Radiale wegenstructuur karakteristiek voor Assen Assen is vanouds als centrumplaats in de regio langs een achttal hoofdwegen be reikbaar. Als radialen lopen de wegen van Smilde (langs de Vaart), Norg, Gro ningen, Loon, Rolde, Anreep, Beilen en Witten naar het stadscentrum toe. Samen zorgen ze voor een karakteristieke struc tuur, die ondanks de snel voortschrijden de ruimtelijke ontwikkeling van Assen na de oorlog nog altijd terug is te vinden. Schetsjes uit de Beleidsnota Ontwerp- structuurplan Assen (1979) laten dat dui delijk zien. In deze nota staat veelbelo vend, dat het beleid gericht zal zijn op handhaving van de nog aanwezige karak teristieken van de radiale structuur. Met de groei van Assen en de uitbreiding van het locale wegennet vervaagde de radiale structuur enigszins. Aanleg van de Rijksweg 36 (Hoogeveen-Groningen) westelijk om Assen, ontlastte de binnen stad van veel doorgaand verkeer. Nog iets beter werd het in de beginjaren '70, toen een voortvarend gemeentebestuur besloot de Europaweg aan te leggen als een ring om bijna de gehele stad. Alleen de nieuwste uitbreidingen, zoals de wij ken Pittelo en Baggelhuizen, de kanto- renwijk Schepersmaat en straks de wij ken Peeloo en Marsdijk met een flink gedeelte industrieterrein, vallen buiten de ring. De oorspronkelijke radiaalwegen sluiten aan op de Europaweg en vandaar zijn er weer aansluitingen op de rijksweg 36. Zo leek voor alle problemen, samenhangend met een drukker wordend verkeer, de oplossing gevonden. Al moesten er nog wel fietstunneltjes komen, en verkeers lichten op bijna alle kruisingen om de veiligheid van weggebruikers te waar borgen. De aansluiting van de weg langs de Vaart - één van de belangrijkste radia len - met de Europaweg werd als eerste met lichten beveiligd. In vroeger jaren was de Vaart als scheep vaartverbinding met het centrum van Assen, van aanzienlijk meer betekenis dan de weg die er langs liep. De Vaart bepaalt het stedebouwkundig aanzien van het westelijk gedeelte van de stad. De waterweg werd gegraven in 1780 en sloot in Smilde aan op een al bestaand kanaal naar Meppel (de Drentsche Hoofdvaart) De aanleg van de Vaart luidde een be langrijke periode in voor de economische ontwikkeling van Assen. In 1809, toen de Vaart nog maar net was gegraven, ston den er volgens een kaart uit die tijd nog bijna geen huizen langs.De bebouwing van pakhuizen en veel monumentale herenhuizen, dateert bijna geheel van de 19e en 20e eeuw. Van veel jonger datum dan de Vaart is het Noord- Willemskanaal, tot 1970 de waterverbin ding van Assen met Groningen. De ope ning van dit kanaal vond plaats in 1861. Het Kanaal vormt geen zuiver geheel met de Vaart. Het is er als het ware op geënt. Het waterpeil van het Kanaal was ook lager en werd zo gehouden met behulp van een (pittoresk) schutsluis. Het leef tijdsverschil is duidelijk te zien aan de bebouwing, die langs het Kanaal van veel minder allure is dan langs de Vaart. Het Kanaal dat vroeger èm Assen werd ge legd (wat er nog van over is ligt nu mid den in de stad), kruiste enkele oude we gen zoals de Venestraat, de Molenstraat en de Groningerstraat. De omlegging van het Noord-Willemskanaal verder om Assen heen, maakte in 1970 het oude Ka naal voor de scheepvaart overbodig. Scheepvaart door de stad werd met het leggen van dammen zowel in de Vaart als in het Kanaal zelfs geheel onmogelijk ge maakt. Dat de Vaart nu zou kunnen die nen om pleziervaartuigen tot in het hart van Assen te brengen, is kennelijk nooit in het brein van de plannenmakers opge komen. Achter de dempingsplannen scheen zelfs nogal haast te zitten. Met de demping van het Kanaal-gedeelte tussen Sluis straat en Vaart werd destijds midden in de TT-week een begin gemaakt. Ge woonlijk stond Assen in die week zoda nig op z'n kop dat er dan nooit een openbaar werk werd aangevangen. Het sluisje, dat het Kanaal z'n bijzondere charme gaf en dat vooral ook bij kinde ren erg in trek was, was opgeruimd nog voordat een groep ondernemende Asse naren van Monumentenzorg antwoord had op haar verzoek om het sluisje als monument in stand te houden. De cu rieuze Trambrug over het Kanaal bij de aansluiting met de Vaart, werd in moot jes gezaagd en afgevoerd. Een andere op haalbrug, de Witterbrug over de Vaart leek aanvankelijk eenzelfde lot bescho- assen 1965 vervaging van radiaal struktuu assen 1940 radiaal struktuur assen 1976 koncentrische struktuur met radialen

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1980 | | pagina 21