Heemschut in actie
Kroonberoep
Den Bosch
Aarle-Rixtel
Geule
Het regeringsvoornemen het Kroonberoep,
zoals voorzien in de Wet op de Ruimtelijke
Ordening af te schaffen, blijft Heemschut
intens bezig houden. Het Dagelijks bestuur
van onze bond heeft zich hierover nu met
een vrij uitvoerige brief tot de Vaste Com
missie voor Volkshuisvesting en Ruimte
lijke Ordening uit de Tweede Kamer ge
wend.
Op grond van een aantal overwegingen in de
brief genoemd, heeft Heemschut in die brief
de leden van de Tweede Kamer dringend
verzocht:
a. de minister van VRO uit te nodigen een
onderzoek in te stellen naar de knelpunten
bij de voorbereiding, vaststelling en goed-
keurig van bestemmingsplannen en naar
mogelijke manieren om de procedure te ver
snellen;
b. de minister van VRO uit te nodigen een
onderzoek te verrichten naar het aantal, hel
karakter en de effectiviteit van ingestelde
Kroon beroepen;
c. ieder voorstel tot afschaffing of inper
king van het Kroonberoep in de bestem-
mingsplannenprocedure af te wijzen.
De Bond wijst er in zijn brief op, dat monu-
mentenbeschermende organisaties, zoals
Heemschut, bestemmingsplannen beoorde
len ophun meritest.a.v. de handhavingc.q.
de bescherming van architectonisch en ste
debouwkundig erfgoed. Soms zijn de be
trokken bestuurders en bestuurden niet op
de hoogte van het algemeen belang dat
wordt geschaad. Dit komt veelal voor bij
kleine gemeenten. Soms zijn de betrokken
bestuurders en bestuurden wèl op de hoogte
van het algemeen belang dat wordt ge
schaad, doch zij achten het door het be
stemmingsplan te dienen locale belang van
doorslaggevende betekenis. Dit komt veelal
voor bij grote gemeenten, aldus de brief aan
de vaste commissie uit de Tweede Kamer.
Een objectieve instantie die een bestem
mingsplan aan het algemeen belang kan
toetsen, kan daarom niet worden gemist.
Een ingreep in stad, dorp of landschap is
nagenoeg altijd onherroepelijk. Een onaf
hankelijke instantie dient derhalve te beoor
delen of alle belangen zijn afgewogen c.q.
naar behoren zijn afgewogen.
Heemschut meent, dat de lange duur van de
bestemmingsplan-procedure moet kunnen
worden bekort zonder Kroonberoep af te
schaffen. De rechtsbescherming, die het
Kroonberoep biedt, verdwijnt als het on
derhavige wetsontwerp ongewijzigd wordt
aangenomen. De Raad van State acht het
een juridisch onjuiste constructie om deze
rechtsbescherming te vervangen door in
spraak. Inspraak betekent vrijblijvendheid
bij de afweging der belangen. Bovendien,
komt de eenheid van rechtstoepassing in
gevaar, omdat wetten op het terrein van
milieubescherming wel het Kroonberoep
kennen, aldus de Raad van State in het zijn
advies aan de Ministerraad. Inspraak heeft
geen enkele rechtsbescherming. Of en in
hoeverre de gemeenteraad bereid zal zijn
met de inspraak rekening te houden is ge
heel ter beoordeling van diezelfdeoverheid.
Inspraak in het stadium van de voorberei
ding lijkt tijdig. Daar staat evenwel tegeno
ver, dat het plan reeds is voorbereid en de
gemeente reeds voor ogen staat hoe het be
stemmingsplan er uit moet gaan zien. Eerst
daarna wordt inspraak gegeven. Anders zou
immers inspraak vooroverleg inhouden wat
niet het geval is. Het is nl. een gedachten-
wisseling met de overheid, zoals art. 22a.
lid 2 sub b wet Ruimtelijke Ordening dit
noemt.
Opgrond van een en ander komt Heemschut
in zijn brief tot de conclusies hier in de
aanhef vermeld.
Het heeft Heemschut genoegen gedaan, dat
B. en W. een aantal suggesties van de bond
m.b.t. liet ontwerp-bestemmingsplan ,,'t
Zand" heeft overgenomen. Enige van onze
desiderata zijn echter niet op het ontwerp
terug te vinden. In een brief aan B. en W.
somt Heemschut een groot aantal panden
op, die o.i. voor wettelijke bescherming in
aanmerking komen; het zijn panden die
kenmerkend en karakteristiek zijn voor de
bouw van rond de eeuwwisseling. De arbei
derswoningen aan dc Boschveldweg dienen
volgens Heemschut behouden te blijven,
o.a. omdat ze een herinnering vormen aan
de bouw van arbeidswoningen rond 1900.
Acht stralen en pleinen (Koningsweg, Lek-
kerbeetjestraat. Guldenvliesstraat, Juliana-
plein. Oranje Nassaulaan, Verlengde Luy-
benstraat. Stationsplein en Stationsweg)
zouden niet als monument maar als be
schermd stadsgebied voldoende beschermd
zijn.
Heemschut erkent, dat een mogelijkheid
van aantasting van de bestaande gevelwand
in het door B. en W. voorgestelde be
schermd stadsgezicht aanwezig is lot een
maximum van 60%, maar: Heemschut acht,
mede gezien de onduidelijkheid t.a.v. wat
bedoeld wordt met de gevel, öf de gevel in
zijn geheel óf slechts de benedenverdieping
is bedoeld, het percentage van 60 te groot
om de huidige karakteristiek van de betrok
ken gevels blijvend te waarborgen.
De gemeente zou het voormalige Ned.
Herv. Kerkje aan de Kouwenberg hebben
verkocht aan een particulier. Daar het kerk
interieur op de lijst van geregistreerde mo
numenten staat, komt het Heemschut voor
dal de gemeente ten deze in strijd heeft
gehandeld met art. 14 van de Monumen
tenwet. Het koopcontract vermeldt nl. dat
de kerk zal worden geleverd met uitzonde
ring van de inventaris. Dit betekent volgens
Heemschut, verwijdering van de inventaris
uit het gebouw, waardoor het beschermd
monument in enig opzicht wordt gewijzigd
hetgeen zonder vergunning van de minister
van CRM niet mogelijk is. Heemschut heeft
zich tot Ged. Staten van Noord-Brabant
gewend (dat college moet uiteindelijk
goedkeuring verlenen aan het besluit van de
gemeente) met het verzoek met onze bezwa
ren rekening te houden.
Heemschut heeft bij Ged. Staten van Lim
burg bezwaar gemaakt tegen het door de
gemeenteraad van Geulle vastgestelde ont
werp bestemmingsplan ,,Moorveldsberg".
Volgens dit ontwerp-bestemmingsplan
wordt bebouwing met eengezinshuizen c.q.
landhuizen toegestaan op een perceel
grond, dat in het vigerende bestemmings
plan in hoofdzaken de kwalificatie: agra
risch gebied met hoge landschappelijke
waarde heeft. Bebouwing zou een eerste
aantasting betekenen van een bijzonder
fraai landschappelijk gebied.
118
