s« Wr*3<9
de rococo-ambiance. Met prachtig in die
stijl het fonteintje met waterbekken, het
weinig overdadige plafond, de kostbare
versiering met klok en wapenborden met de
wapens van de regenten. In dit indruk
wekkende vertrek, lichter nu dan in zijn
groene verschijning vóór de restauratie,
hangen de portretten van Isaak en zijn zuster
Alida Swigters, de stichters van het Swig-
terhofje aan de Amstel. Over dit in 1744
gestichte hofje voert het bestuur van het
R.C. Oude-Arpienkantoor het beheer. Op
vallend was dat Alida haar tijd ver vooruit
scheen door het dragen van een soort col
trui. Bij het schoonmaken van het schilderij
bleek hier echter sprake te zijn van een kuise
overschildering die de bedoeling had de dé
colleté van Alida aan het oog te onttrekken.
Die overschildering is nu verwijderd.
Opvallend is ook de vroegere bedeelkamer
die nu in gebruik is voor de receptie van het
advocatenkantoor. De houten wanden zijn
in een trompe d'oeil-techniek beschilderd
en suggereren panelen en profileringen. De
voormalige bakkerij met de ijzeren oven
deuren vormt thans een van de merkwaar
digste kantoorruimten die men in Amster
dam kan vinden. Achter de ovendeuren is
nu echter de apparatuur van de telefooncen
trale verborgen. Aan de eisen die het ge
bruik als hedendaagse kantoorruimte stelt is
ook tegemoet gekomen door de bouw van
een liftschacht, juist buiten de oorspronke
lijke schouwburgmuur. een torentje om de
machinerie te herbergen bekroont de lift-
schacht: de vorm er van is aangepast aan de
160
Situatieschets van het R.C. Oude Armen
kantoor tussen Prinsengracht en Keizers
gracht, ter hoogte van de Runstraat. Don
ker: de bebouwing uit 1773 rondom de bin
nenplaats op de plaats van de afgebrande
schouwburg en de voorbouw.
omgeving en alle opdringerigheid is voor
komen.
Tot nu toe hebben we de kant van de Prin
sengracht buiten beschouwing gelaten. Dat
het mogelijk was om een flink gebouwen
complex tussen Keizersgracht en Prinsen
gracht geheel inpandig te bouwen moge
blijken uit het feit, dat de afstand tussen de
rooilijnen van de beide grachten 86 meter
bedraagt. Het R.C. Oude-Armenkantoor
bezit naast de Uilengang nog enige woon
huizen, waarvan de restauratie thans goed
deels is voltooid. Tussen de Uilengang en
de Kalvergang liggen de nummers 499
(twee achterhuizen genummerd 501 en
503), 505 507, 509. In nr. 507 met een
17de eeuwse klokgevel woonde de in 1959
overleden journalist Fred Thomas die zich
heeft beijverd voor het behoud van de
schoonheid van de Amsterdamse binnen
stad: een steen hem ter ere is in de gevel
aangebracht.
Achter509 liep een lange strook bebouwing
langs de vrij brede Kalvergang, pandjes die
nummers van de Prinsengracht dragen. Ge
deeltelijk staan deze pandjes tegen de zware
oude schouwburgmuur van 1636 die de bui
tenmuur vormt van de „grote stokken" aan
de zuidkant van de binnenplaats met het
boven al gememoreerde poortje van Jacob
van Campen.
Die strook bebouwing aan de Kalvergang is
na het eerste huisje doorgebroken voor een
kijkje in de tuinen achter 505 en 507 met een
weelderige begroeiing van bomen en hees
ters. De rest van de bebouwing is gehand
haafd: architect Prins heeft er zijn kantoor
gevestigd met ruime tekenkamersEr
heerst hier een bijna landelijke rust, van het
lawaai van de Prinsengracht dringt hier niets
door. In dezelfde rust werkt het ruim 80
personen sterke personeel van het advoca
tenkantoor van mr. Worst en mr. Haersolte:
buiten het stadsrumoer, aan een stille 18de
eeuwse binnenplaats, binnen de eens gehei
ligde muren van de eerste Amsterdamse
schouwburg, waar Vondels verzen de stilte
voor het eerst doorbraken. En waar lichte
profileringen de plaats van de stijlen van de
„schouwburgschuur" verraadden, waarde
profileringen van de zolderbalken in de
bakkerij verraden waar de bakker woonde
(balken zonder profielen waren in de op
slagruimte gebruikt!) en waar tenslotte dit
wandbord dat de bedeelden in de „kleine
stokken" konden lezen herinnert aan een
voorbije opvatting van de zorg voor armen:
Draagt zorg, Armen! dat ge elkaer
hier dringt noch stoot:
Zijt stil: misleid ons niet door on-
rechtmaatig klaagen:
Tracht ons naar waarheid uw behoef
ten voor te draagen,
En dankt uw' God! Hij is 't, die u
bezorgt in nood.
En Gij, Beschouwers! deelt ge in 's
Hoogsten zegeningen,
Vertroost dan de Armoe', die om
uwen bijstand schreit!
Ontsluit uw milde hand, opdat Barm
hartigheid
U plaatse in 't zalig choor der blijde
Hemellingen!
Onder het met witte verf in onberispelijk
penseelschrift op het zwarte bord geschil
derde rijm staat de naam van een der regen
ten, J. F. Delsing die enige naam had als
dichter en in de beginjaren van het bedeel-
huis zich een energiek bestuurder toonde.
J. Th. Balk
