Redde
stationsrestauratie
Amsterdam C.S.
1 Jaargang 59, no. 1 - januari 1,982
Heemschut verschijnt lOx per jaar
Tijdschrift vari de Bond Heemschut
1 opgericht in 1911
Beschermvrouwe:
j H.M. Koningin Beatrix
i Uit de inhoud:
i Kritieknota onder de loep
j Hoofdopzichter Schellevis:
heelmeester van kerken
1 Canada restaureert jong verleden
i Joodse begraafplaats in Wageningen
j Nieuws uit de provincies.
Foto omslag:
Gerechtvaardigde reconstructie
geveltoppen Lange Leidsedwarsstraat
138-146. (Zie beschouwing
Kritiekennota).
t
i
Redactie:
J:/Jj J. Th. Balk, eindredacteur
:f< Drs. J. H. Bierenbroodspot-Rudolph
J. RoelfsSr.
Redactiesecretaris
P. A. Hengeveld-Brand
Vaste medewerkenden:
t A. J. Bartelds-Boshuizen,
Ter Apel (Noord Nederland)
D. van der Meulen, Assen
(Oost Nederland)
R. Lureman, Doetinchem
(Oost Nederland)
Drs. W. J. Pantus, Nijmegen
i (Zuid Nederland)
i G. Le Belle, Schoorl
,qj (Noord West Nederland)
J. E. van der Wielen,'s-Gravenhage
(Zuid West Nederland)
Correspondentie voor de redactie
L'ij aan:
Secretariaat Bond Heemschut,
Nieuwezijds Kolk 28,
1012 PV Amsterdam
tel. 020-22 52 92
óf 020 - 23 09 94 (ledenadministratie)
j Correspondentie voor advertenties:
i Bosch Keuning nv
Postbus 13740 AA Baarn
1 tel. 02154- 1 82 41
gironummer 4988
J
ij Vormgeving Druk
Jj Bosch Keuning nv, Baarn
Het Comité 'Red de Restauratie van het
C.S.' wil met betrokkenen onderzoeken of
het ondanks de modernisering van het Cen
traal Station mogelijk is de functie van res
taurant en koffieruimte op de huidige plaats
te continueren.
Deze wachtkamers zijn ingericht en gedeco
reerd volgens de magnifieke conceptie van
P. J. H. Cuypers en A. L. van Gendt, toch
niet de minsten van onze 19de eeuwse archi
tecten.
Door de thans door de N.S. voorgenQmen
functieverandering dreigt het gevaar dat deze
zalen veel minder dan tot nu toe voor het
publiek toegankelijk zullen zijn. Zoals veel
treinreizigers maar ook de andere bezoekers
wel bekend is, bevindt dit zalencomplex -
waarvan eveneens de wachtkamer naast de
hal, het 'jachtzaaltje' en het portaal deel uit
maken, - zich nog vrijwel in oorspronkelijke
staat.
Veel minder bekend zal zijn dat de decora
ties van de wachtkamers inspelen op het ge
bruik ervan èn op het reizen per trein. Zo is
er een voorstelling van een serveerster, en
een van drie kinderen met dienschalen, een
glas en een kan bier in de toegangsruimte.
De verwijzingen zijn het 19de eeuwse equi
valent van wat een pictogram genoemd
wordt. Maar zoals gezegd werd ook het dan
nieuwe aspect van de veel sneller reismoge
lijkheden over de hele wereld op voor die tijd
karakteristieke wijze gesymboliseerd, en wel
in voorstellingen over tijd en ruimte.
De tijd is, wat zijn aspect van snelheid be
treft, verbeeld door twee gevleugelde wielen
en een zandloper; als vergankelijke tijd door
een tafereel met kinderen, dat de vier jaarge
tijden voorstelt.
De ruimte wordt voorgesteld door Europa en
de stier en eveneens door de hemelglobe.
Deze laatste is helaas niet bewaard gebleven.
Zowel in de wachtkamers als in de koninklij
ke wachtkamer, maar ook verder aan station
en gevel, zijn de symbolen van de verande
ringen van tijd en tijdsaspecten als snelheid
en vergankelijkheid rijk vertegenwoordigd.
De genoemde schilderijen zijn voor het me
rendeel van de hand van George Sturm, eni
ge zijn van G. H. Heinen. Bovenstaande ge
gevens over de afbeeldingen zijn ontleend
aan een scriptie 'wachtkamers van het Cen
traal Station in Amsterdam' van Angeline
Joordens. Zij schrijft daarin 'De reiziger, die
voor zo'n station stond werd dus, zoals de
bedoeling was, overdonderd door de monu
mentaliteit van het gebouw, de rijkdom van
materialen en de indrukwekkende decoratie
En die sfeer is het best bewaard in de
oostelijke vleugel, waarin het restaurant en
koffiekamer zijn, oorspronkelijk de 'sjieke'
vleugel met de 1ste en 2de klasse wachtka
mers en buffetten. Het kleurengamma hier
bestaat uit een ingetogen bordeaux-rood,
donkergroen en een zwaar crème. Florale
motieven zijn voornamelijk op het plafond
en een brede rand daaronder aangebracht. De
mooie betimmering van eikenhouten briefpa-
nelen heeft daarmee een mooi samenspel.
Een toog zoals daar aanwezig van bewerkt
eikehout en voorzien van kolossale vazen
chinees porselein is uniek!
ACTIE
Het is in het belang van deze monumentale
ruimten dat deze zo goed mogelijk gebruikt
blijven. De Bond Heemschut heeft al op ver
schillende wijzen de actie van het comité
gesteund. U kunt dit doel ondersteunen door
op een briefkaart uw handtekening te zetten
en naar ons - Heemschut - toe te sturen.
Ook willen wij u op aanvraag graag een lijst
toesturen voor het verzamelen van handteke
ningen. Er is nog een manier om uw belang
stelling te tonen, en daar zal de N.S. ook wel
gevoelig voor zijn.
Gaat u eens eten in dat restaurant, zowel
ruimte als sfeer en bediening zijn het waard!
Elle de Wijs
Interieur van het Jachtzaaltje van Amsterdam
C.S. (foto: Nout Muiter)
