„Allersmaborg" gerestaureerd
De „Allersmaborg", gelegen even buiten
het Noord-Groninger dorp Ezinge, is geres
taureerd. En de wijze waarop dit is gebeurd
onder architectuur van ing. P. L. de Vrieze
uit Groningen verdient veel lof. Het werk is
uitgevoerd door het Aannemingsbedrijf
Koning b.v., Stadskanaal. De borg is niet
„verfraaid", maar wel hersteld in de oude
glorie. De „Allersmaborg" is een statige
behuizing en die sfeer, die wat sobere Gro
ninger degelijkheid, die is met veel zorg
gehandhaafd.
In 1946 kocht de gemeente Ezinge de borg
voor 10.000. Hoofddoel van deze koop
was het gebouw voor de ondergang te be
hoeden. Het Huis, zoals het er nu staat,
dateert in hoofdzaak uit de achttiende eeuw
Alleen de zuidvleugel dateert uit de vijf
tiende eeuw. De laatste „Heer van Al-
lersma" was jonkheer mr. R. M. A. de
Marees van Swinderen, die in 1899 over
leed als laatste van zijn geslacht.
Van oorsprong was de „Allersma" een
voorname boerenhofstede. Van de familie
Allersma, die haar naam gaf aan het goed
was Duurt Allersma zijlrechter in Aduar-
derzijl en rechter in Ezinge de eerste die in
1489 in de acten voorkomt. In de zeven
tiendeeeuw werd de „Allersma" verbouwd
tot een omgracht buitengoed met een fraaie
tuin.
Na de dood van de laatste De Marees van
Swinderen werd de borg achtereenvolgens
bewoond door twee Ezinger notarissen en
een landbouwer uit Gamwerd. Na de
Tweede Wereldoorlog zag de toekomst
voor de borg er weinig rooskleurig uit. Het
gemeentebestuur van Ezinge wilde de borg
restaureren, maar de financiële middelen
daartoe ontbraken. Ruim een miljoen gul
den heeft de restauratie van de borg nu ge
kost. De gebruikelijke vijftig procent kwam
van het rijk, dertig procent van de gemeente
en de rest, waartoe ook een deel van de
inrichtingskosten behoort, is betaald door
de provincie Groningen „omdat", zoals
cultuurgedeputeerde Halbe Kuipers zei „de
Allersmaborg' ook provinciaal van veel be
tekenis is!" Formeel is de borg nog eigen
dom van de gemeente, maareind mei zal de
overdracht plaats hebben aan het Ministerie
van CRM, die de borg in erfpacht geeft aan
de provincie Groningen en de provincie op
haar beurt verhuurt de borg aan de weefster
Annie Vriezen, die al in 1962 op „Al
lersma" kwam. Zij betrok toen het gebouw
tje, rechts voor de borg, dat ten onrechte wel
het schathuis genoemd wordt. Het originele
schathuis (onderkomen voor het vee op het
borgterrein in tijden van gevaar) stond ech
ter links voor de borg. Het huidige gebouw
tje is het voormalige notariskantoor. Ook dit
zal echter - als er geld voor komt - worden
gerestaureerd en als woning geschikt wor
den gemaakt.
Annie Vriezen is al in 1964 op de borg zelve
komen wonen, die ze in die jaren ver
warmde met acht kolenkachels. Maar des
ondanks was het in koude winters op de
„Allersmaborg" niet om uit te houden.
Annie Vriezen heeft het huis echter ondanks
alle problemen liefdevol bewoond en het
met zorg en liefde onderhouden. Het is
mede om die reden een goede zaak, dat zij
nu in de gerestaureerde borg kan blijven
wonen en werken. Maar een andere - nog
belangrijker - reden is, dat de „Allersma
borg" nu in 'tact blijft als woonhuis. De
„Allersmaborg" is geen opvallend fraai
gebouw. Het imponeert voornamelijk door
de strenge eenvoud; alleen de hall met de
schitterende eiken betimmeringen de allian
tiewapens De Marees-Gesseler laat iets zien
van de oude glorie van de borg. Achter deze
betimmering, die bij de restauratie schitte
rend is hersteld, ids een kraan met een tin
nen waterbekken ingenieus ingebouwd.
De keuken ligt op halve kelderhoogte en
daarboven is een kostelijke opkamer met
twee bedsteden en een mooie lage balken-
zolder. Links achter biedt de „blauwe ka
mer" alle ruimte aan de kunstenares voor
70
