Ji Ui B 1 "'Sr"" Q' 'B' si mer, Herfst en Winter. De balken van de ze pakhuizen, die slechts één laag bevat ten, rusten op gietijzeren kolommen. Op 13 december 1837 werd de bouw van een grote schutsluis tussen de nummers 85 en 86 aanbesteed, terwijl men tevens de laatste grond aankocht (waar thans De Twaalf Maanden staan). In 1837/38 kwam aan de overzijde nog een loods voor de Rijnvaart van de grond. Hierdoor konden de ladingen van de zeeschepen onmiddellijk overgeslagen worden in Rijnschepen. In oktober 1838 startte men onder leiding van C. W. M. Klijn met de bouw van de nummers 87 t/m 98, "De 12 Maanden". Deze pakhuizen bezitten 5 verdiepingsla gen die eveneens gedragen worden door gietijzeren kolommen. De gevelrij wordt afgedekt met één doorlopende kroonlijst. In 1839 voltooide men het Entrepotdok met de bouw van vier pakhuizen, de num mers 85 en 86 die aan de keerzijde van de schutsluis staan. Vanaf dat ogenblik waren de belangrijkste bouwkundige wa penfeiten geregeld onderhoud, totdat plotseling op 27 maart 1885 twee pakhui zen bij de ingang instortten. Na onder zoek besloot men de eerste 13 pakhuizen af te breken; spoedig daarna werd op dracht gegeven voor de bouw van 5 loodsen van één bouwlaag op deze plek. De afgelopen 80 jaar vonden er talloze bouwkundige ingrepen plaats. Men verhoogde sommige pakhuizen, andere kregen bouwmuren in plaats van stand- vinken, terwijl bij verscheidene de top gevel werd vernieuwd vanwege beschadi gingen door rondzwaaiende kranen. Te vens werden tussen 1905 en 1930 de meeste kappen vernieuwd. Rond 1970 brandden de pakhuizen 18 t/m 20 volledig uit, waarmede het degenera tieproces een voorlopig hoogtepunt had bereikt. De restauratieplannen Talloos zijn de rapporten, brieven en plannen die sinds 1975, het jaar waarin de dienst HHI het oude dok overdroeg aah het Gemeentelijk Grondbedrijf, zijn ver schenen. Wij willen er hier twee noemen. 1Het restauratieplan van Bart van Kasteel Deze architect kreeg in 1970 opdracht om een stedebouwkundig plan te ontwikke len voor het Entrepotdok, de Kadijken en het N.S.-emplacement achter Artis. Nu, anno 1981heeft hij een plan bestekklaar voor de restauratie van de drie uitgebran de pakhuizen. Het plan dat hij hiervoor ontwikkelde, is in principe bruikbaar voor het gehele complex, nl. het geheel verdelen in groepjes van drie pakhuizen, waarbij dan in het midden van het middel ste pakhuis een gedeelte wordt weggebro ken, waardoor lichtinval ontstaat voor de drie pakhuizen. Door naast deze opening de trappenhui zen op te nemen ontstaan in feite 6 ver schillende wooneenheden waardoor het probleem van de te grote lengte in verhou ding tot de lichtinval is opgelost. Nadeel van dit plan is het verdwijnen van de ori ginele structuur van de pakhuizen. Dit weegt voor de betreffende drie pakhuizen minder zwaar, daar van de originele mo numentale structuur toch weinig over is. Tevens ontwierp Van Kasteel een struc tuurschets voor de omgeving. Daarin ziin de laat-19de-eeuwse lage pakhuizen, de nrs. 1 t/m 12 en de nrs. 85 en 86, die in te genstelling tot de oudere hoge pakhuizen, niet beschermd zijn, wegbestemd ten behoeve van parkeerruimte. Hierdoor zou het monumentale, in de loop der geschie denis ontstane, totaalbeeld echter ernstig en onherstelbaar worden aangetast. Zeker de pakhuizen nrs. 85 en 86, die een natuurlijke overgang vormen naar het sluisje en de daarachter liggende ophaal brug, dat met de mooie oude bomen een waardevolle situatie vormt, zouden ge handhaafd dienen te worden. Voorts zijn in dit plan doorbraken geprojecteerd in de nrs. 25 en 26, 36 en 37 en 50 en 51De nrs. 52 t/m 84 bestemde Van Kasteel tót een hotel en zakencentrum. De bebouwing aan de zuidzijde van de Laagte Kadijk is weggedacht. Hier ont staat dan ruimte voor groenvoorzienin gen. Eveneens zijn bomen gedacht aan de zuidzijde van het Entrepotdokop de kade dus, en is aan de overzijde van het water een recreatiepark ontworpen. Het voorstel om de woningen aan de zuidzijde van het Entrepotdok in de vrije sector te verkopen terwijl dan aan de noordzijde huurwo ningen moeten komen, vindt Van Kasteel volstrekt belachelijk. Hij wil in.het gehele gebied huurwoningen situeren. De huur komt dan wel boven de huurgrens en hij realiseert zich dat alleen als ook verkoop plaats vindt de explotatie sluitend kan worden gemaakt. Het alternatief is de souterrains verhuren aan zaakjes waar voor in de binnenstad geen plaats meer is. Wat de woningen betreft wil hij alleen het casco restaureren en de leidingen aanleg gen, het z.g. "darmstelsel". Laat de mensen dan zelf de rest maar invullen on der leiding van opzichters van de gemeen te, aldus Van Kasteel. Ten aanzien van deze opzet moet worden opgemerkt, dat indien deze plannen worden gerealiseerd er een geweldige druk ontstaat op de stra ten van het Kadijkseiland. De stedebouw- kundige problemen die hierdoor onstaan, worden door het plan van Van Kasteel niet opgevangen. 'Het doortrekken van de Plantage Kerklaan met een brug naar het Kadijkseiland biedt weinig soelaas. Uitgaande van het thans algemeen gehan teerde percentage van 0,7 per inwoner zal het aantal auto's met ca. 700 gaan toene men. Daarvoor moet nü een oplossing worden gezocht. Anders krijgt men straks XV n i BT rn 'B' y 0° 01 i ra i ffj 'E* En ftj B rj m ty SB* n BfÏÏ0 *510 SJ SV SS SÏ 57 91

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1981 | | pagina 11