Het Waltahuis in Sneekgerestaureerd
Toen in 1977 de conciërge van de ge
meente Sneek zijn bovenwoning aan de
Marktstraat 9 verliet, maakte het ge
meentebestuur plannen om de vrijgeko
men ruimte bij het raadhuis te trekken,
zoals dat al eerder was gebeurd met de
benedenverdieping. Na enig sloopwerk
in de 19e eeuws aandoende ruimten kwa
men belangrijke restanten tevoorschijn
van het Waltahuis, dat bij nader onder
zoek nog bijna geheel bleek te bestaan in
de panden Marktstraat 7 en 9. Alvorens
op de recente restauratiewerkzaamheden
van dit pand in te gaan eerst enkele histo
rische bijzonderheden. Op 12 februari
1539 kocht de Bozumer pastoor Tako
van Walta in Sneek „een huijs, staende
op die Marcktstraet an die vester syde
van de Dooie ende an die oester syde van
salige Kempo Jongama huijs". In 1540
werd in opdracht van Tako het Waltahuis
gebouwd. Een tekening uit 1747 door
Cornelis Pronk geeft een goede indruk
van het gebouw. Het had een langhuis
met de korte zijde aan de straat en meer
naar achteren een dwarshuis. In de oksel
stond een traptoren met een ui-vormige
bekroning. Het voorplein werd aan de
straatzijde afgesloten door een muur met
daarin een gebeeldhouwde poort. In 1575
kreeg Douwe van Roorda als bewoner
van het Waltahuis van de vroedschap toe
stemming om op stadsgrond de nog
steeds bestaande kamer met stinsachtige
onderkeldering te bouwen om de graaf
van Rennenberg daarin te kunnen onder
brengen. In 1605 werd het raadhuis van
Sneek uitgebreid met een nieuwe gevan-
genkamer, die de vensters in de oostelijke
muur van het Waltahuis het licht benam.
Ze werden later dicht gemetseld.
Het Waltahuis heeft in de loop der ge
schiedenis tal van eigenaren en bewoners
gehad. In 1639 huurde de stad Sneek van
de eigenaars van het Waltahuis de boven-
voorkamer, die werd gebruikt voor bij
eenkomsten van de bevelhebbers van de
schutterij en van de gilden. Sinds 1686
werd ook het Gerecht van Wymbritsera-
deel in dit vertrek gehouden. Tot in het
DE GEBEELDHOUWDE MANNEN- EN
VROUWENFIGUREN (KSE EEUW) IN DE
UURGEMEESTERSKAMER IN HET
GERESTAUREERDE WALTAHUIS IN SNEEK.
mwm1
begin van de 19e eeuw bleef deze toe
stand zo. In de stadhuishal herinneren aan
de linkerzijde een deur en een trap met
fraai gesneden balusters (stijlen ter afslui
ting van de leuning) aan deze situatie. Bij
het eerder genoemde naar de bouwge
schiedenis van het Waltahuis ingestelde
onderzoek bleek dat het langhuis en het
dwarshuis nog aanwezig waren. In 1857
werd de toren gesloopt, het voorplein
werd bebouwd en voor het geheel werd
een nieuwe gevel geplaatst. De topgevel
van het langhuis maakte plaats voor een
wolfdak. De oude muren, de zolderingen
met moer- en kinderbalkjes, steunend op
sleutelstukken, korbeels en muurstijlen,
en ook de kappen van 1540 bleven ge
spaard. Een en ander is nu gerestaureerd
en er werden vertrekken voor B. en W.
ingericht. Aan de straatzijde in de eerder
genoemde boven-voorkamcr is het
werkvertrek van de burgemeester geko
men. Daar is op de plaats van een wegge
broken schouw een nieuwe gerecon
strueerd met gebruikmaking van twee
16e-eeuwse gebeeldhouwde dragers in de
vorm van een mannen- en een vrouwen
figuur, die wapenschilden houden. De
beelden zijn afkorfistig van het afgebro
ken Albadahuis of Hooghuis, dat aan de
Wijde Burgstraat stond (nu afgebroken).
In de burgemeesterskamer werd verder
een 18e-eeuwse betimmering rond de
vensters gerestaureerd en er' kwam een
achterwand van 17e-ceuwse, eikehouten
panelen, die bij sloopwerkzaamheden el
ders in het Waltahuis waren aangetrof
fen
In trappenhuis, gang en eerste wethou
derskamer zijn fraaie zolderingen. Twee
(andere) wethouderkamers zijn ingericht
in een 19e-eeuwsc aanbouw. De 19e-
ecuwse gevel van het Waltahuis werd
ook gerestaureerd. De winkelpui werd
vervangen door een deur en twee ven
sters. Alle vensters herkregen hun roede
verdeling in zessen.
De restauratie van het Waltahuis werd
uitgevoerd onder architectuur van de
Dienst Gemeentewerken van Sneek.
Aannemer was het bouwbedrijf Y. Scha
kel b.v. te Exmorra.
v.d.W
De gegevens voor dit artikel zijn. ons ter
beschikking gesteld door de afd. Voorlichting
van de gemeente Sneek.