p
n
HE ZGN. I'ROFESSORENHUIZEN AAN DE
VOORSTRAAT IN FRANEKER
STEENFAIiRIEK IN OOSTRUM
AAN OE VLEESMARKT IN DOKKUM
IN HINDELOOPEN WERDEN ACHTER DE
WONINGEN. VAAK AAN DE WATERKANT
ZGN. ZOMERHUIZEN GEDOUWD. DEZE
FOTO WERD|GEMAAKT VÓÓR DE
RESTAURATIE
pen, ten einde te komen tot een systema
tische aanpak van de monumentenzorg.
In het algemeen zijn de gemeenten en
kerkelijke instellingen het verst gevor
derd met de restauratie van hun veelal
grote objecten, waarbij echter het vinden
van een passende bestemming, vooral als
het geen gemeentelijke eigendommen
betreft, vaak problemen oproept.
In het kader van de werkverruiming zijn
enkele grote restauraties gerealiseerd,
bijv. de toren te Oldehove, restant van de
voormalige Oldehoofster kerk, en de
Grote of Jacobijner kerk beide te
Leeuwarden, en de toren van de Ned.
Her. Geertruidakerk te Workum.
Als minder omvangrijke restauratics
kunnen bijv. worden genoemd de stad
huizen van Balk en Heerenveen, de to
rens van de Ned. Herv. kerken tejoure
en Hindeloopen en de kerken van Ge-
num, Lichtaard, Hollum (Ameland),
Jouswier, Warns en Oostrum.
Langzamerhand vinden ook 'neo
gotische kerken op de lijst van te restau
reren monumenten hun plaats. Enkele
jaren geleden zijn die van St. Nicolaasga
en Blauwhuis geheel gerestaureerd. Voor
de R.K. kerken in Sneek en Dokkum zijn
plannen in voorbereiding en is het wach
ten op financiële middelen. Naar het zich
laat aanzien kan dit jaar begonnen wor
den met het herstel van de torenspits van
de Bonifaciuskerk te Leeuwarden.
Voorts zijn in Leeuwarden in het afgelo
pen jaar 37 restauratie-objecten aange
vangen of afgerond, zowel grote als klei
ne woonhuisrestauratics.
Ook in Harlingen, Franeker, Makkum,
Hindeloopen, Sloten en Dokkum is een
groot aantal woonhuizen gerestaureerd.
Aangezien het Rijk niet over voldoende
geldmiddelen beschikt, moet helaas met
een vermindering van het aantal
restauratie-gevallen worden rekening
gehouden.
In de sfeer van de bescherming van waar
devolle objecten, dienen voor wat Fries
land betreft, vooral de terpen te worden
genoemd. De bescherming van deze za
ken is overgelaten aan de gemeentelijke
bestemmingsplannen.
In Friesland zijn 32 stichtingen of oud
heidkundige verenigingen op het gebied
van dorps- en stadsschoon werkzaam.
Alle beogen het behoud van bouwkundi
ge en landschappelijk historische waar
den van stad en land.
De Hein Buismanstichting te Harlingen
bijv. en de Vereniging Hendrick de Key-
ser te Amsterdam kopen regelmatig
woonhuizen aan en nemen voor deze
panden de restauratie op zich. In verschil
lende plaatsen zijn voorts stichtingen e.d.
voor stadsherstel. Een soortgelijke bena
dering van de instandhoudings- en ge-
bruiksproblemen kent de Stichting „Al-
de Fryske Tsjerken", die zich bezighoudt
met kerkgebouwen. In de negen jaar, dat
zij nu in Friesland werkzaam is, heeft zij
22 kerken aangekocht, waarvan reeds een
achttal is gerestaureerd.
Een bijzonder nuttig instituut vormt de
landelijke Stichting Monumentcnwacht;
ook voor Friesland, waarvan het initiatief
van deze provincie uitging.
