Redt de Adriaen Janszkerk
iSliSi
Het blijkt nogal eens nodig, dat particulie
ren de handen ineen slaan om een monu
ment te redden. Zo is er thans een actie
gaande om de Adriaen Janszkerk in IJssel-
monde te redden. Heemschut wil die actie
gaarne ondersteunen, omdat het om een
monument in een oude „dorpskern" gaat,
die het behouden alleszins waard is. Niet
alleen vanwege haar architectonische kwali
teiten, maar ook uit cultuur-historisch oog
punt. Over dit laatste facet schreef op ons
verzoek de predikant van de kerk, de heer J.
Voordouw ons het volgende:
Rond 1300 moeten in de omgeving waar nu
het huidige IJsselmonde ligt wat vissers
hebben gewoond, alsook enkele boeren en
„darinckdelvers". Voorde geestelijke be
hoeften van deze mensen moet er een hou
ten kapelletje hebben gestaan, waarbij een
kapelaan zijn arbeid verrichtte.
In 1435 kocht Ridder Hugo van Lannoy het
gebied van het tegenwoordige Oost-IJssel-
monde van Jan van de Leek. Deze koop
werd op 5 december 1435 doorgraaf Philips
van Bourgondië bekrachtigd, die hem al de
in te dijken landen als erfelijk goed schonk.
Toen de bedijking begon werd na enige ja
ren een gewone parochiekerk gesticht met
het recht van klokluiden, doopvont en be
graven. De stichting en de bouw van deze
kerk worden op 1448 gesteld. Anderen
noemen het jaartal 1462. Het was een kruis
kerk op een ruim plein met een grote en een
kleine toren. Deze laatste is in 1899 afge
broken.
In 1678 werd de kerk door blikseminslag
ernstig beschadigd. Een actie voor herbouw
bracht toen 335,- opMet dit bedrag kon
den de ernstigste narigheden worden ver
holpen, maar pas in 1780, dus een goede
honderd jaar later, heeft men kerk en toren
gerestaureerd en verbouwd. De kerk was
toen geen kruiskerk meer, doordat bij de
restauratie de bouw van de transsepten ach
terwege bleef, ontstond een zaalkerk. Tot
1923 heeft de kerk deze vorm behouden. In
dat jaar vond onder leiding van architect
Kuiper een grondige restauratie plaats. De
toren, de oudste delen van de kerk, zijmuren
en pilaren bleven staan. De transsepten
werden vergroot en geheel vernieuwd,
evenals het dak. Er ontstond opnieuw een
181
