Leids Doelenterrein bedreigd
,,De menselijke behoefte aan steden en landschappen, die het
aanzien en het beleven waard zijn, op het eerste en op het tweede
gezicht, wordt steeds groter. Zomin als een stad een goed milieu
is,wanneer er weliswaar verantwoord ontworpen en geplaatste
gevels staan, maar men zich weinig bekommert om wat zich
achter die gevels bevindt, zomin is een landschap als milieu
aanvaardbaar met slechts „voorgevelbeplanting", die bestaat
uit populieren en af en toe een gespaard kooibos of groepje
knotwilgen."
Uit: Waarden van Zuid-Holland,
Stichting ,,het Zuid-Hollandse landschap"
Het Doelenterrein, gelegen aan de rand van
de Leidse binnenstad tussen Doelengracht
en Witte Singel enerzijds en Paterstraat en
Groenhazengracht anderzijds, heeft van
oudsher een rol vervuld bij verdedigingsta
ken, zowel plaatselijk als landelijk.
De St. Joris- of voetboogdoelen vestigden
zich hier in 1426, de St. Sebastiaans- of
handboogdoelen kwamen daar in 1477 bij,
westelijk van de St. Jorisdoelen (tegen de
Witte Singel).
1
Later werd op dit terrein de huidige Doelen-
kazerne gevestigd, welke herhaaldelijk uit
gebreid werd.
In 1860 werd dit gemeentelijke eigendom
kosteloos aan het Rijk in gebruik afgestaan.
Het onderhoud kwam voor rekening van het
Rijk.
In 1950 werd er de Militaire Koksschool
gevestigd en deze is nu moeilijk weg te
denken bij de burgers van de stad.
Gemeentelijke en universiteitsplannen
Enige jaren geleden was de kreet: groeien,
uitbreiden, doorbreken etc. Men begon met
«li
doorbraken voor het verkeer en plande
daaraan verkeersaantrekkende projecten.
Dit had o.a. tot gevolg het dempen van de
Trekvliet en het plan van een ruim 120 me
ter hoog universiteitsgebouw.
Toen, 25 mei 1968, werden de burgers
wakkeren kwam het protest los. We hadden
de tijd mee: de bouwstop!
Deze heeft lang genoeg geduurd om ook de
universiteit tot bezinning te brengen, hoe
wel slechts tijdelijk en alleen wat de hoogte
van het voorgenomen gebouw betreft. De
richtte zich toen op het Doelenterrein. In
februari 1972 gingen er in de Gemeenteraad
stemmen op voor verplaatsing naar een
minder kwetsbaar gebied zoals het Schut
tersveld of de Merenwijk. Thans hoort men
héél andere stemmen, die tegen de belangen
van de bewoners en de oude binnenstad
ingaan. Het is in dit verband misschien nut
tig te weten, dat tachtig pet. van het Leidse
gemeentebestuur op enigerlei wijze relaties
met de universiteit heeft.
De Adviesraad voor de Binnenstad heeft op
28 augustus 1975 in een gevraagd advies de
gemeente ontraden het Doelenterrein af te
staan voor universitaire bebouwing, met op
23 februari 1976 nog een aanvullend advies
125 Januari 1977 is er ineens een volledig
tegengesteld advies uitgebracht.
Bezwaren
Als men leest over „een duidelijk te her
kennen element, te zien vanaf de Doelen-
brug (n.b. een brug over het Rapenburg!!)
naar de Witte Singel", dan spreekt dat
boekdelen.
Massa is niet inpasbaar in een oude stad.
Het is spijtig te moeten constateren, dat over
het algemeen de architecten tegenwoordig
zoveel moeite hebben met het aanpassen
van hun ontwerp aan een bestaande omge
ving. Vele foto's in Heemschut laten dit
steeds weer zien.
Ook zonder auto of fiets zijn 4 tot 6000
personen per dag voor steegjes, straatjes,
bruggetjes, de Singel en het Rapenburg of
het Gerecht niet te verwerken. Het Graven
steen, de Academie, het huidige biblio
theekgebouw (na de uitvoering van de
1HetArsenaalmet de hoofdpoort aan
de Groenhazengracht. In de universiteits
bouwplannen is het Arsenaal het enige ge
bouw, dat althans gedeeltelijk, bewaard
zou blijven. De binnenplaats wordt dan wel
dichtgebouwd.
