Hoorn zien en je hart vasthouden
^r
Er is grote bezorgdheid over het oude hart van Hoorn. De enorme stadsuitbreiding
rond de kern stelt hoge eisen aan de binnenstad. Een centrumfunktie toebedelen aan
een unieke historische stadskern, dat vraagt een uiterst beleidvol bestuur.
Hoe staat het met de bescherming van de kwetsbare binnenstad?
eisen van een bestaan waarin beroep en be
huizing nauw verweven waren, en klein
schalig. In ieder geval nooit berekend op
modem, grootschalig verkeer en winkelbe
drijf.
Komend vanuit het westen op de dijk langs
het IJsselmeer zien wij de oude Zuiderzee
stad opdoemen. Net als een schipper die op
een haven aanstuurt weet je: die verzame
ling huizen en torens, dat karakteristieke
silhouet, dat kan alleen maar Hoorn zijn.
Dankzij de gunstige ligging aan een natuur
lijke havenmond kwam Hoorn vroeg tot
ontwikkeling: meer dan zes eeuwen geleden
kreeg het al stadsrechten, de handel in laken
en bier floreerde evenals visserij en
scheepsbouw, de haven werd al spoedig
uitgebreid en natuurlijk waren er behoor
lijke wallen en poorten gemaakt.
Het wisselend krijgsgeluk kostte de stad
heel wat inspanning maar uiteindelijk ver
wierf Hoorn zich een blijvende plaats als
regeringsstad. Beroemd werd de overwin
ning op Bossu in de slag op de Zuiderzee in
1573. Drie huisjes aan de Slapershaven
werden versierd met een terracotta relief dat
ons met tekst en beeld van die gebeurtenis
vertelt.
Onvervangbaar patroon.
Nu zijn de verdedigingswallen geslecht, het
zijn plantsoenen geworden, maar Singel
gracht, de Oosterpoort, de Kruittoren en
ook de grote Hoofdpoort aan de haven ge
ven nog een duidelijke markering van het
oude stadsgedeelte.
Binnen die begrenzing ontstond een patroon
van stegen, straten en pleinen zoals dat
vroeger groeide en funktioneerde, niet te
vergelijken met onze snelbouwpatronen,
ook niet herhaalbaar, wèl inspirerend. En
onvervangbaar. Gebouwen en woonhuizen,
heel vroeger ook stadsboerderijen en kloos
ters, zijn gegroepeerd en opgezet volgens de
Gebruiksgoed
Na tijden van groot aanzien verloor Hoorn
in de 19e eeuw zijn centrale positie, de stad
verarmde, zelfs pronkstukken als bijvoor
beeld de Waag en het Staten College op de
Rode Steen, en de Oosterpoort, waren rond
de eeuwwisseling zeer bouwvallig.
Deze werden toen wel net op tijd gerestau
reerd, maar er is veel méér verloren gegaan.
Want toen werden juweeltjes van bouw
kunst nog wel gespaard, maar het even zo
belangrijke gebruiksgoed, de gewone huis
jes en straatjes die ons zoveel te vertellen
hebben over 't leven van weleer, die werden
minder of niet gerespekteerd.
Wanneer we nu over beschermen van oude
Herinnering aan de slag op de Zuiderzee in
1573: de zgn. Bossu-huisjes
