Heemschut in actie
Hardinxveld
Heerenveen
Domburg
Den Haag
Uit een oogpunt van historische, vol
kenkundige en architectonische beteke
nis is de oude bakkerij Buitendams 4
(Hardinxveld-Giessendam) op de lijst
van voorlopig beschermde monumenten
(art. 8 van de Monumentenwet) ge
plaatst. De aandachtige lezer zou een
dergelijk bericht eerder onder de rubriek
Op de lijst verwachten. Zeker, maar we
hebben hier met het feit te doen, dat de
plaatselijke historische vereniging mèt
o.a. de Bond Heemschut voor die oude
bakkerij in de bres is gesprongen, toen
het pand dreigde te worden gesloopt dan
wel te worden verbouwd. De bakkerij is
blijkens een inmiddels uitverkocht
boekje twee eeuwen oud en was echt de
moeite waard in het dorpsbeeld te wor
den behouden. Het moet nu wel worden
gerestaureerd. Wij, als Bond Heemschut,
zijn natuurlijk verheugd, dat mede dank
zij onze inspanning een dergelijk object
bewaard blijft.
Alle pogingen ten spijt lijkt het lot van de
watertoren van Heerenveen beslecht. Ve
len hebben zich voor het behoud ingezet,
zoals Heemschut, en de staatssecretaris
van CRM heeft er ook een goed woordje
voor gedaan, maar B. en W. zien, met
alle goede wil die het college heeft ge
toond, geen redelijke mogelijkheid een
andere bestemming aan de watertoren te
geven. Niet dat deze watertoren nu be
paald als voorbeeld behouden had moe
ten blijven, maar de toren is beeldbepa
lend voor het stadssilhouet. Helaas kan
deze omstandigheid blijkbaar niet altijd
de doorslag geven.
De bezwaren door Heemschut, inge
bracht tegen de plannen met betrekking
tot het Badhotel, zijn door Ged. Staten
van Zeeland ongegrond verklaard. Het
provinciaal bestuur zegt wel begrip te
kunnen opbrengen voor onze gevoelens
betreffende het verlies van een karakteris
tiek stukje Domburg, maar het deelt
niet onze visie, dat door de plannen het
landschappelijk en stedebouwkundig
element op onherstelbare wijze zal wor
den aangetast.
De bebouwing op de hoek van de Ko
ninginnegracht en de Houtweg, typisch
op de grens van een stuk beschermd
stadsgebied, gaat verdwijnen ondanks
veler protest, vooral van omwonenden,
maar ook van organisaties die zich voor
het behoud van historische bebouwing
interesseren.
De Bond Heemschut heeft zich over dit
misschien niet helemaal fraaie (maar wat
is fraai?) stukje 19e-eeuwse Den Haag tot
B. en W. gewend. De vervanging van de
19e-eeuwse bebouwing op dit punt gaat,
volgens Heemschut, in principe van on
juiste vooronderstellingen uit. De 19e-
eeuwse gevelwanden zijn in harmonie
met de omgeving en vormen een prelude
op de oudere bebouwing in het centrum
(Smidswater o.a.). De 19e-eeuwse stads
gedeelten, zo schreef Heemschut, vor
men de bufferzone tussen het stadsge
deelte dat een wettelijke bescherming ge
niet en de latere uitbreidingen. Ze sluiten
in vormgevoel en in situering positief aan
bij het stadscentrum.
In het algemeen kan van nieuwbouw be
ter worden afgezien, aldus onze bond,
indien renovatie van sfeerbepalende
19e-eeuwse gebouwen tot de mogelijk
heden behoort. Ten aanzien van het on
derhavige object heeft Heemschut reden
tot ongerustheid en de bond waarschuwt
er in dit verband voor dat er geen prece
dentwerking van te laten uitgaan. Het
ware te wensen, dat bij realisering van de
nieuwbouw zoveel mogelijk van de oude
bebouwing alsnog behouden blijft, daar
het straatbeeld ter plaatse als identifica
tiepunt in de stad belangrijk is.
DE HOEK KONINGINNEGRACHT-HOUTWEG
IN DEN HAAG, BUFFERZONE" VOOR DE
BINNENSTAD, DREIGT GESLOOPT TE
WORDEN OM PLAATS TE MAKEN VOOR
NIEUWBOUW
FOTO: SIJTHOFF-PERS, DEN HAAG