Wijk by Duurstede
Lopik
Cuijk en St. Agatha
Heiloo
Maastricht
Geertruidehberg
Eersel
141
De provinciale commissie Utrecht van de
Bond Heemschut bracht een werkbezoek aan
Wijk bij Duurstede, waarop een brief onzer
zijds aan deze gemeente volgde.
De commissie constateerde dat het stadsbe
stuur veel aandacht besteedt aan het behoud
van de historische schoonheid van de stad,
waarvan verschillende voorbeelden werden
genoemd. Zo verkeren het stadhuis en de
kerk en de omgeving van deze gebouwen,
waartoe het passende straatmeubilair zeer
bijdraagt, in uitstekende staat.
Heemschut vraagt nu ook meer zorg voor
een aantal andere zaken, zoals ten aanzien
van:
- de rommelige omgeving van de zo bijzon
dere Mazijk, waar opmetseling of herstel van
de beschadigde of verdwenen tuinmuren ze
ker verbetering zou betekenen. Op de braak
liggende binnenterreinen zou een hoogstam-
boomgaard aangelegd kunnen worden, waar
door de tuin van het Museum aan de Volder
straat op aantrekkelijke wijze kan worden
uitgebreid.
- de toestand van het monumentale pand
Amstelwijk.
- de huizen Dijkstraat 25/27 en Dijkstraat
2/4, panden die dermate interessant zijn dat
door middel van een passende bestemming
onderhoud gewenst is.
- de stijlgevoeligheid ten aanzien van raam-
vormen en kleurstelling van de opzichzelf
aantrekkelijke, goed aangepaste nieuwbouw.
Omdat de gemeente via de rehabilitatierege
ling nog een tegoed zou hebben, hoopt
Heemschut dat dat zal worden aangewend
voor veel nuttige en noodzakelijke restaura
ties.
Het zou een goede zaak zijn een begelei
dingscommissie voor de Binnenstad te vor
men, stelden wij tenslotte in onze brief,
waartoe wij gaarne onze kennis en kunde ter
beschikking' stellen.
nieuwbouw zou worden vervangen, maar
met handhaving van het huidige aspect be
houden zou blijven.
Deze boerderij heeft thans overwegend een
19de-eeuwse gedaante en zal waarschijnlijk
van veel vroegere oorsprong zijn. Er zijn
geen moderniseringen aangebracht in het in
een redelijke staat van onderhoud verkerende
gebouw. Verscheidene onderdelen, zoals de
nog slechts zelden voorkomende ribgoten en
de houten afvoerpijp bevestigen dit.
Vanwege de sterk bouwvallige staat van de
voormalige Latijnse school van het Kruishe
renklooster te St. Agatha heeft de Minister
van C.R.M. een sloopvergunning verleend
voor dit monument, dat deel uit maakt van
een in 1378 gesticht klooster en als volgt
wordt omschreven:
'Een als bakhuis gebruikte voormalige La
tijnse school, gebouw onder schilddak met
muren van baksteen en natuursteenbanden;
natuurstenen vensterkozijnen'.
De minister betreurt in zijn besluit dat door
verwaarlozing nauwelijks nog iets rest van
de architectuurhistorische waarde, die uniek
Het deerlijk vervallen bakhuis van het klooster St.
Agatha te Cuijk.
foto: Provinciale Commissie N. Brabant.
B. en W. deelden ons op onze desbetreffen
de brief mee, dat zij onze mening dat de
Lopikerweg-West zowel landschappelijk als
cultuurhistorisch zeer fraai is, delen. Deze
weg zal bij de reconstructie dan ook niet
verbreed worden. Wel zullen nutsleidingen
daarbij naar de berm worden verlegd, zonder
dat deze daardoor echter ernstig zal worden
aangetast. Bij de verdere plannen zal zeker
met onze brief rekening worden gehouden.
Wij ontvingen van het gemeentebestuur be
richt dat dit besloten heeft de boerderij Wes-
terweg 218 te koop aan te bieden met ver
plichting tot restauratie onder nader door de
Gemeente te stellen voorwaarden.
Heemschut had B. en W. verzocht te willen
bevorderen, dat deze - leegstaande en inmid
dels geblindeerde - boerderij niet door
is in de verre omgeving.
De passieve bescherming die het pand in het
kader van de Monumentenwet heeft genoten
heeft derhalve geen enkel effect gehad.
Het besluit is genomen op een moment, dat
op provinciaal en lokaal niveau nog initiatie
ven werden genomen om het gebouw te red
den. De Minister heeft slechts gevraagd om
de afkomende materialen te bewaren, terwijl
geen nauwkeurige opmeting van het gebouw
is geëist.
De provinciale commissie Noord-Brabant
van Heemschut zal pogen het gebouw alsnog
voor sloop te behoeden.
Na een jarenlange procedure kreeg de ge
meente onlangs bericht dat C.R.M. subsidie
geeft voor de restauratie van de kapel van
Slavante, waarvoor thans de laatste admini
stratieve handelingen worden verricht.
Verschillende malen is in onze kring de
slechte toestand waarin deze kapel verkeert
ter sprake gekomen.
Onze commissie in de provincie Limburg
Heemschut schreef de gemeente Maastricht dat
verder verval van de kapel van Slavante
voorkomen dient te worden,
foto: Gemeente-archief Maastricht.
constateerde nog kort geleden dat het muur
werk en het dak van dit monumentje in zeer
slechte staat verkeren en vroeg het gemeen
tebestuur om op korte termijn in ieder geval
maatregelen te nemen om verder verval te
gen te gaan. Binnenkort kan dus echter ook
met het grondige herstel worden aange
vangen.
In antwoord op onze actie terzake de verval
len toestand van de toren van de St. Gertru-
diskerk, deelt het gemeentebestuur de Bond
mede voor het maken van bestek, bestekte
keningen en de begroting van de restauratie
daarvan 50.000,- te hebben gevoteerd.
Als deze plannen gereed zijn, zal subsidie
worden aangevraagd bij het Rijk.
Hopelijk worden deze gemeentelijke activi
teiten binnen afzienbare tijd door het Rijk
gehonoreerd.
B. en W. van Eersel vroegen wij het kloos
tercomplex St. Jacobus niet te amoveren ten
behoeve van een nieuw te bouwen gemeente
huis, maar in samenhang daarmee hieraan
een nieuwe bestemming te willen geven. Dit
klooster, dat in 1901-1902 gebouwd is in een
vereenvoudigde neogothiek door de architect
Heikants uit Erp, weerspiegelt een belang
rijke fase in de geschiedenis van de culturele
emancipatie van het Kempische platteland in
het algemeen en van Eersel in het bijzonder.
Verbouwingen en uitbreidingen hebben het
oorspronkelijke gebouw vrijwel onverlet ge
laten, zodat het geheel een grote gaafheid
vertoont. Kloosters als dit zijn de laatste ja
ren steeds zeldzamer geworden, maar er zijn
ook goede voorbeelden van herbestemming
zoals te Bladel (streek-muziekschool) en
Heeze (cultureel centrum).
