1
PLATTEGROND VAN HET HISTORISCH
MUSEUM TE AMSTERDAM
DE SCHUTTERSGALERIJ NAAR HET ZUIDEN
3
DE HOOFDINGANG VAN HET MUSEUM
4
DE INTARSIA AAN HET BEGIN VAN DE VASTE
COLLECTIE
zouden kunnen ontwerpen dat gebaseerd
was op het zeer concrete programma van
eisen. Aanvankelijk was het de bedoeling
geweest het jongenshuis door een mo
dern gebouw te vervangen. Immers al
leen de fafade was origineel en de archi
tectuur ervan sluit slecht aan bij die van
de rest van het gebouwencomplex. Het
voorstel tot de sloop van het jongenshuis
dat onder meer gesteund werd door Le
vie en Van Kasteel, stuitte echter op te
veel weerstand. Nog steeds gelooft Levie
dat Van Kasteel hier niet voldoende kans
heeft gehad. Vermoedelijk zou de jon
gensplaats dan veel ruimer en plezieriger
zijn geworden.
De voormalige Begijnensloot, een wa
terloop van de Amstel, die in de loop der
tijden grotendeels dichtslibde, was bij de
aanvang van de restauratie geheel gevuld
met oude bebouwing. Op grond van ze-
ventiende-eeuwse afbeeldingen is beslo
ten die bebouwing ertussen vandaan te
halen. Dat het weer in ere herstellen van
de Begijnensloot door velen in dank
wordt afgenomen, getuigen de enthou
siaste reacties. Zo zei dr. Levie erover:
'Het is een prachtige, geniale vondst die
schuttersgalerij met bovenlicht over de
gedempte Begijnensloot, tussen het jon
genshuis en de oostvleugel van het meis
jeshuis in. Ik vind het één van de meest
gelukkige voorbeelden van een historisch
gegeven dat een nieuwe moderne functie
krijgt6.' Oorspronkelijk was het de be
doeling om de voormalige Begijnensloot
alleen maar een open straatje te laten zijn.
baar en werd vervangen door één van een
glasachtige ondoorzichtige kunststof.
De huizen die in het verlengde van de
schuttersgalerij liggen, zijn gepleisterd;
dit overeenkomstig de Amsterdamse tra
ditie dat de huizen aan de tuinkant ge
pleisterd, maar aan de grachtkant van
baksteen gemetseld zijn. Eigenlijk zijn de
woningen aan de gedempte Begijnen
sloot achterkanten. 'Om nu dat idee van
die steeg door te zetten in de schutterga-
lerij - waar je natuurlijk toch al moeite
mee hebt, omdat je om die glaswand niet
heen kan - heb ik dus de galerij ook ge
pleisterd. Die vleugels zijn eigenlijk
eveneens twee achterkanten. Om het
straatachtig karakter te behouden, heb ik
ook geprobeerd zoveel mogelijk dezelfde
Maar omdat de gemeente Amsterdam
toch een aantal belangrijke schuttersstuk
ken wilde exposeren, is voorgesteld om
het te overdekken met een glazen kap.
'Eén van de opzetten bij het gebouw was
om functies te verzoenen en om eigenlijk
een open straat door het complex (dus
een soort doorbloeding) te maken, zodat
je zou kunnen zeggen dat het museum en
de burger die het museum niet bezoeken
wil, elkaar toch de hand reiken', aldus
Van Kasteel. Het meest geslaagd vonden
de architecten het om 't straatje te over
dekken met een halfronde overkapping.
Omdat de breedte van de Begijnensloot
varieert en deze ook niet geheel recht
loopt, moest afgezien worden van de
halfronde doorzichtige glazen overkap
ping. Deze bleek technisch onuitvoer-
kleur te geven, zelfs zo, dat het er van
binnen zo uitziet door het glas als van
buiten zonder glas. Het is niet helemaal
gelukt', aldus Van Kasteel. Hij heeft de
gemeente gevraagd om de steeg met de
zelfde steentjes als die in de galerij te be
straten. 'Dan heeft ook inderdaad ieder
een het gevoel dat je er doorheen kunt
lopen.' Op deze wijze heeft hij het voor
malige weeshuis willen integreren in zijn
directe omgeving.
De meisjesbinnenplaats is in overeen
stemming met zeventiende-eeuwse
prenten weer bestraat. Het parkje met de
bomen is vervangen door een plaveisel
met gele stenen. Juist deze gele steentjes
zijn aangebracht omdat het van oudsher
een traditie was in Amsterdam dat je ei
gen buitengebied een andere kleur be-