Boekennieuws
onder redactie van J. E. van der Wielen
1
-wil
isi!
woon- en werkruimte betrok, liet zij de
empire-stijl vervangen door de in die tijd
wat warmere neo-barok-stijl. Op de
eerste verdieping bevond zich ook een
eetzaal (1.49), niet te verwarren met de
grote eetzaal aan de voorzijde van het
paleis. Ook deze (kleine) eetzaal is door
koningin Emma van stijl veranderd, nl.
in Lodewijk XlV-stijl. Het plafond is een
kopie van een plafond dat zich in het huis
van Fagel bevindt (Noordeinde).
Naast de woon-werkvertrekken, onge
veer tussen de noord- en zuid vleugel, be
vond zich een badkamer, in 1909 aange
legd (1.38) waarvan de wanden bekleed
werden met tegeltableaus die met de
hand waren gekleurd en die gebakken
werden in de eertijds beroemde porcelei-
nenfabriek Rozenburg in Den Haag.
Gedurende onze rondgang door het op
dat moment al 'ontluisterde' paleis zijn
we onder de indruk gekomen van de gril
lige bouwgeschiedenis van wat eens het
Huis van Goudt was. Duidelijk viel er
toen nog de invloed van de verschillende
bewoners van af te lezen.
Alle veranderingen, de vele kunststijlen
waren en zijn ten dele nog als het boek
van een lang en vooral gevarieerd fami
lieleven. Vrijwel geen enkele hoofdbe
woner heeft nagelaten zijn stempel op dit
gebouw te drukken, waardoor het zowel
uiterlijk als innerlijk een bizar en grillig
karakter heeft gekregen. Daaruit wordt
dan nu een zekere eenheid opgebouwd,
zonder met name de oude fraaie inte
rieurs aan te tasten. In tegendeel, voor
zover die herstel behoeven, zullen die in
oude luister worden teruggebracht.
Het paleis zal ook wat de technische in
richting betreft, geheel aan onze tijd wor
den aangepast. Met behoud van het his
torisch waardevolle wordt het paleis
'omgebouwd' tot een nieuwe 'eenheid'
teneinde aan zijn toekomstige bestem
ming te kunnen voldoen. Een restau
ratie- en vernieuwingswerk waarmee
nog verscheidene jaren gemoeid zullen
zijn.
v.d.W
Van Vlechtwerk tot Baksteen.
Ofschoon wetenschappelijk van opzet -
de auteur J. J. Voskuil is als wetenschap
pelijk ambtenaar verbonden aan het
Volkskundebureau van de Koninklijke
Nederlandse Akademie voor Weten
schappen - is dit boek voor de leek ook
zeer aantrekkelijk. Het is vlot geschreven
en boordevol met prachtige illustraties,
deels in kleur. Het boek is een uitgave van
de Stichting Historisch Boerderij-onder
zoek, welke instelling al menig publicatie
op haar naam heeft staan. In dit boek
wordt de boeiende geschiedenis verteld
van de wanden van het boerenhuis in
Nederland. De auteur gaat terug tot de
steentijd, bronstijd en vroege ijzertijd om
vervolgens uitvoeriger te vertellen van de
grafische afbeeldingen in Zuid-Holland,
Zeeland, Noord-Brabant, Utrecht, het
westen van Gelderland, Friesland en
Groningen. Toegevoegd is ook een zeer
uitvoerige literatuurlijst. Voor de af
beeldingen heeft de auteur uit talloze col
lecties geput. De grafische verzorging en
druk was bij Tesink, Zutphen in uitste
kende handen. Het boek is te bestellen bij
de Stichting Historisch Boerderij-onder-
zoek, Schelmseweg 89, Arnhem; 86,50
(incl. portokosten).
De Synagoge in Ballingschap en
DIASPORA. We zouden ons kunnen
voorstellen dat de lezer van ons tijdschrift
zich, bij het kennisnemen van de titel van
dit boek, zal afvragen of de inhoud enig
opkomst van de baksteen tot het begin
van de twintigste eeuw. Daarbij gaat hij
terug tot de 13e eeuw en laat hij zijn blik
gaan over allerlei boerderijen in de Ne
derlandse provincies. Interessant is, dat
ook voor de bouw van boerderijen na
tuursteen is gebruikt. "Tussen het laatste
kwart van de dertiende en het eerste
kwart van de twintigste eeuw ligt de op
komst en verspreiding van het gebruik
van baksteen en de geleidelijke verdrin
ging van het gebruik van vlechtwerk,
hout en natuursteen, van west naar oost,
van noord naar zuid en van rijk naar
arm", aldus de schrijver in een slot
woord.
Achterin het boek zijn samenvattingen in
het Engels en Duits opgenomen, alsmede
overzichten van de geraadpleegde topo-
BOERDERIJ IN GEM. NUTH (L), 1978. LAGEN
BAKSTEEN AFCEWISSELD M ET GEWITTE
SPEKLAGEN VAN MERGEL
FOTO: STICHTING HISTORISCH
BOERDERIJ-ONDERZOEK.
verband kan houden met zijn belangstel
ling voor monumentenzorg. Maar als we
dit laatste begrip vertalen in de meer offi
ciële omschrijving: zorg voor het archi
tectonisch erfgoed, ligt de rechtvaardi
ging van een korte bespreking van dit
werk voor de hand. Maar er is meer, dat
dit boek zo bijzonder lezenswaardig
maakt. Uitgaande van zijn basisonder
werp heeft de schrijver namelijk de syna
goge geplaatst in een ruim kader van de