Nederland restaureert
9
WEERT. Het „Vlaaihuis" aan de Markt
wordt gerestaureerd, hetgeen in feite be
tekent, dat alleen de voorgevel in de oude
toestand wordt gehandhaafd. De muren
aan Beekstraat en Hegelstraat zijn afge
broken en worden in „oude" stijl opge
trokken.
Van het interieur is niets (meer) over. Na
de restauratie wordt ér een bank in geves
tigd.
De gemeenteraad van OLDENZAAL be
sloot tot voorfinanciering van de restau
ratie van de Plechelmustoren, die be
hoort bij de romaanse zandstenen kruis
basiliek uit.de tweede helft der 12e eeuw.
De toren dateert in hoofdzaak uit het
midden en de tweede helft van de 13e
eeuw. De vier oudste geledingen van de
toren zijn versierd met lisenen, boogfrie-
zen en gekoppelde spitsboognissen. De
vijfde geleding is vermoedelijk toege
voegd na een brand in 1492. De toren
onderging tussen de jaren 1936-1938 een
restauratie. De nu voorgenomen restau
ratie zal vermoedelijk een half miljoen
gulden kosten.
Het zgn. Schippershuis in URMOND
heeft een restauratie-beurt gehad. Het
schilderachtige pand dateert uit de
tweede helft van de 16e eeuw. Het oude
huis heeft een gezwenkte renaissance ge
vel, waarvan de vensters meest in de 18e
eeuw zijn gewijzigd. Of een vensterbe
kroning in een zijvleugel ingemetseld
met opschrift „Au Saint Esprit 1570" be
trekking heeft op het Schippershuis is
niet geheel zeker.
Bij het afkappen van het stucwerk tijden
de werkzaamheden, zijn enkele merk
waardige ontdekkingen gedaan. De forse
eiken balken, die de vloeren ondersteu
nen, dragen bijna allemaal houtsnijwerk.
Ook kwamen enige tot nu toe verborgen
vensters tevoorschijn en werden enkele
nog geheel oorspronkelijke kruiskozij
nen ontdekt. Het Schippershuis zou aan
vankelijk een tehuis voor bejaarde schip
pers zijn geweest. Er is ook een schip-
persbeurs gehouden en verder zijn er
o.m. een café en een kruidenierswinkel in
gevestigd geweest. Het huis, dat nu ge
restaureerd is, is thans eigendom van de
familie Waelen, die ook de opdracht tot
herstel gaf.
De restauratie van de toren van de Her
vormde kerk in EEMNES-BUITEN is vol
tooid.
De kerk dateert uit de 15e eeuw; de toren
is het eerste kwart van de 16e eeuw ge
bouwd.
Ing. P. D. van Vliet van het Amers-
foortse architectenbureau van Hoogevest
bv heeft restauratieplannen ontworpen
voor „De Sterke Samson" aan de Oost
haven in GOUDA. Het pand is niet het
enige, aan de Oosthaven, dat op de mo
numentenlijst voorkomt. Het heeft een
Lodewijk XlV-lijstgevel en dateert uit
het einde van de 16e eeuw. Later - mid-
DE STERKE SAMSON AAN DE OOSTHAVEN
IN GOUDA.
FOTO: GEM. ARCHIEF GOUDA.
den 18e eeuw - werd het met een naast
liggend huis samengetrokken. „De
Sterke Samson" doet z'n naam op het
ogenblik geen eer aan; er zal heel wat
moeten worden hersteld. Het plan is de
voorgevel een 18e eeuwse stijl te geven.
Voor de restauratie van het 17e eeuwse
stadhuis van DEVENTER zijn plannen
opgesteld, waarmee, naar een voorlopige
raming, tien miljoen gulden gemoeid zal
zijn. Er staat nog niet vast wanneer met
de restauratie kan worden begonnen. Het
stadhuis werd eerder - in twee etappes -
in de jaren dertig gerestaureerd.
De aan het Servaasbolwerk te UTRECHT
gelegen Leeuwenberghkerk is gerestau
reerd en weer in gebruik genomen. Oor
spronkelijk was het gebouw een gasthuis
voor pestlijders (16e eeuw). Pas in 1930
werd het voor kerkdiensten geschikt
gemaakt. Daarvóór was het o.a. in ge
bruik bij de rijksuniversiteit.
In Kampen is de molen ,,'d Olde Zwar-
ver" na restauratie weer in gebruik ge
nomen.
Het huis Vorden (16e eeuw) in de ge
meente VORDEN kan worden gerestau
reerd, nu alle aangevraagde subsidie-be
dragen zijn toegezegd. Ook de op het
goed voorkomende boerderij valt onder
het restauratieplan. In het kasteel is het
raadhuis gevestigd.
Met de eerste fase van de restauratie van
de hervomde kerk in UITGEEST is be
gonnen. Aanvankelijk was er sprake van
een eenbeukige kruiskerk (14e eeuw),
maar in later eeuwen zijn uitbreidingen
tot stand gebracht. Architect van de res
tauratie is Ijsbrand Kok, Amsterdam. De
kerk heeft o.a. een fraaie gebeeldhouwde
preekstoel uit 1640.
Er is verder een begin gemaakt met de
kostbare en jaren durende restauratie van
de beroemde St. Maartenskerk in ZALT-
BOMMEL. Architect is ir. T. van Hoog
evest. Het bouwwerk was in 1303 tot
kapittelkerk verheven. In de loop der
eeuwen heeft deze kerk nogal wat wijzi
gingen ondergaan. De toren, hoog uitrij
zend boven het landschap, heeft grote
bekendheid en wordt gekenmerktdoor
een ongewone rijkdom van detaillering.
Het is misschien wel „aardig" te vertel
len, dat men honderd jaar geleden het
plan had de toren af te breken, omdat er
aanvankelijk geen geld voor herstel was.
122
