Tegenslagen in
Wageningen (1)
de hoogte van de restauratiekosten, de
ligging en de grootte van de woning
spelen mee bij de vaststelling van de
huren. Ruwweg vragen we voor een
volledig gerestaureerde twee-kamerwo
ning een bedrag van f400,- tot f475,-
per maand, voor een driekamerwoning is
dat f 475,- tot f 650,-, voor een vierka
merwoning f 575,- tot f 850,-."
- Zijn er voldoende vakmensen om te res
taureren?
"Onze restauratiewerkzaamheden steu
nen op specialisatie, noem het de onder
delen van een oud vakmanschap. We
kunnen nog steeds over voldoende vak
bekwame restaurateurs beschikken en
werken met een aantal aannemingsbedrij
ven die op dit gebied een uitstekende
naam hebben. In dat opzicht zijn er nog
geen problemen."
Er vallen wat namen van projecten,
onderdelen van een zéér lange vijfentwin
tig jaar oude restauratielijst, die tevens de
wordingsgeschiedenis van de Maatschap
pij markeert.
Grote "operaties"
De grootste operatie tot nu toe was de res
tauratie van de grote monumenten Kei
zersgracht 62 en 64, waarin het Muziek-
lyceum, hu Sweeiinckconservatorium,
werd gevestigd; een recente omvangrijke
en hoogst waardevolle restauratie is die
van het zogeheten Blaeu Erf aan de
Nieuwezijds Voorburgwal, twintig per
celen met veertien geregistreerde monu
menten. Bestemming: woningen, waar
onder jongerenhuisvesting, kleine kanto
ren, winkels en horecabedrijven. Deze
operatie kost de Maatschappij totaal ca.
f 9 miljoen!
Het betreft hier mede 'brandpanden,
trieste gaten in de binnenstad van Amster
dam zoals er nog talrijke aanwezig zijn.
C.R.M. heeft voor deze omvangrijke
werkzaamheden een extra stimulans ge
geven. Staatssecretaris Wallis de Vries,
onder hem ressorteert de Monumenten
zorg, was bij de start - zeer onlangs - aan
wezig.
"Een gematigd optimisme begeleidt ons
werk, we zijn helemaal verankerd in Am
sterdam en een instituut zo Amsterdams
als het maar zijn kan."
Dat eerste begin
De bierkelder van Heineken aan de Stad
houderskade. Daar kwamen mannen van
het eerste uur bijeen, zoals Jhr. J. Six van
Hillegom, H. van Saane en G. Brinkgre-
ve. Pioniers die het geklaard hebben!
Jan Hengeveld was toen nog niet in het
beeld.
Trouwens, hoe word je directeur van een
dergelijk Instituut?
Er zijn geen opleidingen voor, een leer
stoel is nog in geen velden of wegen te
bekennen...
Hengeveld stamt u it het Gooihij studeer
de economie aan de hoofdstedelijkè uni
versiteit. Na voltooiing van die studie
heeft hij van 1954 tot 1966 bij Van Gelder
Papier, Amsterdam (Singel) gewerkt. In
de kennissensfeer war er een keer contact
met mr. Sillevis Smitt, toen voorzitter
van de directie van de Hollandse Sociëteit
van Levensverzekeringen aan de Heren
gracht, nabij de vermaarde Bocht.
"Wij discussieerden over de panden ter
plaatse, waarvan enige schitterend waren
gerestaureerd, maar andere herenhuis
monumenten moesten worden gesloopt
ter vergroting van het hoofdkantoor. (In
restauratie was ik eigenlijk van jongsaf-
aan al geïnteresseerd.) Via hem kreeg ik
een gesprek met de heer Portielje, toen
tertijd commissaris van Stadsherstel. Ze
zochten daar een directeur, waarnemend
directeur was Ir. Servatius. Om een lang
verhaal kort te maken, men vroeg mij di
recteur te worden van Stadsherstel. Dat
heb ik gedaan en ik heb er - na vijftien jaar
- nog geen dag spijt van gehad! Je moet
zo'n baan alleen aanvaarden als je gemo
tiveerd bent, die motivatie had ik van huis
uit meegekregen. Mijn moeder studeerde
kunstgeschiedenis, mijn vader was ver
woed verzamelaar en kenner van antiek,
hiermede werd ik als het ware geïnjec
teerd."
Jan Hengeveld is een tevreden mens.
Hij vindt het onveranderd boeiend
werken in Amsterdam, waar nooit stil
staand water is.
Terug naar het jubileum.
Er komt ter gelegenheid van het jubileum
een boekwerk uit - Mens en monument,
kwart eeuw Stadsherstel - met bijdragen
van Jaap Th. Balk, Sebastiaan D. van
Heel, Jaap van der Veen en Henk
Zantkuyl.
Op 3 september a.s. zal Prins Claus in de
Nieuwe Kerk aanwezig zijn bij de presen
tatie van dit boek en bij de opening van de
tentoonstelling "Mens en Monument",
waar Stadsherstel op bijzondere wijze
aandacht vraagt voor zijn 25-jarig restau
ratiewerk in de hoofdstad.
Waarnemer
De voorgenomen restauratie in Wagenin
gen van de uit 1724 daterende zg. Latijn-
sche School is voorlopig van de baan. De
gemeente Wageningen (eigenaresse van
het pand) heeft de plannen hiervoor in de
ijskast gezet. Nu voorlopig niet op finan:
ciële steun van CRM hoeft te worden ge
rekend ziet de gemeente, in deze tijd van
bezuinigingen, zelf geen kans de 1,8 mil
joen op tafel te leggen voor restauratie
(exterieur) en verbouwing (van het interi
eur). In de Latijnsche School is momen
teel een kunstenaars-atelier gevestigd. De
bedoeling was die kunstzinnige bestem
ming verder uit te breiden.
In Wageningen, dat door oorlogsver
woesting niet al te rijk bedeeld is met mo
numenten (R.L.: slechts 36), is ook een
kink in de kabel gekomen van het restau
ratie- en verbouwingsplan voor twee an
dere monumenten, die in handen zijn
van de gemeente. Het gaat hier om twee
herenhuizen in het begin van de oude
Herenstraat, die in feite één geheel vor
men. De panden (waarvan één oorspron
kelijk 16e eeuws, maar eind 18e eeuw
verbouwd tot de huidige staat) zijn
gekraakt nog voor de restauratie en in
richting tot Van Dam-eenheden (voor
één- en tweepersoonshuishoudens) 'n
aanvang kon nemen. De krakers, die niet
98
