Sloop bedreigt St. Martinuskerk in
Groningen
1 Het wordt langzamerhand eentonig. Het
aantal plannen tot sloop van kerken
neemt bijna met de dag toe. Nu weer
komt er uit Groningen (stad) een „nood
kreet". De St. Martinuskerk aan het
Broerplein wordt met afbraak bedreigd.
Het bestuur van de Rijksuniversiteit in
Groningen wil de kerk slopen ten behoe
ve van de bouw van een universiteitsbi
bliotheek. En het gemeentebestuur blijkt
het daarmee eens. Van verschillende kan
ten is er tegen dit voornemen bezwaar
gemaakt, o.a. door de Sectie Cultuur-
conservering van de Culturele Raad voor
de provincie Groningen. Deze heeft zich
nu met een brief tot de staatssecretaris
van Onderwijs en Wetenschappen, drs.
K. de Jong Ozn. gewend, want toen deze
bewindsman de situatie in ogenschouw
nam werd hij, volgens de Cult. Raad,
eenzijdig voorgelicht.
Het is volgens de briefschrijvers een be
treurenswaardige zaak, dat het gemeen
tebestuur van Groningen destijds ak
koord is gegaan met het plan van archi
tect Tauber. Zijn voorstel betekent een
aantasting van het kleinschalige karakter
van de bebouwing aan de Oude Kijk in 't
Jatstraat. Aan het oude, voor zeer vele
Groningers welbekende straatbeeld zal
voorgoed een einde komen, aldus de
brief. Voor het Broerplein betekent het
plan meer dan de sloop van een waarde
vol 19e-eeuws kerkgebouw alleen. Im
mers, aan en in de onmiddellijke nabij
heid van het Broerplein (Oude Boterin-
gestraat, Oude Kijk in 't Jatstraat, Post-
straat) bevindt zich een aantal gebouwen,
die niet alleen vanuit kunsthistorisch
oogpunt als vertegenwoordigers van
bouwstijlen en -perioden waardevol zijn,
maar tevens in hun gezamenlijkheid een
uiterst boeiend stadsbeeld opleveren.
De gebouwen aan het Broerplein verto
nen een doelbewuste samenhang. De
bouw van de St. Martinuskerk in neo
gotische stijl vormde voor de architecten
uit die tijd een gegeven in de situatie,
waarop zij konden inhaken. Dit behoeft
op zichzelf geen verbazing te wekken. De
St. Martinuskerk (P. J. H. Cuypers,
1893-1895) vormt met het hoekpand
Broerstraat-Oude Kijk in 't Jatstraat in
architectonisch opzicht één aaneengeslo
ten geheel.
Het later gebouwde Academiegebouw
werd gebouwd naar een ontwerp van J.
A. W. Vrijman (1909). De stijl is te om
schrijven als neo-hollandse renaissance.
De voorgevel van het pand Oude Bote-
ringestraat 19 herinnert in bouwstijl aan
het in 1775 afgebroken gotische raad- en
wijnhuis op de Grote Markt en is in 1913
gebouwd doorir.J. A. Mulock Houwer.
Architect Prummel ontwierp het pand
van de pianohandel Steenhuis op de hoek
van de Broerstraat en de Oude Boterin-
gestraat (1921).
Toen men in 1893 met de bouw van de
St. Martinuskerk begon, bevond zich ten
westen van het voormalige academiege
bouw - in 1906 door brand verwoest -
het laboratorium voor hygiëne en bacte
riologie. Dit gebouw, dat nu nog in ge
bruik is, is gebouwd door de toenmalige
rijksbouwmeester J. van Lokhorst (1882-
1883). De stijl daarvan is neo-
renaissance, ook wel aangeduid als
postkantoorrenaissance. De architecten
T. G. Schill en D. H. Haverkamp wijzig
den in 1889 de voorgevel van het Harmo
niegebouw aan de Oude Kijk in 't Jat
straat in neo-classicistische trant. Een
zeer opvallende verschijning in het straat
beeld vormt het gebouw van Bank Mees
1.
DE ST. MARTINUSKERK IN GRONINCEN
VORMT MET HET PAND
BROERSTRAAT-OUDE KIJK IN 'T JATSTRAAT
IN ARCHITECTONISCH OPZICHT ÉÉN
A ANEENGESLOTEN GEHEEL
2.
BANK MEES EN HOPE AAN DE OUDE
BOTERINGESTRAAT, PASSEND IN HET
STRAATBEELD.
FOTO'S: B. MIDDEL/CULTURELE RAAD V.D.
PROVINCIE GRONINGEN.
en Hope aan de Oude Boteringestraat.
-Dit gebouw is van architect A. Salm,
dateert van 1894 en vertoont een neo-
renaissancistische trant met zuidelijke -
zeer waarschijnlijk Franse-invloed. Van
Salm is bekend, dat hij zich heeft laten
inspireren door de Amerikaanse architec
tuur uit zijn tijd (New York, 5th
Avenue)
De St. Martinuskerk staat op de lijst van
beschermde monumenten. Al met al vol
doende redenen om de sloop van deze
kerk in dit Groningse stadsbeeld te voor
komen, vindt ook de Bond Heemschut.