Voorbeeld van een
beschrijving van een
monument in het
Register
Noord-Brabant
Algemeen
i
I
Noord-Brabant: Enige maanden geleden
werd een provinciale Monumentencommis
sie geïnstalleerd door de Gedeputeerde Drs.
J. van der Hart. De commissie bestaat uit:
prof. dr. H. F. J. M. van den Eerenbeemt,
ir. A. van Drunen, ir. J. Weijts, A. van
Liempt, drs. W. de Natris, mw. H. van
Noordwijk-van Zeijl; voorzitter G. M.
Scholten, burgemeester te Schijndel; secre
taris: mw. drs. F. M. C. Witmer.
Tot adviseur zijn benoemd: J. van Mossel-
velt, mw. drs. M. Oomen en drs. W. J. H.
Verwers.
Na de vaststelling van een provinciale monu
mentennota, een nieuwe subsidieregeling en
een monumentenverordening eerder dit jaar,
is dit weer een volgende stap in de ontwikke
ling naar een zelfstandiger provinciaal mo
numentenbeleid.
Genoemde commissie (waarin vele Heem
schut-deskundigen zitting hebben) zal zich
buigen over de opstelling van de criteria
waaraan objecten moeten voldoen om voor
plaatsing op de provinciale lijst in aanmer
king te komen. De Gedeputeerde sprak de
hoop uit dat de commissie kans zal zien om
zich van de zware taak om het nieuwe beleid
meer gestalte te geven, goed zal kwijten.
Onlangs werd opgericht het Landelijk
Overleg Monumenten van Bedrijf en
Techniek.
De laatste jaren is er een groeiende belang
stelling voor deze categorie van technische
en industriële monumenten. Er zijn inmid
dels enkele landelijke en vele lokale en regi
onale organisaties in Nederland actief, ge
richt op de inventarisatie, documentatie en
het behoud van monumenten van bedrijf en
techniek.
Zonder uitzondering zijn dit particuliere or
ganisaties met weinig financiële middelen
maar gedragen door vele enthousiaste vrij
willigers.
Ondanks al deze inspanningen gaat het slecht
met deze monumenten. Het ene bedrijf na
het andere gaat ten onder, geld voor behoud
en restauratie is er nauwelijks, hergebruik
van gebouwen is financieel vaak niet haal
baar en de overheid toont maar weinig inte
resse voor deze tak van monumentenzorg.
Derhalve een reden voor de bestaande parti
culiere organisaties om krachten te bun
delen.
Voorzitter van het Overleg is drs. P. Nijhof
van de Stichting Bedrijfsmonumenten Mid
den-Holland i.o. Uitsluitend schriftelijke in
formatie verkrijgbaar bij de Stichting NCM,
St. Antoniebreestraat 69, 1011 HB AM
STERDAM. Telefonisch is de voorzitter be
reikbaar onder nr. 070-46 96 52.
181
Er bereiken ons wel eens vragen over de
wijze waarop een geregistreerd monument is
beschreven.
Op de al lang bestaande monumentenlijsten
is een dergelijke beschrijving vaak uiterst
summier. Tegenwoordig wordt een pand bij
plaatsing vrij uitvoerig beschreven. Als
voorbeeld van zo'n beschrijving kozen we
die van de neo-classicistische villa 'Bleyen-
burg' te Vught, voor de bescherming waar
van Heemschut zich verschillende malen
inzette:
'Villa Bleyenburg'. Gepleisterd (aan west
zijde, oost- en zuidgevel ook met getrokken
horizontale voegen), oorspronkelijk 17de-
eeuws, doch omstreeks het midden van de
19de eeuw uitgebreid en verbouwd; vijf ven
sterassen breed pand met verdieping onder
twee met blauwe Hollandse pannen gedekte
schilddaken;
gevels afgesloten met in pleisterwerk uitge
voerde kroonlijst, aan de westzijde hoger
opgetrokken, rijker geprofileerd en voorzien
van verdiepte velden.
In de noordgevel 2 vensters met 6-ruits
schuiframen en blinden op de begane grond
en venster met T-raam op verdieping.
In de oostgevel in totaal 8 vensters met afge
ronde bovenhoeken, geprofileerde stucwerk
omlijsting met kuif en T-ramen en in het
midden dubbele deuren met bovenlicht;
tegen de noordzijde een laag uitbouwtje met
gesneden gootlijst, tussen dit uitbouwtje en
een oostelijk gelegen schuurtje met openge
werkte, gesneden gootlijst een smeedijzeren
hek met gietijzeren kolommen.
Tegen de zuidgevel een vlakgedekte, later
aangebouwde serre met openslaande deuren
en vensters met T-ramen; op de verdieping
een laag, rechtgesloten venster en een rond
venster.
In de westgevel op de begane grond 3 ven
sters met T-ramen en blinden en een dubbele
deur met bovenlicht; op de verdieping een
hoger opgetrokken, door gekorniste kroon
lijst met consoles afgesloten middenrisaliet
met balkon, waarop twee balkondeuren uit
komen, omsloten door pilasters; met ver
diepte velden en erboven een hoogveld met
cartouche; vensters met T-ramen, stucwerk
omlijsting en afgeronde bovenhoeken; tegen
de noordzijde een gedeeltelijk houten aan
bouw, waarop een balkon.
De westgevel van 'Bleyenburg' te Vught