meer wordt bij wijze van spreken „inge
lijst" met een hoge, steile mergelwand,
omzoomd met boompartijen. In de zuid
oosthoek van dit plan, waarvoor ENCI ƒ12
miljoen in de grond stopt, domineert een
heuvel van 168 m boven N.A.P., die in mei
jl. voor het publiek werd opengesteld. De
heuvel, ,,D'n Observant" vormt nu al een
onderdeel van de toekomstige afwerking
van de St. Pietersberg, een kunstmatige
heuvel, landschappelijk ingericht"
„D'n Observant" is een historische naam,
ontleend aan een oud klooster dat hier heeft
gestaan. De naam is goed gekozen, want
van de top van de heuvel kan men inderdaad
het omliggende landschap observeren
Akkers en grasland.
In het bedrijfsbulletin van ENCI (nov.
1976), waarin met leidende figuren van de
cementindustrie interviews zijn opgeno
men, staat een vraag hier het vermelden
fenbeleid, zeker gezien de strategische be
tekenis van cement voor de bouwnijverheid
Tot zover ENCI aan het woord in de in haar
opdracht samengestelde Synthese. In de
samenvatting wordt niet gewezen op een
aspect, dat o.i. niet onbesproken mag blij
ven.
D'n Observant
Over de ontgraving van de Sint Pietersberg
was en is nog veel kritiek. De ENCI heeft
daar wel iets tegenovergesteld. In mei 1976
publiceerde ze een aantrekkelijk boekje
over het mergelmeer op de Sint Pietersberg.
Na beëindiging van de ontgraving is het
135 ha grote groevegebied door de ENCI
voor eigen rekening landschappelijk „fraai
afgewerkt", een nieuwe toeristische attrac
tie. We lezen in het boekje: Als het eindplan
gereed is, ligt op de Sint Pietersberg een
meer met een oppervlakte van ca. 60 ha of
60 maal het Vrijthof (in Maastricht). Dit
waard: Hoeveel grondgebruikers hebben
belangen in het aangevraagde concessiege
bied? En dan volgt het opvallende ant
woord: Dit zijn er welgeteld 78. Hiervan
hebben 16 landbouwers hun akkers en gras
land uitsluitend binnen het concessiege
bied. Zij zijn dus geheel afhankelijk van de
opbrengst van deze gronden. Gelukkig zal
de afgraving in fasen plaatsvinden. Daar
door zal slechts één kwart van de 433 ha
voor de mergelwinning in gebruik zijn. De
rest, dus meer dan 300 ha blijven nog vele
jaren beschikbaar als landbouwgrond. La
ter, als de afgraving verder gaat, komen de
nieuw ingerichte gronden weer vrij. Dit al
les neemt niet weg, dat voor de problemen
van de betrokken landbouwers tijdig goede
oplossingen moeten worden gevon
den
Deze uitspraak is volkomen in tegenspraak
met de opmerking uit de synthese van de
ENCI, hiervoor gememoreerd: Dit gebied
wordt niet bewoond en Kent geen agrarisch
gebruik. Maar goed, het beste paard strui
kelt wel eens, zeker als het in de verdedi
ging wordt gedrongen. En dat is hier in
sterke mate het geval.
Tegenaanval
De milieu- en natuurbeschermingsorganisa
ties beschouwen de concessie-aanvraag
voor het plateau van Margraten als een ge
weldige aanval op het Zuid-Limburgse
landschap. Vandaar dat ze in bezwaarschrif
ten de tegenaanval hebben ingezet. Er is
gelukkig, zo mogen we wel stellen, een
gezamenlijk front, waarbij de bond Heem
schut zich heeft aangesloten. Begrijpelijk,
want ook Heemschut is voor behoud en be
scherming van ons landschapsschoon.
Vandaar ook, dat we er in deze kolommen
zo uitvoerig aandacht aan schenken.
Wie de situatie in ogenschouw neemt valt
één ding al aanstonds op. Bij de voorgeno
men ontgronding zijn niet minder dan vijf
gemeenten betrokken, die eigenlijk alle
maal een grote bekendheid genieten, niet 't
minst om hun karakteristieke architectuur
uit vroeger jaren. Die vijf gemeenten zijn:
Margraten, Wijlré, Bemelen, Berg en Ter-
blijt en Valkenburg-Houthem. Overbe
kende toeristische klanken
Nemen we het bezwaarschrift van de Stich
ting Milieufederatie Limburg als uitgangs
punt. Voor alle duidelijkheid, deze federatie
is het overkoepelend orgaan van een vijftig
tal particuliere organisaties, alle werkzaam
op het terrein van het natuurbehoud, de
landschaps- en milieubescherming in de
provincie Limburg.
66
Van Tienhovenmolen op het Plateau van
Margraten nabij Wolfshuis; eigendom van
Het Limburgs Landschap
