Qroenlandse pakhuizen bieden nu woonruimte
De historische Groenlandse pakhuizen
aan de Keizersgracht 40-44 te Amster
dam zijn door architect G. Prins h.b.o.
gerestaureerd en tot 19 woningen 'omge
bouwd'. Daarmee is weer een stap gezet
op de weg: maak van de oude binnenstad
een levend centrum.
Deze restauratie heeft intussen nog een
bijzonder aspect. Ze is namelijk uitge
voerd door het aannemingsbedrijf D.
Versloot BV te Bodegraven, die de oude
panden in 1978 verwierf met het doel er
woonruimte in te scheppen. Het aanne
mersbedrijf is nogal trots op deze restau
ratie, omdat het in zijn meer dan hon
derdjarig bestaan vrijwel uitsluitend
nieuwbouw tot stand heeft gebracht.
Versloot is ook trots op dit werk omdat
men toch 'zoveel vakmanschap in huis'
bleek te hebben, dat men dit gespeciali
seerde restauratiewerk heeft kunnen uit
voeren. Geen wonder dus, dat er bij de
opening een heel plezierige sfeer heerste.
De drie 'Groenlandse pakhuizen' zijn in
1621 gebouwd door de Noorse Compag
nie of Groenlandse (Walvisch) Compag
nie, die opslagruimte voor traan nodig
had. Onder de pakhuizen waren daartoe
zestig gemetselde traanputten gemaakt,
die elk 10.000 liter traan konden bevat
ten. Op een vogelvluchtkaart van Bal-
thasar Floris uit 1625 staan de drie Groen
landse pakhuizen afgebeeld samen met
twee tegelijk gebouwde pakhuizen op de
nrs. 36 en 38. Achter Keizersgracht 38
t/m 44 lag nog een pakhuis, evenwijdig
aan de Keizersgracht. De twee pakhuizen
van 36 en 38, eertijds bekend als de 'Twee
Gevels', en het achterhuis waren niet be
stemd voor traanopslag. Ze waren in
1660 eigendom van Willem van der Does
c.s. en in gebruik als woonhuis! In 1683
werden de 'Twee Gevels' omschreven als
'De Drie Bijenkorven'. De Noorse Com
pagnie, die het alleenrecht had op de wal
visvangst, is in 1642 opgeheven; de wal
visvangst werd toen 'vrij'. Ofen hoe lang
de pakhuizen daarna nog voor traan
opslag zijn gebruikt, is niet bekend, maar
na 1685 was traanopslag in elk geval al
leen nog toegestaan op de Nieuwe Teer
tuinen.
In 1738 werden de Groenlandse Pakhui
zen eigendom van burgemeester mr. Gt.
f J/'"' DE GROENLANDSE PAKHUIZEN NA DE
RESTAURATIE
FOTO: MAARTEN BRINKGREVE AMSTERDAM
Corver. In 1917 kwamen de pakhuizen in
het bezit van de firma Biihrmann.
In het grachtenboek van Caspar Philips
(pint. 1770) valt duidelijk te zien, dat de
'Twee gevels' een aantal kleine verschil
len vertoonden met de 'Drie Groenlandse
Pakhuizen'. De twee eerstgenoemde
pakhuizen werden omstreeks 1875 afge
broken. Op de plaats daarvan kwam de
'Van den Ende-school', later overgeno
men door de papierfabriek van
Biihrmann.
Bij de restauratie-werken werden alle
traanputten (zes meter diep) nog aange
troffen, behalve het oorspronkelijke ge
metselde gewelf, dat de putten afsloot.
Alle putten waren volgestort met puin
van vorige verbouwingen; bovendien
vertoonden verscheidene putten lekken.
