Falende gemeentelijke
monumentenzorg
Jaargang 59, no. 11/12 - december 1982
Heemschut verschijnt lOx per jaar
Tijdschrift van de Bond Heemschut
opgericht in 1911
Beschermvrouwe:
H.M. Koningin Beatrix
Uit de inhoud:
Bemoedigend beleid in Meppel
Een burgemeester lucht z'n hart
Veranderende restauratiepraktijk bij
Stadsherstel
Foto omslag:
Het orgel vanJ. H. H. Batz, 1762/64,
in de Lutherse kerk te Den Haag:
één van de meer dan 600 belangrijke,
historische orgels die wij vooral in
december horen.
Redactie:
J. Th. Balk, eindredacteur
Drs. J. H. Bierenbroodspot-Rudolph
J. Roelfs Sr.
Redactiesecretaris
P. A. Hengeveld-Brand
Vaste medewerkenden:
A. J. Bartelds-Boshuizen,
Ter Apel (Noord Nederland)
D. van der Meulen, Assen
(Oost Nederland)
R. Lureman, Doetinchem
(Oost Nederland)
Drs. W. J. Pantus, Nijmegen
(Zuid Nederland)
G. Le Belle, Schoorl
(Noord West Nederland)
J. E. van der Wielen, 's-Gravenhage
(Zuid West Nederland)
Correspondentie voor de redactie
aan:
Secretariaat Bond Heemschut,
Nieuwezijds Kolk 28,
1012 PV Amsterdam
tel.020-22 52 92
óf 020 - 23 09 94 (ledenadministratie)
postgiro 124326
Correspondentie voor advertenties:
Bosch Keuning nv
Postbus 13740 AA Baarn
tel. 02154- 1 82 41
gironummer 4988
Vormgeving Druk
Bosch Keuning nv, Baarn
165
Het Amsterdamse centrum is weer een troos
teloze plek 'rijker'. Waar tot voor kort een
schilderachtig ensemble van lage bebouwing
herinnerde aan de activiteiten van de stads-
steenhouwerij en -metseltuin en later een
smederij, rest nog een brokstuk van oud met
selwerk. Hoewel volgens de monumenten
wet beschermd, werden de schuurachtige ge
bouwtjes plotseling met de grond gelijkge
maakt. Daardoor verdween een deel van de
wand van het toch al wat kale Raamplein en
is de Raamdwarsstraat geen straat meer.
De uitspraak in het kort geding dat de buurt-
groep 'Stadsmetseltuin' - door ons gesteund
- aanspande, luidde weliswaar dat de eige
naar ten onrechte heeft gesloopt, maar dat
verandert niets aan het treurige feit van de
afbraak zelf.
De 'slopende' gang van zaken rondom deze
beschermde monumenten illustreert ook hoe
we, als we te doen hebben met een kwaad
willende eigenaar, een wettelijk af te dwin
gen onderhoudsplicht ontberen. Zeker als
dan de overheid - in dit geval de gemeente -
ook nog niet adequaat optreedt.
Al in 1976 probeerde de eigenaar een sloop
vergunning te krijgen om - toen nog lucratie
ve - kantoren te kunnen bouwen. Heemschut
verzette zich daartegen en maakte dit ken
baar bij C.R.M., waarbij wij wezen op het
unieke van deze overgebleven 'bedrijfs'-mo-
numenten ten dienste van de stad. De Minis
ter gaf geen sloopvergunning vanwege het
'cultuurhistorische belang dat hier in het ge
ding is', maar spoorde daarentegen de eige
naar aan een passende bestemming voor zijn
beschermde eigendom te zoeken.
Tussen 1976 en september dit jaar deed deze
laatste echter niets in die richting en reageer-
De afgebroken schuren. De buurt maakte een
jaartalgedenkbord: Monument anno 1982 voor
een monument anno 1665.
Foto: Elle de Wijs
de vooral niet op initiatieven die reëel te
exploiteren bestemmingen - zoals een res
taurant - ten doel hadden. Wat hij wel deed
was onlangs een nieuwe poging om het ver
val dat hij niet had willen tegengaan gehono
reerd te krijgen in de vorm van een sloopver
gunning. Opnieuw weigerde de Minister met
eenzelfde motivering, dus wisten alle partij
en heel goed hoe belangrijk het ensemble uit
historisch oogpunt geacht moest worden.
De situering ervan tegen de laatste stadsom
walling aan, was nog altijd dezelfde als die
in de 17de eeuw. Het hoofdgebouw van de
voormalige stadsmetseltuin - dat er nog al
tijd staat - was aan de Leidsegracht gesitu
eerd, met daarachter, in de ruime bijbeho-
Lage oude bedrijfsbebouwing en hoge, deels ook
oude, bomen gaven een ietwat landelijk karakter
aan deze kant van het Raamplein.
Foto: Bureau Monumentenzorg Amsterdam
