m
Actie voor Rosendael
162 Dc stichting Het Gcldersch Landschap
heeft alle reden gehad het vijftigjarig be
staan in het voorjaar te herdenken. Be
stuur en begunstigers kunnen er trots op
zijn, dat men in de loop der jaren meer
dan vijftig terreinen meteen totale opper
vlakte van ruim 6500 ha in bezit heeft
kunnen verkrijgen. De grootste bezitting
is het landgoed Staveren met een opper
vlakte van ca. 715 ha. Overigens omvat
het bezit van Het Geldersch Landschap
nagenoeg alle voor de provincie Gelder
land karakteristieke landschappen, zoals:
historische buitenplaatsen met parken en
vijvers, loof- en naaldbossen, bouw- en
weilanden met boerderijen, bossen,
zandverstuivingen, beekdalen, heidevel
den, uiterwaarden en oude komkleigron-
den. In het kader van het faunabeheer
ontstonden voor de dieren enkele rustge
bieden, die niet toegankelijk zijn voor het
publiek. Enkele gedeelten van het bosa-
reaal worden beheerd als bosreservaat.
Ook aan het beheer van de boerderijen,
die op het bezit van Het Geldersch Land
schap staan, wordt het nodige gedaan.
Ter gelegenheid van het vijftigjarig be
staan is een actie gestart voor herstel van
het historische park Rosendael (al bekend
sinds 1314, als residentie van de graven/
hertogen van Gclrc). Eind 1978 werd de
stichting eigenaresse van het kasteel met
het daartoe behorende park met oranje
rie, schelpengalerij, de beroemde bedrie
gertjes, vijvers, alsook van de gronden
behorende tot de naburige Koningsberg
in Rozendaal, samen een gebied van ruim
45 ha. Het nieuwe bezit stelt het bestuur
voor hoge financiële lasten, vandaar de
actie om voor Rosendael geldmiddelen
bijeen te brengen om het bezit te herstel
len. Het belang van het park van Rosen
dael schuilt in het feit, dat vele elementen
en tuinsieraden van de oorspronkelijke
formele tuinaanleg van kort vóór 1722
bewaard zijn gebleven. Uniek voor Ne
derland wordt gëacht de op niveauver
schillen gebaseerde opzet. De op het
landgoed staande theekoepel is een van
de fraaiste voorbeelden van dit soort mo
numenten.
In een en ander heeft Daniël Marot, de
architect van koning-stadhouder Willem
III dc hand gehad. De tuinaanleg dateert
uit de tijd van het echtpaar Torck- van
Hoorn. De vader van mevr. Torck was
de gouverneurgeneraal van Ned. Indië
Johan van Hoorn (1653-1701), wiens ver
mogen de kostbare aanleg heeft mogelijk
gemaakt. In de 19e eeuw heeft de beken
de tuinarchitect J. D. Zocher het park in
landschapsstijl heraangelegd.
Het park heeft een jarenlange achterstand
in onderhoud gekend, waardoor het rijk
ItOSENDAEL ZOALS HET WAS EN ZOALS HET
WEER WORDEN ZAL; EEN IMPRESSIE VAN
ANCO W1GUOLDUS (197K)
HET PARK ROSENDAEL. EEN VAN DE
FRAAISTE EN UEKENDSTE LANDGOEDEREN
IN ONS LAND
FOTO: G. J. DE MARETTAK. ARNHEM
.1
DE SCHELPENGALERIJ IN HET PARK
ROSENDAEL
FOTO: G. J. DE MARET TAK. ARNHEM.
