Nat£iiikede
s
stedelijk®
otngeVtng
met zijn oevers en randgebieden als Loos-
drechtse plassen en Naardermeer, enerzijds
en Waterland met het ten Noorden daarvan
gelegen open gedeelte van Noord-Holland,
anderzijds.
Vooral voor de vogelstand is zulks van grote
betekenis. Zo zoeken de in het Naardermeer
broedende aalscholvers hun voedsel in het
IJ-meer. In het najaar en in de winter is het
meer een verblijf- en fourageplaats voor dui
zenden overtrekkende of zwervende vogels.
Ook de broedkolonies op het IJdoorn nabij
Durgerdam maken gebruik van dat meer.
Dat de overige oevers van het IJ-meer met
name de Diemerzeedijk met zijn buitendijks
land wat de vogelstand betreft nog steeds van
grote waarde is, bleek onlangs uit recente
inventarisaties.
Een waarde-oordeel is daarover gegeven
door de heer Dr. Nieboer verbonden aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam:
'Het gebied is in ornitologisch opzicht be
langrijk voor Amsterdam en Nederland om
de volgende redenen:
1. Het is een broedgebied van een aantal
soorten, die in Nederland in kleine aantallen
broeden, of die thans nog in grote aantallen
broeden (bruine kiekendief, waterral, baard-
mees) in terreinen die grotendeels zullen ver
dwijnen (Flevoland).
Nederland is bovendien in West-Europa het
gebied waar de baardmees en bruine kieken
dief veel voorkomen.
2. Het is een uitgestrekt riet-moeras in di
verse stadia van ontwikkeling van oeverland
vegetatie tot moerasbos; het bezit in vergelij
king met andere dergelijke terreinen een zeer
complete en rijke rietvogel- en zangvogel
fauna.
3. Het is een niet onbelangrijk doortrekge-
bied en winterkwartier van veel soorten vo
gels met name 'eendachtigen en steltlopers'.
RECREATIE
Het IJ-meer biedt aan de watersport een
unieke recreatiegelegenheid in de onmiddel
lijke omgeving van de stad. Het meer is ruim
genoeg voor weekend-tochten.
Nu de vuilstort aan de Diemerzeedijk is
beëindigd zal na herinrichting van de dijk
met oeverlanden ook de westelijke oever van
het IJ-meer weer voor de watersport aantrek
kelijk worden.
Na inpoldering van dit westelijk gedeelte zal
niet alleen de watersport daar onmogelijk
worden, maar bovendien zal de open ruimte
naar Almere kleiner worden. Amsterdam en
Almere komen dichter bij elkaar. De visuele
ruimte zal nog nader inkrimpen indien de
gedachte om een dijkverbinding tussen Al
mere en de Oranjesluizen aan te leggen ook
verwezenlijkt wordt.
Veel van de hierboven geschetste waarden
zullen door de beoogde inpoldering
(900 ha.verloren gaan of ernstig worden
aangetast.
BESTRIJDING WONINGNOOD
De vraag moet worden gesteld of deze inpol
dering noodzakelijk is ter bestrijding van de
54
woningnood. Schrijver dezes meent van niet
en wel om de volgende redenen:
1. De gemeente Amsterdam hanteert bij zijn
prognoses van de woningbehoefte op mid
dellange termijn wisselende cijfers die aan
vankelijk resulteerden in een tekort voor
1990 - na bebouwing van alle huidige be
schikbare ruimte aan terreinen voor 40.000
woningen. Later is dat aantal teruggebracht
tot 20.000.
De provincie Noord-Holland komt voor dat
jaar op een overschot aan bouwterrein voor
3400 woningen.
Kennelijk is de gemeente aan het over
vragen.
2. Houdtmen rekening met een verdere
groei van de woningbehoefte ook na 1990,
dan biedt het Oostelijk Havengebied en de
doorgaande bouw in Almere daartoe ruim
schoots gelegenheid.
Mr. E. Dienaar is lid van het Dagelijks Bestuur
van de Bond Heemschut.
2) De historische gegevens zijn ontleend aan het
boekje Hoogheemraadschap Amstelland van het ge
lijknamige waterschap van sept. '76.
Enkele jaren geleden verstrekte het Ministe
rie van C.R.M. een werkgroep de opdracht
om te inventariseren hoe de leefbaarheid in
steden verbeterd kan worden door meer aan
dacht aan de verschillende soorten 'groen' te
besteden. Het resultaat is het rapport 'Natuur
en stedelijke omgeving' met de ondertitel
'een verkenning van de mogelijkheden tot
samenleven van plant, dier en mens'. Hoe
wel de verschillende vormen van het be
staande historisch groen en de historisch on
bebouwde begroeide verkavelingsvormen re
latief weinig aandacht hierin krijgen, wordt
de waarde daarvan in dit rapport wel erkend.
Met name een concreet voorbeeld als het
Minstroomgebied in Utrecht, waarvoor een
bestemmingsplan wordt ontwikkeld dat, on
danks een flink contingent nieuwbouw, het
historisch gegroeide karakter van een rivier
tje met daarlangs gelegen tuinderijen respec
teert, spreekt ons zeer aan. De Bond Heem
schut is van mening dat in de aangekondigde
vervolgonderzoeken die gepland zijn aan be-
houds- en beheersaspecten van het 'histori
sche groen' in zijn vele vormen verder aan
dacht dient te worden besteed. Ten behoeve
van dit vervolgonderzoek zijn 11 provinciale
comités gevormd, die de organisatie van stu
diedagen voor hun rekening nemen. Naast
verschillende overheidsorganisaties op dit
terrein zijn in de comités veelal ook andere
i
instanties en organisaties uitgenodigd om
hun inbreng te leveren. Deze studiedagen
zullen in het voorjaar van 1983 of iets later
plaats vinden.
Oude tuindersgronden in het Minstroomgebied.
Deze richten zich op verschillende doelgroe
pen. Naast de ambtelijke groeperingen zijn
ook lokale groeperingen uitgenodigd, waar
bij vrijwilligersgroepen betrokken zijn. Het
vervolg op deze studiebijeenkomsten zal af
hankelijk gesteld worden van de door de
comité's aangekondigde projecten: voor wie
zijn ze, wat zijn de criteria, hoeveel geld is
ervoor, hoe lang moeten ze duren, welke
onderwerpen vallen erbinnen. Het ligt in de
verwachting, dat de definitieve vaststelling
van genoemde criteria e.d. zijn beslag zal
krijgen vóór dat de studiedagen aanvangen,
zodat deze een zinvolle follow-up kunnen
krijgen. Het rapport is verkrijgbaar bij de
Staatsuitgeverij, Chr. Plantijnstraat 1, Den
Haag voor 25,-, ex.cl. portokosten.
Adressen voor meer informatie:
Friesland, Drenthe
Inspectie NBOR - Noord
Groningenstraat 230
9402 LP Assen
05920-40198
Zeeland, Zuid-Holland
Inspectie NBOR - Zuid-west
Sir Winston Churchilllaan 366-368
2285 SJ Rijswijk
070-948941
Gelderland, Overijssel
Inspectie NBOR - Oost
Groningensingel 81
6835 ED Arnhem
085-229021
Noord-Holland, Utrecht, Zuidelijke IJssel-
meerpolders
Inspectie NBOR - Noord-west
Wilhelminastraat 13
2011 HV Haarlem
023-317254
Noord-Brabant, Limburg
Inspectie NBOR - Zuid
Dommelstraat 4
5611 CK Eindhoven
040-450355