Heemschut in actie
Willemstad
Leidschendam
Uithuizen
Genderen
Delden
Ede
Boerderij
in de Beemster.
Willemstad. De historische structuur van
dit uiterst waardevolle monumentale ves
tingstadje wordt ernstig bedreigd wanneer
een thans ter visie liggend ontwerp bestem
mingsplan (Vesting Willemstad) zou wor
den verwezenlijkt. Onze bond heeft met
name bezwaar gemaakt tegen de situering
van de bejaardenwoningen, die, volgens het
plan, te dicht komen te liggen bij de stads
wallen.
Geen bezwaar zou Heemschut hebben tegen
de bouw van enkele bejaardenwoningen in
de gevellijn van de straatwanden van de
Achterstraat en de Kerkring. In deze zin
heeft onze bond zich tot de gemeenteraad
van Willemstad gewend.
De Windlust in Leidschendam. De ge
meenteraad van deze Haagse randgemeente
heeft zich onlangs met 10 tegen 9 stemmen
verzet tegen het besluit van de minister van
CRM om het buitenhuis „De Windlust" op
de voorlopige monumentenlijst te plaatsen.
Heemschut heeft zich tot de minister ge
wend met het verzoek geen gevolg te geven
aan het raadsbesluit. De redenen waarom de
gemeenteraad „De Windlust" niet als mo
nument wenst aan te merken, waren o.a. de
slechte staat van onderhoud, de slechte be
reikbaarheid, en de stedebouwkundig ge
zien, excentrische ligging. Heemschut
meent daarentegen, dat, wanneer men aan
de overkant van de Vliet staat, het buiten
huis goed zichtbaar is en in de omgeving een
belangrijk architectonisch element vormt.
Slechte staat van onderhoud en onvol
doende bereikbaarheid zijn volgens onze
bond argumenten, die los staan van de mo
numentale waarde van het pand.
,,de Windlust" in Leidschendam wèl van
monumentale waarde
foto: C. H. Voorhoeve
Boerderij Uithuizen. In een brief aan de
Rijksdienst heeft Heemschut uiting gegeven
aan zijn teleurstelling dat deze boerderij niet
op de monumentenlijst voorkomt. We
schreven: het bouwwerk vormt door de aard
van de onderlinge relaties van zijn bouw
massa's en de nog gave gevelindeling een
zeer harmonische compositie. En verder: de
boerderij bevindt zich op een zeer markant
punt in het dorp en levert een belangrijke
bijdrage aan de belevingswaarde van de na
bije omgeving. Naar verhouding bevat de
boerderij een groot woongedeelte en
daarom komt het Heemschut voor, dat een
nieuwe bestemming minder problematisch
zal zijn dan bij monument-boerderijen
meestal het geval is.
Boerderij in Genderen. Heemschut heeft
bij B. en W. van Aalburg „vurig" gepleit
voor het behoud van de monumentale boer
derij Meerhoek 25-27 in Gendringen. Pla
nologisch zou de boerderij een sta-in-de-
weg zijn en daarom wil het gemeentebe
stuur haar slopen. Heemschut heeft er het
gemeentebestuur op gewezen, dat we in ons
land erg zuinig moeten zijn met datgenen
wat er nog is aan historische bebouwing.
Service-flat in Delden. Aan de N.-W.-
zijde van Delden zal, als het gemeentebes
tuur er zijn goedkeuring aan verleent, een
serviceflat worden gebouw. Met erkenning,
dat de architectuur van het te bouwen flat
door de bond niet onverdienstelijk kan wor
den, zijn we toch van oordeel, dat de voor
genomen bouw-ontwikkeling niet past in
het kader van een terughoudendheid ten
aanzien van de groei van kleinere steden in
landschappelijk kwetsbare gebieden. Bo
vendien meent Heemschut, dat de behoefte
aan een dergelijk omvangrijk object niet
gevoed wordt door de huisvestingssituatie
in Delden. Heemschut heeft zich in een
brief aan B. en W. van Delden aangesloten
bij een bezwaarschrift, dat de Vereniging
Vrienden van Twickel over dezelfde aange
legenheid heeft ingediend.
De dorpsstructuur van Ede. Bij het door
breken van de dorpsstructuur van Ede zijn
historische kenmerken verloren gegaan.
Met name de amputatie van het hart van het
dorp, de markt, is een niet te herstellen
verlies. Ook enige voorbeelden van een
voudige, maar waardevolle architectuur
zijn de laatste jaren verdwenen. De aantas
ting van de schoonheid van Ede en de daar
onder ressorterende dorpen heeft de aan
trekkelijkheid zekerniet verhoogd. Zo heeft
de bond aan B. en W. van deze sterk ge
groeide Gelderse gemeente geschreven. In
de gemeenteraad zijn intussen stemmen op
gegaan het pand Driesprong 32 te herstel
len. Natuurlijk is Heemschut hierover ver
heugd. En daarom meende de bond ook een
pleidooi te moeten houden voor het boerde
rijtje Driehoek 36. Dit perceel heeft welis
waar de bestemming van openbaar en ge
meenschappelijk groen c.q. bijzondere be
bouwing gekregen, maar door middel van
een voorbereidingsbesluit, gevolgd door
een art. 19-procedure zou het boerderijtje
een woonbestemming gegeven kunnen
worden. Er is intussen al veel geïnvesteerd
om het interieur op te knappen. Na restaura
tie van de gevel zou het boerderijtje volgens
onze bond zeker voldoen aan de eisen, die
aan bewoning moeten worden gesteld. Een
kwestie van behoud van dorpsschoon dus.
Het provinciaal bestuur van Noord-Holland
heeft een stokje gestoken voor het plan van
het gemeentebestuur van Beemster bouw
vergunning te verlenen voor een pand aan
de Middenweg. In dit gedeelte van de Mid
denweg ligt een aantal monumentale stolp
boerderijen, die van historische waarde zijn.
Er kan hier, volgens Ged. Staten, zelfs ge
sproken worden van „een nog bijzonder
gaaf stuk van de polder De Beemster". Op
grond van landschappelijke en agrarische
aspecten hebben G-S. van Noord-Holland
dan ook besloten geen medewerking te ver
lenen aan het onderhavige bouwplan. Het
gemeentebestuur van Beemster heeft h ieruit
de enig mogelijke consequentie getrokken
en de bouwvergunning afgewezen; precies
waarom Heemschut indertijd had verzocht!
118
