Leerlingbouwplaats op restauratieprojekten
De "klasjes" van leermeester Joop Hofmeijer
Het zijn twee Utrechtse jongens, Bert
Balk (19) en Jos Rutten (18). Met de
kaphamer en de sabel hakken ze - zo no
dig - bakstenen op maat, dat is onder
meer hun weerkerend aandeel in de mo
numentenzorg. Ze dragen op hun wijze
bij tot vernieuwing van de oude, ten de
le verweerde en verzwakte werfmuren,
halverwege de grachtenwand en de ver
keersweg, waaraan de panden staan.
Deze hebben een verborgen, onder
grondse verbinding met de oude werf-
pakhuizen, die in onze tijd veelal uiteen
lopende bestemmingen hebben gekre
gen.
Leerling-metselaars op een Utrechts
restauratieprojekt, dat mede geldt als
een leerlingbouwplaats, de eigentijdse,
nog bescheiden poging om het vakman
schap in de restauratie te beklemtonen,
maar zeker ook om het aantal vaklieden
op dit specialistische terrein voor de na
bije toekomst te waarborgen, liefst ook
te versterken.
Een broodnodig streven, dat echter de
schaduw ondervindt van de zorgwek
kende economie, die onder meer tot ge
volg heeft dat de aannemingsmaat
schappijen, zeer tegen hun zin, de ont
wikkeling van de leerlingbouwplaats,
slechts met mondjesmaat kunnen bege
leiden. De ironie is, dat het destijds elf
aannemers zijn geweest, die het initia
tief tot deze gespecialiseerde vakoplei
ding hebben genomen.
Bert en Jos behoren tot de medewerkers
van het Utrechtse Aannemersbedrijf
van H. J. Jurriëns, dat met tien collega's
deelneemt aan de Stichting Vakgroep
Restauratie. Jurriëns heeft van de ge
meente Utrecht de opdracht gekregen
om delen van de inferieur geworden
werfmuren aan de waterkant van de nog
immer pittoreske binnenstadsgrachten
voor de toekomst veilig te stellen. Bert
en Jos houden van buitenwerk, restau
reren is een leuke klus. Ze kennen hun
restauratie-leermeester, de heer Joop
Hofmeijer, die de jongens probeert op
te leiden tot all-round vaklieden.
Vleugje geschiedenis
De werkplaats die uiteraard ook door
timmerlieden kan worden bemand, is
niet zo maar uit de lucht komen vallen.
Ten kantore van de aannemer luisteren
we naar de spilfiguur van deze belang
wekkende en hopelijk beloftevolle
opleiding, genoemde Joop Hofmeyer.
Destijds, in de jaren zeventig, is de heer
G.J. Woudenberg in Ameide op de ge
dachte gekomen jongeren, schoolverla
ters, met bij voorkeur het LTS-diploma
op zak, te interesseren voor het oude
handwerk: herstel van monumenten.
Nadat er op dit veld enige organisatori
sche vormen in het leven waren geroe-
Leerling Willie de Veer, bezig met het
"pas" maken van het kinderbint in de
moerbalk.
pen, is tenslotte - ruim een jaar geleden -
onder auspiciën van elf toonaangeven
de aannemingsbedrijven, die restauratie
in hun pakket hebben, opgericht de
Stichting Vakgroep Restauratie. Deze is
'min of meer te beschouwen als een ver
volg op de eerste leerlingbouwplaats, in
Vianen. Het ging toen om de in april
1978 gestarte restauratie van een patri
ciërshuis eveneens een initiatief van eer
dergenoemde G.J. Woudenberg. In dit
verband aardig te vermelden dat begin
Leerling Wim van der Meer tijdens het
metselen van een nieuwe muurvoet.
oktober 1981 door Hare Majesteit de
Koningin het predikaat Koninklijk werd
verleend aan de B.V. Aannemersbedrijf
Woudenberg-Ameide!
Voorhoede
Wanneer men de helaas onvoldoende
bedrijvigheid ten aanzien van monu
mentenrestauratie in ogenschouw
neemt, zijn er op dit terrein - de renova
tie inbegrepen - ongeveer 7000 vaklieden
werkzaam. Dat zijn voor een groot deel
ouderen, die met dit werk zijn ver
groeid. Het is van ingrijpende betekenis
dit waardevolle ambacht niet verloren te
224