of gelijk met de begroting. Ook zijn er
veel (goedgekeurde) plannen gemaakt
voor het herbestemmen van oude gebou
wen. Dat betreft zogenoemde Van Dam
eenheden, kleine wooneenheden, zoals
de Oude HBS in Zutphen (Zie Heem
schut van mei 1981) villa's in Baam, de
oude kosterswoning in De Bilt en grote
panden in Wageningen voor in totaal 40
eenheden. Dat laatste project is nu in
uitvoering.
Tenslotte wordt er ook nieuwbouw ge
maakt in 'harmonische' stijl, dat wil zég
gen passend in een logische lijn van tradi
tie en vernieuwing: een dubbele woning
in Brummen, huizen die gezelligheid en
stijl paren aan de verworvenheden van
onze tijd en ook goedkoop met de huidi
ge bouwtechnieken gebouwd konden
worden. Ook een ruim kerkgebouw in
Nieuwerkerk aan de IJssel voor maar zes
ton, eigentijds met de oervorm en sober
heid van de oudste dorpskerkjes, maar
toch ook 20ste eeuws.
Dan is er deze opvallende opdracht:
'Kan het Bureau voor Harmonische Ar
chitectuur het omstreden, verlaten semi
narie Rijsenburg metamorfoseren tot
een wooncomplex (sociale wo
ningbouw)?' Een plaatselijk comité
ondersteunt dit plan.
De methode-Hoogenberk is in wezen
eenvoudig - tegenhanger van kostbaar
perfectionisme en (soms) status.
Zijn verzuchting is: 'Waarom moeten we
zonodig met ons erfdeel achttiende eeuw
of empire worden? Onvermijdelijkhe
den buiten beschouwing gelaten?'
Architectuur en natuur
Hij probeert één dag in de week landar
beid te verrichten.
Egbert noemt het 'zeisen', de zeis hante
ren, grondig tuinieren. Dan ordent hij
zijn gedachten.
Zijn vak en zijn cello!
'De wezenlijke architectuur staat het
dichtst bij de natuur, bij het landschap',
mijmert hij. 'In wezen doe en wil ik het
zelfde als de bewoner van een grachten
monument, met hart voor zijn huis en
met handige handen aan zijn lijf. Maar,
om niet op tenen te trappen, het echte
vakkundige werk dient uiteraard door
vakmensen te worden gedaan. Men
moet wel realistisch blijven.'
De grijze ridderhof van de Hoogen-
berks...
Je moet je best doen je blik niet te laten
dwalen, want het interieur is in vele op
zichten beeldschoon. Ideale omgeving
voor muzikale huisbijeenkomsten, die
Egbert en zijn vrouw er ook houden. En
wanneer de tijd het toelaat, houdt hij her
en der een lezing, met als onderwerp,
vrij vertaald: de praktische filosofie van
de hersteller. Met de onvermijdelijke
lichtbeelden maar ook met zijn cello.
Zijn benijdenswaardige tweezijdigheid!
Het gesprek valt bijzonder moeilijk af te
ronden, het is in feite een hoogst onder
houdende individuele 'hoorzitting' ge
weest. De jonge doctor-ingenieur leeft
uitbundig met zijn opvattingen, belicht
facet na facet. Hij komt dan nog tot deze
- gezien het bestek van deze publikatie -
onvolledige samenvatting:
'Een huis hoeft niet perfect te zijn. Men
sen zijn dat ook niet. Het is wel belang
rijk dat alles wordt onderhouden. Een
duur gerestaureerd pand dat vervuilt,
verliest zijn cachet, terwijl een goed
onderhouden, nog in oude staat verke
rend pand juist heel mooi kan zijn. Ge
bruik weer eens zachte zeep en boenwas,
dan gaat het huis weer op authentieke
wijze glimmen en geuren. En dan hin
dert het niet als er een butsje in de verf
Dubbele woning in Brummen
zit. Hier, in het Oosten van het land, is
het heerlijk wonen, maar toch, ik blijf
een Westerling, maar wel een die bij
voorkeur graag met de trein reist. Dat
zijn dan nuttige leesuren.'
Studie-odyssee
Men zal wel begrepen hebben dat men
Egbert Jan originaliteit in zijn gedrags
patroon niet kan ontzeggen. Zijn tot
dusverre geleefde levensjaren getuigen
van avontuur, ondernemingsgeest, rea
listische romantiek. Hij stamt uit een
kunstzinnige familie, waarin onder meer
een spoor terugvoert naar de cartografie.
Ter gelegenheid van zijn eindexamen
gymnasium verspreidde hij een kunsthis
torisch overzicht voor middelbare scho
len in een oplaag van twintigduizend
exemplaren! Het bleek dat organisatie,
koopmanschap en kunst telkens bij hem
samengingen. Hij verkocht van zijn ei
gen uitgave vijftienduizend exemplaren.
T.H. Delft - architectuurstudie, met een
grote liefde voor de Romeinen en de
Grieken. Muziek, dat kon niet missen.
Leider van het Delftse Barok-ensemble.
Later optreden als cellist in tal van plaat
sen in het land. Hij werd assistent van
professor N. Luning Prak, raakte geïnte
resseerd in de filosofie van Habraken,
werkte ondermeer bij architect Bart van
Kasteel in Amsterdam.
Studiereizen: Parijs, Zwitserland, Enge
land, Nepal, V.S., Rome, Napels, Mün-
chen, Heidelberg, Avignon, Bath en
Florence, waar hij een tijd heeft ge
woond en als musicus in zijn onderhoud
voorzag. Zuinig leven, steeds wat geld
verdienen. Op de thuisreis van Florence
moest hij zich bij een selectiecommissie
in Amsterdam melden: een beurs voor
de Harvard Universiteit in de Verenigde
Staten lag in het verschiet. Egbert Jan
kwam te laat, werd toch ontvangen en
speelde de heren na afloop van het ge
sprek cellomuziek voor, want hij droeg
zijn cello op z'n rug!
Die cello - bij zijn tentamen bouwmate
rialen 'onderrichtte' hij de examinato
ren over de bouwkundige onderdelen
van het muziekinstrument!
Aan zijn doctorsgraad ging vooraf zijn
proefschrift Het Idee van de Hol
landse Stad - Stedebouw in Neder
land 1900 - 1930 met de internationale
voorgeschiedenis. Nummer 11 uit de
stellingen: 'Met het geld dat in de waan
zinnige 'Concorde' is gestoken (onge
veer zeven miljard gulden) had men ge
durende zeventig jaar de Nederlandse
monumenten kunnen restaureren.'
(Op deze uitgave - 246 pagina's met veel
illustraties - komen we nog nader terug.)
Hoogenberk heeft meer publikaties in de
pen: 'Nederland 2021' - moderne toe
komstvisie. Daarin zal hij onder meer
pleiten voor bestemming van monumen
tale gebouwen, in de sociale dimensie.
Terugrijdend naar het Westen komen
telkens uitspraken van Egbert Jan naar
boven.
'Ik geloof dat noodzaak kunst maakt. De
'Het idee van de Hollandse stad'
Uitgave: Delftse Universitaire Pers
Verkrijgbaar in de boekhandel - prijs:
49,90
118
