Heemschut in actie
Drachten
Amsterdam
Leiden
Groningen
Mildam
Hardinxveld
recht zal opvallen. Het behoud van het pand
behoeft voor de gemeente geen extra kosten
met zich mee te brengen. Er zal immers,
meent Heemschut, zeker van particuliere
zijde belangstelling voor het pand bestaan.
Heemschut heeft zich onlangs tot B. en W.
van de gemeente Smallingerland gewend
om uiting te geven aan zijn gevoelens het te
betreuren, dat het fraaie toegangshek tot de
Ned. Herv. Kerk in Drachten is afgebroken
in verband met een wegreconstructie.
Heemschut vemam, dat het hek - in onder
delen - was opgeslagen. Maar B. en W.
hebben de bond laten weten dat het hek al
omstreeks 1956 is verkocht!.
De Sleutelstad heeft een structuurplan voor
de binnenstad. Met de vaststelling van dit
structuurplan schaarde de gemeente Leiden
zich bij de zeer weinige middelgrote ge
meenten in ons land, welke voor hun oude
binnenstad een dergelijk plan hebben opge
steld. Aldus schreven B. en W. van Leiden
ons met gepaste trots. De voldoening is ge
rechtvaardigd, zeker als men in aanmerking
neemt hoeveel er vooral de laatste jaren over
de plannen voor de oude binnenstad te doen
is geweest.
De gemeenteraad heeft overigens ook een
zgn. voorbereidingsbesluit voor het groot
ste gedeelte van het plangebied aangeno
men, dat in dit geval maximaal drie jaar kan
gelden. Gedurende die tijd kunnen alle on
gewenste ontwikkelingen, in verband
waarmee bouwvergunningen nodig zijn,
worden tegengehouden.
Het Leidse structuurplan is het eerste, dat
overeenkomstig het bepaalde in de ont-
werp-wet op de stadsvernieuwing is opge
steld. Dit betekent o.m. dat bij het planvor
mingsproces is uitgegaan van de zgn.
„open-plan-procedure". Bij een dergelijke
procedure is de gehele planvorming open
baar en kan iedereen op elk door hem ge
wenst moment inspelen op hetgeen de op
stellers doen of voorstellen.
Het gehele planvormingproces, inclusief de
besluitvorming heeft niet langer dan 21/2
jaar geduurd, hetgeen voor een dergelijk
plan betrekkelijk kort is.
De provinciale commissie Groningen heeft
een nota aan de wethouder van volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening van de stad
Groningen gezonden met als onderwerp de
renovatie van oude woonbuurten. Eerder
was hierover al een bespreking geweest ten
stadhuize, waarbij de wethouder evenwel
niet aanwezig was. We lezen in de notao.a.
dat het Heemschut is opgevallen, dat de
renovaties niet zelden leiden tot een ver
minking van de aantrekkelijke architektuur,
waardoor de desbetreffende wijken zich
dikwijls kenmerken. De specifieke bele-
174
vingswaarde van deze woongebieden wordt
daarmee in haar essentie aangetast, want
schaal- en karakterbepalende elementen
worden verwijderd en door niet passende
onderdelen vervangen, ook daar waar de
onderhoudstoestand en het gebruik dit niet
vereisen. Als voorbeeld wordt de aanpak
van de bebouwing Bedumerweg-Bedumer-
straat genoemd. Daar zijn bijv. de boven
lichten met roede-indeling en de gave on
dernamen met middenroede verwijderd.
Eveneens gave en bovendien fraaie toe
gangsdeuren (met geboste panelen, gebo
gen bovendorpels en goed geprofileerde
weidorpels) zijn vervangen door onaantrek
kelijke exemplaren met asymmetrisch ge
plaatste lichtspletendie disharmonie en on
rust oproepen. Wanneer deze en dergelijke
vormveranderingen voortvloeien uit wen
sen van de bewoners, vraagt Heemschut
zich af of op deze wijze via inspraakproce
dures geen zaken (met overwegend een wel-
standsaspekt) worden geregeld, die daar
niet in thuis behoren. Want het gaat hierom
ingrepen die onmiddellijk van invloed zijn
op de fijnkorreligheid, de charme en de her
bergzaamheid van de woonomgeving als
mede op de beslotenheid van het wonen,
aldus de nota, waarin zelfs het zware woord
„ontluistering" valt.
Van het gemeentebestuur van Heerenveen
ontvingen we het teleurstellende bericht,
dat er weliswaar op alle mogelijke manieren
is geprobeerd het kerkje in Mildam te be
houden, doch pogingen om het een zinnige
en financieel verantwoorde bestemming te
geven, zijn tot op heden zonder resultaat
gebleven.
Heemschut heeft bezwaar gemaakt tegen
het voorstel van B. en W. tot toekenning
van een krediet voor sloop van het 200 jaar
oude pand Buitendams 4. Het pand verkeert
bouwkundig in een goede staat. Een even
tuele opknapbeurt is te overwegen, omdat
de bijzondere allure van het pand dan eerst
Nadat Heemschut al eerder - evenwel zon
der succes - was opgekomen tegen het ver
lenen door Ben W. van Amsterdam van een
garagevergunning in één van de keurblok-
ken, heeft de bond zich nu tot de Raad van
State gewend. De verleende vergunning zou
het o.i. illegale parkeren in de tuin van het
monumentale pand 495 in de „gouden
bocht" van de Herengracht legaliseren.
Voor het verlenen van de vergunning door
het gemeentebestuur wordt het argument
aangevoerd, dat de begrenzing van een voor
dit gebied geldend wederopbouwplan van
1952 wordt gevolgd. Dit geeft weliswaar
bebouwingsvoorschriften en geen gebruiks
regels, maar in het beroepsschrift wordt op
gemerkt, dat Heemschut „parkeren" niet
kan zien als vorm van „wederopbouwen".
Deze toepassing acht de bond in strijd met
de bedoeling van het wederopbouwplan.
Naast het feit, dat deze garagevergunning
ingevolge de garageverordening niet ver
leend mag worden, is deze volkomen in
strijd met het reeds in oktober 1975 door B.
en W. genomen principebesluit de binnen
terreinen van de keurblokken volledig auto
vrij te maken. In de Amsterdamse grachten-
gids wordt Herengracht 495 als volgt om
schreven: vroeg 18e eeuws dubbelhuis;
3-raamsbreed; zandstenen gevel met rechte
