Jaarverslagen
1977/ 6.397.00,-
1978/ 5.187.000,-
1979/ 2.822.000,-
1980 3.007.000,-.
Van verschillende restaurerende instellingen en organisaties, die zich bezighouden met het behoud van het waardevolle in ons
leefmilieu, bereikten ons de jaarverslagen over 1980.
Lezing van deze jaarverslagen is een goede manier om zich een beeld te vormen van de verschillende problemen waarmee de
'monumentenwereld' geconfronteerd wordt en van de ontwikkelingen op het terrein van behoud van de leefbaarheid.
De problemen die het al sinds jaren in feite teruglopende budget van monumentenzorg geeft, is een steeds terugkomend punt
Toch blijven de verschillende organisaties optimistisch ten aanzien van de voortzetting van hun activiteiten.
Opvallend is de ontwikkeling in de taakopvatting die valt te bespeuren, zoals het ijveren voor behoud van gebouwen die geen
eigen bez.it zijn en het meedenken en werken over en aan nieuwbouw in een waardevolle omgeving.
Hieronder laten wij een aantal van deze organisaties zelf aan het woord-
De Vereniging Hendrick de Keyser
meldt allereerst de problemen die zij
heeft tengevolge van de voortschrijden
de bouwkostenstijging en benadrukt de
noodzaak om de restauratiekosten per
eenheid zodanig te verlagen dat weder
om een sluitende exploitatie op basis van
de investeringen kan worden verkregen.
'...Hierbij valt bijv. te denken aan een
aanzienlijke verkorting van de ambtelij
ke procedures voor het verkrijgen van de
goedkeuringen op restauratieplannen,
van subsidietoezeggingen en van bouw
vergunningen, het efficiënter uitvoeren
van de werken, verhoging van de ar
beidsprestaties, het streven naar minder
topzware bedrijven voor het uitvoeren
van het restauratiewerk aan de kleinere
monumenten en meer te werken met
plaatselijke architekten en bedrijven.' -
Toch startte de vereniging een ambitieus
restauratie-programma voor 1981, getui
ge het grote aantal panden waarvan de
restauratie ter hand zal worden geno
men. Van een tiental panden over het
hele land werd in 1980 de restauratie
voltooid, o.a. het pand De Breedstraat
32 te Enkhuizen en Achterhaven 105 in
Edam.
Van de drie nieuwe aanwinsten noemen
wij in het bijzonder de stadsboerderij
Smeesteeg 4 te Elburg. Zoals bekend
vormen boerderijen binnen de bebouw
de kom in onze tijd hoge uitzondering.
Opmerkelijk is bij deze vrij primitieve
boerderij dat de vloer tussen stal en er
boven gelegen hooizolder bestaat uit ge
bundelde takkenbossen opgevuld met
heiproppen.
De directie van de Amsterdamse
Maatschappij tot Stadsherstel N.V.
schrijft:
'Het vraagstuk van de centralisatie of
decentralisatie van overheidsfuncties
doet zich eveneens voor bij taken die
onder de Rijksdienst voor de Monumen
tenzorg ressorteren en geven aanleiding
tot het houden van openbare beraad
slagingen en studiedagen. Ook de con
troverse met betrekking tot de wijze van
restaureren zelf brengt vele pennen in
beweging: het al of niet historiserend
bouwen in een historisch waardevolle
omgeving, het al of niet toepassen van
een kostenbesparende betonnen skelet-
bouw met handhaving van de
oorspronkelijke voorgevel, kortom het
zijn alle elementen die tegenwoordig
veel meer in het nieuws zijn dan in
vroeger jaren en daardoor een weerspie
geling vormen van het grote belang van
de monumentenzorg in Nederland.
Het moet derhalve helaas een contraire
ontwikkeling worden genoemd wanneer
wordt vastgesteld, dat sedert het
monumentenjaar de jaarlijkse toename
van de aan de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg toegewezen fondsen
steeds kleiner wordt en thans in 1981 in
het kader van de algemene bezuiniging is
uitgemond in een drastische verlaging
met ca. 20 miljoen op een totaal van ca.
109 miljoen in 1980.
Weliswaar kan deze budgetverminde
ring min of meer worden gecompenseerd
met een bij benadering gelijk bedrag uit
fondsen ten behoeve van de werkloos
heidsbestrijding, maar aangezien deze
voorzieningen niet structureel van ka
rakter zijn, blijft het gevaar van een
wezenlijke verlaging van het ten be
hoeve van de restauraties beschikbare
budget aanwezig.'
Als gevolg van de budgetverlaging moest
ook Stadsherstel Amsterdam zijn jaar
lijkse investeringen in restauraties be
perken zoals een vergelijking over de
laatste vier jaar leert:
In 1980, in welk jaar een nieuwe aande-
Het Hodshon Dedelhof te Amsterdam
foto: Jaap van der Veen
148
