Heemschut in actie
Arnhem
Assen
Enkhuizen
Beverwijk
Ermelo
211 wacht heeft naar mijn mening een be
langrijke bijdrage geleverd aan de pre
ventieve monumentenzorg.
In haar 6-jarig bestaan zijn reeds duizen
den inspecties verricht. Verder wordt ge
dacht aan de vorming van materiaal
depots waarvan er nu al enkele bestaan.
De thans negen pronvinciale stichtingen
die samenwerken met de landelijke stich
ting „Monumentenwacht Nederland"
hebben als hoofdtaak het constateren en
rapporteren van gebreken.
Worden bij de inspecties kleine gebreken
geconstateerd dan worden die ter voor
koming van aantasting van het casco di
rect hersteld.
Van de zijde van het Ministerie van
CRM, de Provinciale Besturen en het
Prins Bernhard Fonds is voor het werk
van de monumentenwacht veel vooral
financiële medewerking.
Een verheugende zaak.
Er zijn op dit moment 1620 objecten
onder de hoede van de monumenten
wacht waarvan 640 kerkgebouwen. De
tot op heden verrichte werkzaamheden
hebben aan werkelijke bouwkosten een
besparing opgeleverd van 9,6 miljoen
gulden.
Een bedrag dat eerder aan de lage dan aan
de hoge kant is.
Het grotere onderhoud behoort niet tot
haar taak omdat de monumentenwacht
geen aannemersbedrijf is.
Een adequate hierop aansluitende of pa
rallel lopende regeling is van essentieel
belang voor het behoud van- de tien
duizenden monumenten.
Het Provinciaal Bestuur van Zeeland
heeft eind 1976 al een bijzondere onder
houdsregeling in het leven geroepen. Het
is mij bekend dat een soort gelijke rege
ling in Noord-Brabant in voorbereiding
is.
De nood is hoger dan men mogelijk zou
denken.
Sterker nog: er is een schrikbarende achter
stand in het onderhoud van monumenten.
Zo er ooit een onderhoudsregeling komt
laat die dan vooral eenvoudig en uit
subsidie-technisch oogpunt bezien gun
stig zijn. De overheid dient duidelijk te
maken dat het ernst is met het stimuleren
tot het plegen van onderhoud.
Voorkomen is nog altijd beter dan gene
zen.
W. Kramer
De Heemschut-nota „Enige problemen
betreffende de omgeving in een histori
sche binnenstad", die we binnenskamers
de „Opengaten-nota" plegen te noemen
en waarvan onze lezers in het april/mei-
nummer kennis hebben kunnen nemen,
blijkt een verheugende response te heb
ben gekregen, o.a. van de zijde van ge
meentebesturen. Zo schreven B. en W.
van Arnhem ons dat de plaatselijke mo
numentencommissie de nota, met enige
kleine wijzigingen, als criterium voor de
monumentenzorg in die gemeente heeft
overgenomen. Genoemde commissie is
bezig een plaatselijke monumentenver
ordening voor te bereiden. Voor wie
misschien wel eens twijfels heeft over de
resultaten van de activiteiten van de
Bond Heemschut kan dus in Arnhem een
positief antwoord vinden. Overigens: tal
van gemeentebesturen en andere organen
hebben positief op de Opengaten-nota
gereageerd.
In een uitvoerige brief heeft onze bond
een aantal bezwaren te berde gebracht
tegen het rapport „Inspraak verkeersplan
Assen". Terwijl de inspraakprocedure
over het plan nb. nog gaande is, is al met
de uitvoering van het plan begonnen.
Kan men dit bezwaar nog min of meer
formeel noemen, een rechtstreeks be
zwaar van Heemschut is dat reeds nu is
gebleken dat de prognoses waarop het
concept-verkeersplan is gebaseerd on
juist blijken te zijn. De verkeersintensiteit
op de toevoerwegen naar de binnenstad,
onder meer op de Vaart ZZ, is sedert de
afsluiting van de Gedempte Singel aan
merkelijk minder geworden. Hieruit
blijkt eens te meer de juistheid van de - bij
inspraak van meer zijden ingebrachte
bezwaren tegen een verbinding van de
Vaart ZZ met de weg langs het Noord-
Willemskanaal. Volgens Heemschut is
het onverantwoord het concept-ver
keersplan ongewijzigd te handhaven. Dit
standpunt zal er nl. naar onze opvatting
toe bijdragen dat de, op grond van het
plan, verwachte aantasting van het nog
resterende stadsschoon van Assen tot een
minimum beperkt kan blijven. En aan
deze voorspelling wordt in onze brief
toegevoegd: „Dit is van temeer beteke
nis, omdat door de vele ingrepen in het
stadslichaam gedurende de laatste decen
nia de desintegratie van het stedelijk mi
lieu van Assen hoogst bedenkelijke pro
porties heeft aangenomen".
Bezorgdheid is bij Heemschut ook over
plannen tot bebouwing van het zgn.
EBI-terrein. De vereniging „Oud Enk
huizen" had zich hiermee al bezig gehou
den en in een brief van een aantal inwo
ners waren eveneens bezwaren aangedra
gen. Gevraagd was daarom om grote be
hoedzaamheid te betrachten in de
vormgeving van het nieuwe project. Tot
nu toe hebben de ingebrachte bezwaren
nauwelijks gehoor gevonden. Heem
schut schreef aan Ben Ween brief waar
in de bond zegt er aan te twijfelen of met
enige correcties de vereiste harmonie met
de omgeving bereikt zal kunnen worden
en de bond geeft het college daarom in
overweging om van het plan af te zien en
tot een geheel andere opzet te besluiten.
In een brief aan het gemeentebestuur
heeft de Bond Heemschut zijn bezorgd
heid uitgesproken over de toekomst van
Kerkstraat 21, gelegen naast de be
schermde Hervormde Kerk. Het pand is
ca. vier eeuwen oud en dient als „stads-
boerderij" in het gegeven stadsbeeld be
houden te blijven. Van belang noemt
Heemschut ook dat het huis van de op de
17e-eeuwse plattegrond van Beverwijk,
gemaakt door Daniël van Breen voorko
mende bebouwing nog het enig overge
bleven object is.
Om formele redenen hebben Gedepu
teerde Staten van Gelderland de oppositie
van Heemschut tegen de voorgenomen
