Utrecht
Zuid-Holland
ontwerplijst van beschermde monumen
ten geplaatst als een van de eerste in de
categorie 'Jongere bouwkunst'. Hiermee
is een belangrijk sociaal monument,
voortgekomen uit de financiering door
diamant-arbeiders en gesticht als na
zorgkolonie met arbeidstherapie, be
houden. Sinds 1953 fungeert 'Zonne
straal' als algemeen ziekenhuis, waar
door enige noodzakelijke uitbreidingen
en verbouwingen wel enige afbreuk heb
ben gedaan aan de oorspronkelijke ar
chitectuur. De architectuur van de ge
bouwen was in die jaren zeer vooruitstre
vend, zoals het welbewust zichtbaar toe
passen van gewapend beton, dat in de
jaren '20 architectonisch maar nauwe
lijks werd geaccepteerd. Door de grotere
overspanningsmogelijkheden van het
gewapend beton ontstond een wezen
lijk nieuwe bouwstijl, de Nieuwe Zake
lijkheid genoemd, die ook in het buiten
land navolging vond. Nog steeds geldt
'Zonnestraal' als één van de meest bij
zondere bouwkunstige Nederlandse bij
dragen aan de ontwikkeling van de he
dendaagse architectuur.
De stad Utrecht heeft er sinds de opleve
ringsdatum van 3 oktober jl. weer een
gerestaureerde kerk bij, nl. de Janskerk,
de vijfde in de serie van zeven oude bin-
nenstadskerken (architect is T. van
Hoogevest, aannemingsbedrijf H. J. Jur-
riëns bv). Op de restauratie-aspecten ko
men wij nader terug. Bij deze gelegen
heid werd een boekje uitgegeven 'In en
om de Janskerk', door A. Graafhuis en
K. M. Witteveen, verkrijgbaar bij het
Kerkelijk bureau, Bernadottelaan 11,
Utrecht, 030 - 940644.
De kerk krijgt een aantal functies: zij zal
diénen als studentenkerk en is zetel van
de Stichting COMU (Coördinatie Oude
Muziek), waarbij de kerk zal dienen als
centrum voör oude muziek. Het is zeker
niet toevallig dat hier op 24 oktober jl. de
Vereniging van Beheerders van Monu
mentale Kerkgebouwen in Nederland
werd opgericht.
In de statuten zijn de doelstellingen als
volgt omschreven:
de bevordering van een goed beheer
en gebruik van monumentale kerkge
bouwen
de vergroting van het maatschappelijk
draagvlak voor functie en gebruik van
deze gebouwen
de behartiging van de collectieve en
individuele belangen van haar leden.
De leden van de vereniging (beheerder
of eigenaar van monumentale kerkge
bouwen, dus zowel kerkelijke instellin
gen, overheid als particuliere stichtin
gen) delen de overtuiging dat het kerkge
bouw een functie vervult in de maat
schappij en dat blijft doen. Het landelijk
steunpunt zal trachten met alle mogelij
ke middelen hiertoe steun te verlenen ter
instandhouding van binnenstads- en
dorpskerken.
Op de activiteiten van deze vereniging
hopen wij in een volgend nummer terug
te komen.
Voorlopig secretariaat: Sint Antonies-
breestraat 69, 1011 HB Amsterdam.
Gerestaureerde Janskerk te Utrecht,
foto: fotodienst Gemeente Utrecht.
Het Provinciaal bestuur van Zuid-
Holland bracht een aantrekkelijke fol
der uit waarin de instelling van de pro
vinciale Monumentencommissie (met
o.a. een vertegenwoordiger van Heem
schut en van Menno van Coehoorn)
wordt genoemd en waarin de meest es
sentiële punten ten aanzien van de subsi
dieverlening voor monumenten (gedu
rende enkele jaren in verband met de
beperkte financiële middelen alleen be
schermde monumenten) zijn opgeno
men.
Genoemd worden de percentages van
subsidie voor de verschillende catego
rieën (kerken, kastelen, landhuizen,
boerderijen en woonhuizen - ook beeld
bepalende panden en degene die zich in
een beschermd stads- of dorpsgezicht be
vinden -, die Gedeputeerde Staten kun
nen verlenen in de subsidiabele kosten.
De folder is aan te vragen bij: Provincia
le Griffie van Zuid-Holland, Koningska
de 1, 2596 AA DEN HAAG, tel. 070 -
264111.
Delft
In de Technische Hogeschool is tot 31
december 1981 een tentoonstelling'Pira
mides en Moskeeën' te zien. De exposi
tie is een soort rapportage van een be
zoek aan Egypte door een aantal studen
ten en enkele stafleden van de Afdeling
Bouwkunde van de Technische Hoge
school te Delft. Het doel van het bezoek
was kennis te maken met de cultuur en
de geschiedenis van Egypte en de achter
gronden van de Islamitische architectuur
te onderzoeken.
Nadere inlichtingen via tel. 015 - 783038.
Leiden
De Nederlands Israëlietische Gemeente
Leiden heeft besloten tot restauratie van
de in hoge mate in verval geraakte Jood
se begraafplaats te Katwijk, maar is niet
in staat om het grote niet-subsidiabele
bedrag van bijna 400.000,- uit eigen
middelen te bekostigen.
De uit 1758 daterende begraafplaats ligt
verscholen en omgeven door een bos
schage in het oude dorp Katwijk aan de
Rijnstraat. Hij werd in 1977 door CRM
op de lijst van beschermde monumenten
geplaatst van belang zijnde wegens de
geschiedenis van het joodse volksdeel in
Leiden, Katwijk en Noordwijk. Uit his-
201