Heemschut
In de verdrukking
van Jan Claessen
Pag.
167
Monumentenzorg in 1978
Pag.
168
Hoorn zien en je hart
vasthouden
Pag.
169
Eén mooie dag
Pag.
173
Er gebeurt niets
Pag.
175
Welstandswerk, meer dan
strijd om schoonheid
Pag.
176
Redt de Adriaen Janszkerk
Pag.
181
Het „Trapkeshuis"
pag.
183
Een goede restauratie
Pag.
185
Boekennieuws
pag.
185
Heemschut in actie
pag.
187
Stadsherstel Gorinchem
pag-
189
Jaargang 54
no. 10 - oktober 1977
Maandelijkse uitgave
van de Bond Heemschut
Opgericht 1911
Beschermvrouwe
H.M. Koningin Juliana
Eindredacteur:
J.E. van der Wielen
Alle correspondentie betreffende de
redactie van het blad, richte men tot
het secretariaat van de Bond Heem
schut:
Korenmetershuis, N.Z. kolk 28,
Postbus 10525 - Postgiro 124326
Amsterdam 1tel 22 52 92
Alle correspondentie betreffende ad
vertenties: B.V. 't Koggeschip,
Nieuwe Achtergracht 104, Postbus
1198, Amsterdam 4, tel. 22 97 21
HEEMSCHUT verschijnt
10 keer per jaar
Lidmaatschap:
individuele leden f. 40,-
mogenlijkheid van reductie
voor 65+en 25 f. 20,—
donateurs/niet indiv. leden f. 55,—
losse nummers (incl. porto) f. 3,40
Uit de inhoud:
Woudrichem kreeg beeldje
Foto omslag:
Ingang st. Martinushofje
Maastricht
We waren al niet erg optimistisch over de
ontwikkeling van de monumentenzorg in
ons land, maar na het kennisnemen van de
rijksbegroting voor volgend jaar is er alle
reden voor pessimisme.
In zijn toelichting is de demissionaire minis
ter Van Doom erg sober en opent hij nauwe
lijks uitzicht op verbetering van de financi
ële mogelijkheden. De begrotingscijfers -
men zie elders in dit nummer - tonen het in
alle duidelijkheid aan. Ofschoon de CRM-
begroting in vergelijking met die voor 1977
een verhoging met één miljard gld. ver
toont, zijn de posten, die direct betrekking
hebben op restauratiekosten van monumen
ten slechts zeer bescheiden verhoogd. En
dat meerdere zal dan wel vrijwel uitsluitend
veroorzaakt zijn door een hogere raming
van personele en materiële kosten. Voor
„nieuwe" restauraties lijkt nauwelijks
ruimte geschapen. In het lopende jaar moet
de restauratie van woonhuismonumenten al
voor een bedrag van ca. elf miljoen achter
blijven. De CRM-kas is voor dit doel op!
Een geluk bij deze ongelukkige situatie is,
dat Volkshuisvesting en Ruimtelijke Orde
ning (staatssecretaris Schaefer) blijkbaar uit
een ruimere beurs in het kader van stadsver
nieuwing kan putten. Tot op zekere hoogte
is dat een schrale troost, want uit dit verschil
in financiële mogelijkheden van twee depar
tementen, blijkt de strijd die er tussen twee
demissionaire bewindslieden (nog demissi
onair toen de begrotingen werden ingediend
bij het parlement) wordt gevoerd: de strijd
om de vraag welk departement in de toe
komst „Monumentenzorg" onder zijn be
heer krijgt. De Bond Heemschut heeft zich
in duidelijke bewoordingen vóór het behoud
van Monumentenzorg onder CRM uitge
sproken. Mr. van Doom voelt ei ook niets
voor in tegenstelling tot de heer Schaefer,
die zich in elk geval gesteund weet dooreen
groot deel van de PvdA-fractie in de
Tweede Kamer.
We hopen van ganser harte, dat Monumen
tenzorg onder CRM zal blijven ressorteren,
maar op het ogenblik dat we deze regels aan
het papier toevertrouwen, is de beslissing
nog niet gevallen. Mogelijk is dat we hier
over meer weten als dit nummer onder de
aandacht van onze lezers komt.
Het is een droeve zaak, dat over een zo
delicate aangelegenheid als monumenten
zorg een dergelijke (politieke) machtsstrijd
wordt gevoerd.
Men kan zich overigens afvragen waarom
aan VRO wél geld beschikbaar wordt ge
steld voor restauratie van woonhuismonu
menten en CRM het met een veel te klein
bedrag moet doen. Op die manier is het een
koud kunstje voor de heer Schaefer zich fier
op de borst te slaan, dat hij tegenwoordig
zoveel oog voor monumentenzorg heeft.
Hoe dit zij, bij het toedelen van financiële
middelen is het bij de opstelling van de
Miljoenennota tussen CRM en VRO voor
wat monumentenrestauratie betreft, in elk
geval vreemd toegegaan.
Hoofddirecteur J. Jessurun van de Rijks
dienst voor de Monumentenzorg zei het op
de Monumentenstudiedag in Utrecht on
omwonden: „Het getuigt van een onge
loofwaardige situatie als wij zo'n honderd
jaarna Victor de Stuerseen uitgavenpatroon
van de rijksoverheid hebben met een tekort
van zo'n tachtig miljoen, waardoor we ons
architectonisch cultuurbezit in de waag
schaal stellen." Na geconstateerd te heb
ben, dat de stadsvernieuwing op gang komt,
zei de heer Jessurun ook nog: „Maar er is
meer nodig dan beschikkingen, bouwvoor
schriften en wat dies meer zij. En dat is de
maatschappelijke en cultuurhistorische in
breng, welke facetten beide behoren tot de
portefeuille van CRM".
Op nog een ander aspect van de CRM-be-
groting dient de aandacht te worden geves
tigd. De post „subsidies aan verenigingen"
is met een te verwaarlozen bedrag in verge
lijking met die van 1977 omhoog gegaan.
Dit baart in het bijzonder de Bond Heem
schut grote zorg. Ons werk neemt aanzien
lijk in omvang toe. Daarvoor is geld nodig,
veel geld. Uit de begroting van CRM valt af
te leiden, dat dat meerdere niet zal worden
toegekend. En dan te weten, dat Heemschut
juist zoveel arbeid verzet ter ondersteuning
van het monumentenbeleid. Is het beleid
van CRM in deze iets te verwijten? We
geloven oprecht dat voor een verwijt in dit
opzicht geen reden is. Aan CRM worden
door de rest van het demissionaire kabinet
eenvoudig de financiële middelen onthou
den om zijn taak op het stuk van monumen
tenzorg naar behoren te vervullenWe moe
ten dit wel constateren na het lezen van de
begroting.
En waar dit zo is, kan vooralsnog alleen ons
aller inspanning uitkomst brengen. Inspan
ning die gericht moet zijn op het werven van
veel, zeer veel nieuwe leden. Als de rijkso
verheid ons dan in de steek laat, moeten de
leden van Heemschut maar zelf de handen uit
166
