1 1 I mm zoals kasteel „Westhove", „Duinbeek", „Berkenbos", „Molenwijk", „Schoon oord", „Zeeduin" en „Overduin' Van de Walcherse buitens ligt slechts huize „Duinvliet", dichtbij Domburg „ro mantisch" te vervallen. In Mariekerke vraagt de ruïne „Poppendamme" om al gehele restauratie. Het zijn vrijwel allemaal opwekkende geluiden, maar er vallen ook wel enkele kritische opmerkingen te maken. Over de sloopwoede van Vlissingen vóór 1970 hadden we het al. Een ander punt van kritiek op Walcheren: rond de dorpsker ken verstoort onaantrekkelijke nieuw bouw het zicht op deze monumenten. Van Schouwen-Duiveland valt goed nieuws te melden. Op dit eiland zijn zeer vatie), in Schuddebeurs de gelijknamige uitspanningen, in Noordgouwe de uit 1462 daterende kerk. In de Ring van Dreischor zijn vrijwel alle daarvoor in aanmerking komende woonhuizen gerestaureerd. Het oudste dateert van ongeveer 1530; daarbij volgt „de Kazer ne" (1557). Het „Plae'sen'uus" werd in 1637 gebouwd en drie eeuwen later gerestaureerd. Het heeft gevelstenen met Vrouwe Justitia en de wapens van Zee land en Dreischor. Geïnteresseerden in gevelstenen vinden in dit plaatsje, maar bijv. ook in Brouwershaven, nogal wat van hun gading. Interessant is de bouw geschiedenis van het stadhuis in Brou wershaven. Het had oorspronkelijk zijn gevel aan de tegenwoordige achterzijde, dus met het front naar de kerk gekeerd. Later werd er op de dijk een gedeelte vóór gebouwd. De tegenwoordige voorgevel werd in 1599 aangebracht. De laatste re stauratie van dit raadhuisje is van 1970- 1973. In 1957 werd de aan St. Alard gewijde kerk in Serooskerke gerestaureerd. En kele jaren later volgde de restauratie van de uit de 14e eeuw daterende kerk in Noordwelle. In Renesse staat de kerk, gebouwd in de 14e en 15e eeuw centraal. De kerk werd in 1958 gerestaureerd en in 1978 werd het in 1916 afgebroken koor herbouwd. Zierikzee gaat er een beetje prat op, dat in deze Zeeuwse stad vrijwel evenveel be schermde monumenten staan als in Delft. De geschiedenis van Zierikzee gaat terug tot de 9e eeuw. De stad heeft tijden van grote voorspoed gekend, o.a. door la kenindustrie, handel en visserij, maar de ze Hanzestad is in de loop der eeuwen door vele rampen getroffen, zoals bele geringen door de Vlamingen, de verove ring door de Spanjaarden en later door de Franse bezetting. Bovendien werd Zierikzee geteisterd door branden, pest epidemieën en stormrampen. Het is dus eigenlijk een wonder, dat er nog zoveel bewaard is gebleven uit vervlogen tijden van welvaart. Vooral na 1953 (stormramp) zijn de restauratiewerk zaamheden goed op gang gekomen. Zo werden o.a. hersteld de Gasthuiskerk (oorspronkelijk 14e eeuw), de indruk wekkende Sint Lievens Monstertoren (daterend uit 1454 en ook wel bekend als de „Dikke Toren"), de Lutherse Kerk, het stadhuiscomplex (hoofdgebouw uit 1554) en de Nobelpoort 14e eeuw)In de steigers staan op het ogenblik „Huis de Haene" (Tempelierenhuis; 14e eeuw en daarmee het oudste woonhuis van Zierikzee) en de zgn. Nieuwe Kerk (1848). In het havenkwartier werden open gaten gevuld met zgn. aangepaste woningen; ook is in dit deel van de stad sprake van rehabilitatie, zowel van de kant van een woningbouwvereniging als van particu liere zijde. Op Tholen is, vooral na de stormramp, veel gerestaureerd. In sommige gevallen heeft men daarvoor vele jaren nodig ge- veel restauratie-activiteiten ontplooid, voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de stormramp. Daarbij wordt als ver blijdend verschijnsel genoemd, dat de be langstelling voor het architectonisch erfgoed in ruime kring is toegenomen. Over de kastelen op dit eiland hadden we het al eerder in ander verband. Ze verke ren in redelijke staat. Dat geldt ook voor zes molens in resp. Nieuwerkerk, Drei schor, Eikerzee (,,'t Hart"), Brouwers haven („De Haan"), Haamstede („De Graanhalm") en Oosterland, die alle zijn gerestaureerd. „De Korenbloem" in Zonnemairc vraagt nog om een opknap beurt. Intussen kwamen restauraties of renovaties tot stand van de kerk in Nieuwerkerk (in 1976 onderging de vrij staande achtkantige toren nog een reno-

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1979 | | pagina 66