173
werd gekozen voor een gevel vorm, die zou
aansluiten bij hetgeen in het pand werd aan
getroffen. Daar de gevelbekroning hier van
een kroonlijst werd gewijzigd in een klokge-
vel, leek het echter alsof ook dit pand met
een verdieping was verhoogd. Bij vergelij
king blijkt dat dit niet het geval is.
RECONSTRUCTIE
Daar in het verleden omdat letterlijk stads
herstel werd nagestreefd juist veel hoekcom-
plexen zijn aangekocht die reeds waren ver
dwenen of op het punt stonden te verdwij
nen, is uiteraard meerdere malen reconstruc
tie van een verdwenen situatie overwogen.
Bijvoorbeeld de hoek van de Prinsengracht
en de Vijzelgracht. Toen Stadsherstel dit
complex aankocht in 1967 waren de drie
panden aan de Vijzelgracht reeds volledig
gesloopt, terwijl de onderstukken van twee
panden aan de Prinsengracht, de nrs. 646 en
648, reeds een aanschrijving tot sloop van
Bouw en Woningtoezicht hadden ontvangen.
Dit laatste stagneerde echter, aangezien bei
de wrakken nog op de monumentenlijst
voorkwamen. Aan de hand van de toestand
voor de sloop, die op foto was vastgelegd,
werd hier besloten tot een reconstructie van
de oude toestand. Hierbij werd Stadsherstel
gestimuleerd door Bureau Monumentenzorg
Amsterdam, dat graag zag dat de grachten-
wand aan de Prinsengrachtzijde weer zou
worden hersteld. Daardoor werd als het ware
een tegenwicht gevormd ten opzichte van de
nieuwbouw aan de Vijzelstraat. De verant
woorde manier waarop de reconstructie van
Vijzelgracht nr. 1 heeft plaatsgevonden is na
derhand door Monumentenzorg gehonoreerd
met plaatsing op de monumentenlijst.
Net zoals dit complex zijn er door Stadsher
stel vele gereconstrueerd. Bijv. hoek Heren
straat-Keizersgracht, hoek Kalkmarkt-Bin
nenkant, hoek Keizersgracht-Reestraat, hoek
Korte Prinsengracht-Haarlemmerhouttuinen
enz. Dat bij al deze hoeken herbouw nodig
was kwam doordat deze zonder uitzondering
kwalitatief in een bijzonder slechte toestand
verkeerden. Meestal rustte er reeds een aan
schrijving tot sloop op van B. en W., waarbij
dan toestemming werd verleend om hierme
de te wachten tot de subsidie was toegezegd.
Waarom in alle gevallen voor herbouw is
gekozen i.p.v. nieuwbouw heeft twee rede
nen. Ten eerste is het doel van Stadsherstel
gericht op herstel van de historische bebou
wing. Door de ervaring van zo'n 25 jaar is
een restauratiebureau uiteraard meer gericht
op reconstructie dan op nieuwbouw.
De tweede reden is, dat in het begin van de
zestiger jaren nog weinig goede voorbeelden
aanwezig waren van nieuwbouw, welke zich
goed had aangepast in de historische struc
tuur van de binnenstad. Hierdoor ging bij de
keuze-afweging van een restaurerende instel
ling uiteraard sneller de gedachte naar recon
structie uit, omdat dan van tevoren zeker
was, dat het goed zou passen in de omrin
gende bebouwing. Inderdaad enigszins de
weg van de minste weerstand.
