Zelfwerkzaamheid voor leefbaarheid van eigen woonomgeving Een kern waar pit in zitP,T'^// 'Het beschutten, beschermen van je heem, het verbeteren van je woonomgeving, van je leefklimaat. Het gaat om milieubesef en verantwoordelijkheidsbesef, om het behouden en het vernieuwen. Daarom is er sinds januari 1978 - ter ondersteuning en stimulering van dit alles - onze nationale leefbaarheidswedstrijd, onder de titel: 'Een kern waar pit in zit'. De reacties zijn bijzonder bemoedigend, vooral wat de hoedanigheid van de projecten betreft.' Dr. ir. J.'A.H. Hendriks, directeur van de Vereniging Koninklijke Nederland- sche Heide Maatschappij, vertelt dat de KNHM ter gelegenheid van haar 90-jarig bestaan (1978) een (dé) leefbaarheids wedstrijd lanceerde. Wat was en is nog steeds de filosofie? Hendriks: 'We houden ons bezig met milieu, natuur en landschap. We zijn een vereniging die een bijdrage levert aan de kwaliteit van de mensenlijke omgeving. Maar we menen niet de wijsheid in pacht te hebben. Bij voorkeur open overleg, we zijn wars van polarisatie! Hiervan uitgaande, kun je vaststellen dat er over al kernen zijn waar pit (levensvatbaar heid) in zit, ook kernen van groepen van mensen, bewoners, (bewonersgroepen) van buurten en wijken in dorpen en ste den, die best in staat zijn tot verbetering van hun eigen woonklimaat. De ge dachte is natuurlijk niet nieuw, er is al tijd al verbeterd, schoon gemaakt, ver nieuwd. Maar we hebben nu het begin van een landelijk inzicht, enige registra tie, zonder ook maar van een volledig beeld te kunnen spreken. Onze eerste wedstrijd 1978-1980 heeft de zelfwerk zaamheid van 146 deelnemende groepen bevorderd. De tweede wedstrijd met 157 deelnemers(groepen) is wéér een aan moediging om de handen uit de mouwen te steken ter verbetering van het eigen woon- en leefklimaat. Van het begin af is er gezocht naar een geschikte vorm voor deze landelijke leefbaarheidscompetitie voor stad en platteland. Naar een vorm die past bij de Nederlandse situatie, bij de wijze waarop in ons land de ruimte lijke ordening plaatsvindt, en bij de men taliteit van inwoners van kleinere woon- en leefgemeenschappen'. Drie voorbeelden Informatie en inspiratie werd verkregen Dr. Ir. J. A.H. Hendriks uit drie soortgelijke wedstrijden: - 'Village que j'aime' (Frankrijk), - 'Unser Dorf soll schoner werden' (Duitsland), - 'Ons dorp kan schoner' (Gelderland). De K.N.H.M. schrijft niets voor, maar biedt een organisatiekader en heeft voor de wedstrijd spelregels samengesteld. In het deelnemersboekje - Leefbaarheids wedstrijd '81-'83 voor Nederland - staat onder meer: niet alleen dorpen kunnen meedoen, ook kernen in de stad. Niet alleen het eindresultaat wordt gejureerd. Ook vindt een opname van de uitgangssi tuatie plaats alvorens de deelnemers be ginnen met hun activiteiten. Hierdoor is het mogelijk het resultaat van de inspan ningen van de deelnemers tijdens de competitieduur te beoordelen. Deelne mers formuleren hun eigen opdracht, maken zelf plannen en voeren die uit. De aan de competitie verbonden prijzen zijn bedoeld om de leefbaarheid in de kernen te bevorderen. In de eerste plaats is er het predikaat 'Een kern waar pit in zit', in de vorm van oorkonden. Hieraan is een geldprijs van 1000- verbonden. Voor bijzondere prestaties is er een tro fee met een verhoging van de geldprijs naar 2.500-. Men kent ook een aan moedigingsprijs van 500-, - Hoe is de financiële basis van de wed strijd? 'De leefbaarheidswedstrijd, zoals wij die - uniek voor Nederland - hebben opge zet vergt driekwart miljoen gulden. Een half miljoen hebben we uit eigen fondsen kunnen aanbieden. Mede door de gelde lijke steun van de RABO-bank - onder meer door het beschikbaar stellen van prijzen - kon ons initiatief volledig wor den verwerkelijkt. Nog een paar organi satorische opmerkingen: Met de algehele beoordeling van de inge diende projecten en manifestaties is een hoofdjury belast, regionale jury's ver richten voorselecties. Voorzitter van de hoofdjury is mr. Th. M. J. de Graaff, oud-burgemeester van Nijmegen. In de relatie met onder meer Heemschut heeft de heer J. A. de Zwaan, lid van de provinciale commissie Gelderland, zit ting in de hoofdjury. De heer Hendriks, secretaris van de hoofdjury, is ook lid van de provinciale commissie Gelderland van de Bond Heemschut. Op het terrein van de dagelijkse werk zaamheden is er vanwege de KNHM een organisatiecomité, onder voorzitter- 140

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1981 | | pagina 10