Nieuws
uit de
provincies
I
Overijssel
Gelderland
179
Wilsum: De dorpskerk van Wilsum (gem.
IJsselmuiden) - de oudste van Overijssel - is
medio 1982 geheel gerestaureerd opgeleverd
door het aannemersbedrijf Moes uit Zwolle.
(Hiermee zijn in de bovengenoemde ge
meente alle oude kerken gerestaureerd, zij
zijn voor een deel romaans, namelijk die van
Zalk, het dorp IJsselmuiden en Wilsum; de
vierde van Mastenbroek is gotisch.) Boven
de preekstoel blikken de 4 evangelisten -
schilderingen die sedert 1582 onder de wit
kalk zijn verdwenen en bij de recente restau
ratie in ere werden hersteld - na precies
vierhonderd jaar weer op de kerkbezoeker
neer.
De nog beschikbare originele tufsteen, des
tijds per schip vanuit Duitsland aangevoerd,
werd over de onzichtbare gebruikte baksteen
heen gemetseld. Door het aangetroffen, vol
ledig intact zijnde patertje en nonnetje - een
klein rond dakpannenpaar - kon men de ori
ginele dakbedekking afleiden. Later werd
een lei-dekking toegepast waarmee ook het
huidige dak is bedekt.
Aalten: Het uit 1884 daterende gebouw Ire
ne (zie foto), aan de Hogestraat, is medio-
september onder de sloophamer gevallen.
Pogingen van gemeentezijde om dit karakte
ristieke pand te behouden werden gestaakt
toen geen nieuwe bestemming kon worden
gevonden.
Alle adspirant-gebruikers haakten af omdat
zij het gebouw te bouwvallig en te vochtig
vonden. Het gemeentebestuur zag geen an
dere oplossing dan alsnog uitvoering te ge
ven aan een drie jaar eerder genomen princi
pe-besluit tot afbraak. Gebouw Irene, dat
een centrale plaats innam in de Aaltense ge
meenschap, was gebouwd als school. Vanaf
1925 deed het dienst als verenigingsgebouw.
Toen Aalten een nieuw activiteitencentrum
kreeg werd die verenigingsfunctie overbo
dig. Op het Irene-terrein zullen 12 woningen
worden gebouwd.
Uit hetzelfde Aalten komt ook verheugend
nieuws. Het gemeentebestuur heeft de uit
1743 daterende havezathe De Pol aange
kocht om het zwaar verwaarloosde gebouw
van de ondergang te redden.
De Pol is oorspronkelijk een hofhorig goed
van het ambt Bredevoort. Het is een van de
belangrijkste historische gebouwen van Aal
ten. Gedeeltelijk is het bakermat voor de
latere dorpsuitbreiding, die zich rondom de
voormalige havezathe zou voltrekken.
De Pol heeft anno 1982 het uiterlijk van een
herenboerderij, met een hoog pannen wolfs-
dak en empireramen met luiken. Het is met
oude lindebomen op het voorerf en omrin
gend weiland, een idyllische oase temidden
van de 20e eeuwse woonbebouwing. Het
Aaltense gemeentebestuur kocht het com
plex aan van de erven Prins, wier financiële
mogelijkheden ontoereikend bleken om het
te restaureren. Er wordt geprobeerd een be
stemming voor de havezathe te vinden in de
sociaal-culturele sfeer.
Het medio september gesloopte gebouw Irene in
Aalten
(Foto: Henk Westerveld, Aalten)
's-Heerenberg: Met de sloop, op 25 augus
tus, van de laatste oude stadsboerderij (zie
foto) is in het centrum van 's-Heerenberg een
bres geslagen in de historische gevelwand
van de Oudste Poortstraat.
Nog in april waren er serieuze restauratie
plannen voor het witgestucte complex, met
herenhuisachtig woonhuis. Dat gebeurde na
stevige aandrang van de Gelderse monumen
tencommissie, die - op historische argumen
ten - b. en w. van de gemeente Bergh bereid
vonden tot heroverweging van de sloopvoor-
De laatste oude stadsboerderij van 's Heerenberg,
met herenhuisachtig woonhuis. Het complex, dat
aanvankelijk gerestaureerd zou worden, ging op
25 augustus jl. tegen de grond.
(Foto: Henk Westerveld, Aalten)
nemens. Dat het uiteindelijk toch tot afbraak
kwam lag aan een raadsmeerderheid, die
'nee' zei tegen het voorgestelde opknapkre-
diet van een kwart miljoen. Men vond 'zo
veel geld in deze dure tijd onverantwoord',
temeer daar de aankoop van de boerderij (in
1978) de gemeente ook al een kwart miljoen
had gekost. De (onbeschermde) boerderij
had 17e- en 18e eeuwse muurresten. Gedeel
ten van de funderingen dateerden uit de Mid
deleeuwen. Op de plaats van de boerderij
wordt nu parkeerruimte aangelegd!
Winterswijk: Het Bleekhuis aan de Badweg
in de buurtschap Woold is afgevoerd van de
lijst van beschermde monumenten. Het uit
1892 daterende gebouwtje, waar gebleekte
stoffen' werden bewerkt, is dermate tot een
ruïne vervallen dat het niet meer voldoet aan
de eisen van de Monumentenwet.
Herstel zou neerkomen op totale nieuwbouw
en dat zit er, ook al door gebrek aan financië
le middelen, niet in.
In Heemschutnummer 1 van januari 1981
(bladzij 7) werd reeds aandacht besteed aan
de dreigende ondergang. Voor het 'Bleekers-
huusken', zoals het in de volksmond werd
genoemd, bestonden zes jaar geleden nog
verregaande restauratie-plannen. Een textiel
onderneming wilde het inrichten als ont
vangst- en vergaderruimte. Met het instorten
van de Winterswijkse textiel-industrie kwam
ook het eind aan dit in 1966 op de monumen
tenlijst geplaatste gebouwtje.
R. L.
