Ark, ter
rechterzijde, in 1981.
horizontale blokverdeling is met teruglig-
gend metselwerk aangegeven. Aanpassing in
kleur door bepleistering ware ook nu nog te
overwegen.
Zaanstad. Tijdens de Provinciale Ledendag
in Noord-Holland die 24 september jl. in de
Zaanstreek plaats vond, werden verschillen
de aspecten duidelijk belicht.
Zo sprak Commissielid Ir. G. Teders na een
welkomstwoord van de burgemeester en een
inleiding van de vice-voorzitter, drs. D. van
Leeuwen, over de ruimtelijke ontwikkeling
sinds de 12de eeuw toen er reeds bewoning
plaats vond langs de Zaan en de padenstruc
tuur van het slagenlandschap. Voorts over de
industrialisatie en de hiermede samenhan
gende problemen bij de vaststelling van be
stemmingsplannen (b.v. De Gortershoek).
Van de inmiddels 120 bestemmingsplannen
voor dit gebied zijn vele ouder dan 10 jaar en
dienen dus herzien te worden.
Ir. W. J. Schuurman, van de Stichting Zaans
Schoon, welke reeds vóór de oorlog een in
ventarisatie begon op te zetten van aanwezi
ge waardevolle houtbouw en later actief op
trad, o.a. ter bevordering van het instellen
van monumentenverordeningen, pleitte voor
Haarlem. Provinciale Staten van Noord-
Holland hebben het uitstekende initiatief ge
nomen door Multifilm een monumentenfilm
'Het gezicht van Noord-Holland' te doen
vervaardigen met het doel:
- voorlichting te geven aan een breder pu
bliek, opdat de belangstelling voor monu
menten niet beperkt blijft tot een kleine
groep van ingewijden;
- de burger van het belang van het behoud
van monumenten te overtuigen o.a. door het
stimuleren van zelfwerkzaamheid, zodat de
ze zich bewust wordt van de betekenis van
zijn historisch gebouwde omgeving;
- te laten zien, dat meer dan vroeger, niet
alleen het monument 'op zich' van belang is,
maar ook het pand in relatie tot zijn omge
ving, het zogenaamde 'ensemble';
