Heemschut
Buitenplaatsen
70 jaar actief (1911-1981)
Als een razende
Een huis in Den Briel
Advies
x
x
KXKI
IXK XKI
In de jaren kort na de Eerste Wereldoor
log werd de bijl gezet in heel wat buiten
plaatsen: terwille van het hout of om te
verkavelen. Op schriftelijke vragen van
een kamerlid zei de minister dat het be
houd van buitenplaatsen een locaal be-
lang was. Onteigening was mogelijk en
in zo'n geval kon het Rijk een tijdelijk
kapverbod instellen.
Het orgaan van de Bond Heemschut van
februari 1925 geeft een lange lijst van
buitenplaatsen, waar 'iets mee aan de
hand is'. Enschedé, Wooldrik; bestemd
voor bouwterrein; Loenen, Loenense
bosschen, in 1924 verkocht, grotendeels
geveld; Hierden, De Essenburg, in 1924
percelen verkocht; Wilp, De
Lathmer, veiling van mooie landen;
Breukelen, Groenevecht, grotendeels
geveld. Baam, Pekingbosch, groten
deels villapark; Boeschoten, idem; Ber
gen, Bergerbos, idem; Velsen, Velser-
bos, verbreding Noordzeekanaal en
bouw Hoogovens; Naarden, de Limie
ten, grotendeels bouwterrein, Well, kas
teel, verkaveld en geheel versnipperd,
Wansum, Geysteren, meeste bossen ge
veld. Onder andere....
x
m
dak - een behoorlijke vorm met zo'n
knikdak maakt het huis iets hoger en er
wordt een bruikbaar zoldertje verkre
gen.
X Johan C. Been, gemeente-archivaris van
Den Briel, was in de eerste decennia van
deze eeuw een bekende schrijver van
kinderboeken die historische onderwer
pen behandelden. Hij schreef echter ook
eens in het orgaan van de Bond Heem-
schut. In den jare 1925 besteedde hij
aandacht aan een oud Briels huis, Maer-
landt nr. 24, een bepleisterde trapgevel.
Was dit, zo vraagt Been zich af, het huis
van admiraal Witte Comelisz. De With,
oftewel admiraal Dubbel Wit Hij
meende steun in die mening te vinden in
de aanwezigheid van een gevelsteen met
de afbeelding van een ridderorde.
Het huis werd bedreigd omdat de eige-
!j naar er een modem huis op de plaats
wilde zetten. Of eigenlijk de eigenaar
niet zo zeer maar 'het is toch gezelliger
Stw air
wonen in een modem huis, en wie ver
mag dat tegen te spreken, vooral als een
vrouwelijke mening er achter zit', merkt
de Brielse archivaris op.
De afbraak was al aanbesteed toen de
secretaris van Heemschut A. A. Kok in
Den Briel een kijkje kwam nemen. Kok
was echter ook bestuurslid van de vereni
ging Hendrick de Keyser 'en zo geschied
de het dat na onderhandelingen en na
een vergaderingsbesluit twee dagen
daarna het huis eigendom werd van de
Vereniging Hendrick de Keyser', aldus
Kok in Heemschut van juli 1925.
In de jaren twintig gaf het adviesbureau
van de Bond Heemschut vele adviezen
over bouwaanvragen aan besturen van
kleinere gemeenten. Hier de afbeelding
van een plan voor een huis met een ge
broken kap zoals het werd ingezonden
en zoals het werd gecorrigeerd. Uit de
toelichting blijkt dat de wens van platte
land bewoners uitgaat naar het geknikte
Woonhuis te Abcoude-Baambrugge
links: zoals het plan werd ingezonden
rechts: zoals het werd gecorrigeerd
IX KI
IX KI
IX KI
IX KI
Het adviesbureau (van de Bond Heem
schut) had druk werk in 1926. Velerlei
projecten kwamen voor herziening,
waarbij de malste wangedrochten, no
teert de secretaris. Klachten kwamen in
omtrent de voorgenomen normalisering
van Drentse riviertjes. Dan haalt men uit
zo'n riviertje de bocht, de vochtige vliet
met begroeide oevers wordt vervangen 7
door een recht eentonig kanaal. In het
district van Oude Vaart wil men liefst 83
stuks van deze bochten 'corrigeren'. Als
't zo doorgaat blijft er van de schoonheid
van Nederland niets anders over dan
rechte lijnen, papier en inkt.
In de omgeving van Deventer gaat de
houthakker als een razende te keer.
Eerst het landgoed de Lathmer, toen
enige mooie lanen in de buurt en nu de
rest, in eens maar alles weg, alles vlak.
Het dorpje Wilp, zo fraai gelegen, wordt
straks de eenzame in de zandwoestijn.
Op initiatief van ANWB en 'Natuurmo
numenten' is een vergadering gehouden
om te trachten paal en perk te stellen aan 5
de verdere vernieling van bossen en bui
tenplaatsen.
IX KI
IX KI
IX KI
IX KI
IX KI
130