Heemschut in Woudrichem: 1971 -1981
door: dr. R. Hoegen,
oud-voorzitter van Bond Heemschut;
vice-voorzitter van de Stichting
Stadsherstel Woudrichem.
Toen het bestuur van onze Bond het
hoofd boog over de vraag hoe het 60-
jarig bestaan zou worden gevierd was
men algemeen van oordeel dat een daad
moest worden gesteld op eigen terrein en
dat geen gelden en energie moesten wor
den besteed aan feest vieren. De ge
dachte kwam naar voren 'een object in
zijn geheel' ter hand te nemen zonder
zelf de rol van restaurateur te spelen.
Besloten werd contact op te nemen met
het Gemeentebestuur van de vestingstad
Woudrichem, die dringend een impuls
tot rehabilitatie nodig had en waar geza
menlijk een belangrijk stuk werk zou
kunnen worden verricht.
Tijdens de bijeenkomst in de Amstel-
kerk ter gelegenheid van de 60ste ver
jaardag van de Bond kon worden meege
deeld dat de gemeente Woudrichem, sa
men met Heemschut en Menno van Coe-
hoorn, de stichting Stadshersel Woudri
chem had opgericht; voorzitter en vice-
voorzitter respectievelijk de burgemees
ter en de voorzitter van Heemschut. De
overige bestuursplaatsen werden gelij
kelijk over de drie partners verdeeld. De
nieuwe stichting zou niet zelf gaan re
staureren maar fungeren als adviesli
chaam voor B. en W. van Woudrichem
met betrekking tot herstel van de vesting
in de ruimste zin des woords (dus ook
wallen, grachten, bestratingen, beplan
tingen, verkeer enz.) De bestuursverga
deringen werden steeds bijgewoond
door adviseurs, o.a. het bestuurslid van
de Bond, architect G. Prins en de bouw-
architect van de Gemeente. Het secre
tariaat werd in handen gelegd van de
gemeentefunctionaris de heer T. J. A.
van Tilborg, terwijl het financiële beheer
geschiedde door de penningmeester van
Heemschut, drs. J. M. Hengeveld.
Om de besluiten van de Stichting Stads
herstel Woudrichem in practische zin ter
plaatse uitvoering te geven richtte de
Stichting een bouwbureau op waarvan
ir. A. Gerritse, provinciaal adviseur van
de Bond, directeur werd. Het mag hier
gezegd worden dat de ontwikkelingen in
Woudrichem zonder de ijver en kennis
van deze laatste, nooit het resultaat zou
den hebben opgeleverd dat nu is bereikt.
Daarvoor is ook de constructieve mede
werking van de diverse overheden van
groot belang geweest zoals ten aanzien
van bestemmingsplannen, subsidies e.d.
Zo is ook de samenwerking met de ge
meentefunctionarissen in het Bestuur en
daarbuiten plezierig en vruchtbaar ge
weest. Dat geldt ook voor de samenwer
king met de vertegenwoordiger van
Menno van Coehoorn.
Om in den aanvang over voldoende mid
delen te kunnen beschikken werd, voor
al dankzij de inbreng van Ton Koot, een
prachtige map met reproducties van his-
Prins Claus en voorzitter Hoegen
tijdens het feestelijke bezoek aan
Woudrichem. Op de achtergrond de
toren van de Grote Kerk.
(foto: Nationaal Foto-Persbureau
NV.Amsterdam)
torische schilderijen en tekeningen van
Woudrichem samengesteld en te koop
aangeboden. Ook door middel van an
dere activiteiten werd aan fondsenwer
ving gedaan.
Eén van de eerste problemen waarmee
Heemschut werd geconfronteerd was dat
het Arsenaal, een voor het stadje zeer
karakteristiek monument, een verkeer
de bestemming dreigde te krijgen. Om
dit te voorkomen kocht Heemschut het
aanvankelijk aan en verkocht het later
weer opdat het als visserijmuseum kon
worden ingericht.
In de Noord-Oosthoek van de vesting
werd een twintigtal aangepaste nieuwe
woningen gebouwd met als gevolg dat
ook particulieren hun huizen gingen ver
beteren en met adviezen onzerzijds re
noveren. Architecten waren o.a. J. van
der Eerden, L. J. van den Boogert en A.
167
