Restauratie Groeneveld begonnen Na een degelijke voorbereiding, waarin be grepen een flink stuk documentatie, is on langs een aanvang gemaakt met de restaura tie en inrichting van park en kasteel van de buitenplaats „Groeneveld" in Baam. Als alles naar wens verloopt zullen de werk zaamheden in de loop van 1980 gereed zijn en zal de buitenplaats aan de doelstellingen van Staatsbosbeheer voldoen. In het hoofdstuk over de doelstellingen van een nader uitgewerkt rapport - het eerste dateerde uit 1973 - wordt de vraag gesteld of het zinvol is een bouwvallig kasteel en een oud park ten koste van veel geld te herstellen en dan te gaan gebruiken voor allerlei bijeenkomsten, een tentoonstelling en wat al niet. Nog afgezien van die doel stellingen, zou die vraag van ons standpunt uit, zeker ook bevestigend worden beant woord. Immers we hebben hier met de oor sprong van een bijna driehonderd jaar oud landhuis te doen, een gaaf voorbeeld van de buitenplaatsen, zoals die vroeger door aan zienlijke families o.a. in het Utrechtse, werden aangelegd. „Groeneveld" ligt aan de Amsterdamse straatweg in Baam en is omringd door een terrein van ca. 120 ha. Gegeven de ouder dom is het de moeite waard nog even de geschiedenis in herinnering te roepen, waarvoor we putten uit het eerder genoemde rapport. Omstreeks 400jaar geleden leefde in Frank rijk het oude adellijke geslacht De Mamu- chet. Een der telgen uit dit geslacht: Jean de Marrège et Grunerie was gehuwd met de erfvrouwe van Houdringe en hun zoon Mar- cus werd dus heer van Marrège Grunerie en Houdringe. Omdat hij Hugenoot was wilde hij wegens de vervolging onder Lodewijk XIV het land verlaten. Hij verkocht al zijn bezittingen en vestigde zich in Nederland. Omdat hij de naam van zijn Franse landgoederen in Hol land wilde laten herleven bouwde hij na aankoop van grond drie huizen. Dat waren „Marrège" bij Leiden, „Grunerie" bij Oegstgeest en „Houdringe" (het tegen woordige kantoor van de Grontmij in De Bilt). Zijn zoon Andries de Mamuchet van Hou dringe vestigde zich in Baam, vermoedelijk op een hofstede, genaamd „Groeneveld", die hij kocht van het huis „Drakenburg" en die gelegen was bij de gelijknamige uit 1614 daterende Taveerne aan de Amsterdamse straatweg. Zijn zoon Marius de Mamuchet 170 van Houdringe was in 1703 waarschijnlijk In 1941 werd het kasteel eigendom van de bouwheer van het tegenwoordige huis Staatsbosbeheer. In 1960 kwam het gebouw „Groeneveld", dat toen bestond uit beide op de Monumentenlijst. Sedertdien zijn er bouwhuizen en het vierkante middenge- vele onderhandelingen gevoerd over de uit- deelte van het kasteel. Na de dood van Ma- eindelijke bestemming van het huis. rius werd het huis verkocht aan Arent van De restauratie is opgedragen aan ir. T. van der Waayen, bewindhebber van de West Hoogevest B.V. te Amersfoort. Als uit- Indische Compagnie. In 1735 deed deze het gangspunt voor de restauratie is gekozen landgoed over aan Comelis Hasselaer, uit voor het herstel van de midden-achttiende het geslacht waartoe ook de Haarlemse Ke- eeuwse situatie. De belangrijkste wijzigin- nau Sijmonsdochter had behoord. Een der gen zullen zijn: het herstel van de 18e boerderijen rond „Groeneveld" draagt nog eeuwse ramen met kleine ruitverdeling; het altijd de naam „Oost-Indië". Hij kocht in weer aanbrengen van de ballustrades op de hetzelfde jaar de titel en rechten van Am- gootranden en de kaprand tussen de schoor- bachtsheer der beide Eemnessen. Zijn fami- stenen aan de voorzijde van de gebouwen; liewapen werd gevormd uit een dubbele het weer aanbrengen van de portico's voor arend (die thans nog staat op drie van de vier de bijgebouwen; het aanbrengen van kap- schoorstenen van het huis) met een „hart- pen op de aanbouwen aan de achterzijde van schild" met het wapen van Eemnes. het hoofdgebouw. In elk der beide bouw- Na het overlijden van Comelis liet zijn zoon huizen (koetshuis en orangerie) is een wo- Pieter Comelis in 1739 beide ronde vleugels ning ontworpen. De binnendaken van de aan het huis bouwen. In 1755 werd het huis zadeldaken vervallen en worden vervangen „Groeneveld" verkocht aan Jan Lucas van dooreen plat dak. Het park zal als Engelse der Dussen, die zijn bezittingen rondom het landschapstuin worden behouden met een gebouw met de hofsteden ,Ravenstein" en aantal overblijfsels van de voormalige stijl- „Wildenburg" uitbreidde. Na zijn dood in tuin. 1744 ging het huis weer terug naar de vroe- De benedengang en de muziekzaal zullen gere eigenaar P. C. Hasselaer, die boven- geheel in oude stijl worden ingericht. De dien nog kocht vier „nieuw gebouwde" overige vertrekken op de parterre worden daglonerswoningen onder één dak, schuin dienstbaar gemaakt aan de (nieuwe) func- tegenover de herberg „daar het Huis Groe- ties van het kasteel als conferentiecentrum neveld uithangt". en voor expositiedoeleinden, maar op zoda-

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1978 | | pagina 32