Monumentenstudiedag
Boerderijen: één van de meest bedreigde
categoriën van monumenten
De Monumentenstudiedag, eind april jl. in het Congresgebouw in Utrecht gehouden,
georganiseerd door de Stichting Nationale Contractcommissie Monumentenbescherming,
in samenwerking met de Raad der Europese Gemeenten, sectie Nederland, was gewijd aan
„Monumenten buiten". Deze monumentenstudiedag, die zo langzamerhand uitgroeit tot
een traditie, was goed bezocht met onder de deelnemers verheugend veel jonge mensen èn
vertegenwoordigers uit landbouwkringen (o.a. van de Ned. Bond van plattelandsvrouwen).
De aanwezigheid van laatstgenoemde categorie was verblijdend èn begrijpelijk, want het
ging per slot van rekening op deze studiedag grotendeels om het behoud en de zorg van
„de" boerderij in het landschap. „De" boerderij: in zeer vele gevallen een monument, dat
gelukkig in toenemende mate onder de bescherming van de Monumentenwet valt, maar
niettemin nog heel vaak met ondergang of verwording wordt bedreigd.
Denkend aan Holland
zie ik brede rivieren
traag door oneindig
laagland gaan,
rijen ondenkbaar
ijle populieren
als hoge pluimen
aan den einder staan;
en in de geweldige
ruimte verzonken
de boerderijen
verspreid door het land,
boomgroepen, dorpen,
geknotte torens,
kerken en olmen
in een groots verband.
Uit Herinnering aan Holland'
door H. Marsman.
Het is dan ook een goede zaak, dat de NCM
besloten heeft tot de instelling van een
werkgroep Boerderijenbehoud. In deze
werkgroep zal een tiental organisaties deel
nemen, die allen betrokken zijn bij het be
houd van boerderijen. De werkgroep krijgt
als opdracht om vóór het einde van dit jaar
de problemen met betrekking tot het behoud
van boerderijen te inventariseren en aanbe
velingen te doen voor oplossingen van de
problemen. Eén van de vragen, die de
werkgroep meekrijgt is: „Moetereen speci
fieke vereniging voor boerderijenbehoud
worden opgericht?"
Aan het slot van de studiedag deelde de
voorzitter van de NCM, de heer H. J. L.
Vonhoff mee, dat het bestuur van NCM in
grote mate verontrust is over de plannen van
achtereenvolgende regeringen met betrek
king tot de afschaffing van het zgn. Kroon-
beroep in zaken van ruimtelijke ordening.
De NCM is van mening, dat het onjuist is
om dit recht aan de burger te ontnemen.
Het is waar, dat de procedures in deze be
kort moeten worden, maar het zou verkeerd
zijn de Kroonprocedure aan te tasten. Bij
Kroonprocedures blijkt tot nu toe de helft
van de bezwaarden in het gelijk te worden
gesteld. Versnelling van de procedure in
zaken van ruimtelijke ordening ten koste
van de rechten van de burgers is geen goede
zaak. De heer Vonhoff zei dan ook te ho
pen, dat het parlement zich zal uitspreken,
dat het niet zó kan als het kabinet zich nu
voorstelt.
Bij de opening van de studiedag kregen de
deelnemers een door de technische staf van
112
de ANWB samengesteld klankbeeld in
kleuren te zien, dat goed de dichtregels van
Marsman weer gaf en waarmee de situatie
van nu helaas maar al te vaak in tegenspraak
is. Er is inderdaad veel in ons landschap
verknoeid. Terecht merkte drs. P. A. Wol-
ters, voorzitter van de Commissie Monu
mentenzorg van de Raad der Europese Ge
meenten, sectie Nederland, in zijn ope
ningswoord o.a. op, dat het landelijk gebied
een waardevol bezit is en we zullen er de
nadruk op moeten leggen het te behouden en
te beschermen. We zullen eveneens de ont
wikkelingen die in het landschap gaande
zijn, moeten volgen en er attent op moeten
zijn, dat die ontwikkelingen het landschap
niet blijvend verstoren. De heer Wolters zei
er zich van bewust te zijn, dat, hoewel men
meestal spreekt van de schoonheid van het
land, het toch noodzakelijk is de maat
schappelijke waarde daarvan in het oog te
houden. Het beste is schoonheid en maat
schappelijke waarde met elkaar in even
wicht te brengen. Het gaatnl. niet alleen om
de individuele objecten maar om de totali
teit.
