verkeer bergen het gevaar in zich de stads-
structuur ernstig aan te tasten. De raad
meent, dat elke ter wille van het verkeer
wenselijk geachte wijziging in het stads
beeld, duidelijk dient te worden getoetst aan
de eisen, welke het behoud van de structuur
der stad stelt. Nu het principe-besluit om
een geheel metronet volgens het plan-1968
te verwezenlijken door de Gemeenteraad is
ingetrokken, is het gewenst, zo spoedig
mogelijk inzicht te krijgen in de plannen, die
bestaan voorde inrichting van het gebied bij
het Centraal Station in het algemeen en de
rehabilitatie van het Open Havenfront in het
bijzonder. Het is onaanvaardbaar, dat een
generatie Amsterdammers met de ordeloze
toestand aldaar geconfronteerd blijft."
Een ander gevolg van de metro-aanleg:
kaalslag en verwaarloosde kademuren in de
Nieuwmarktbuurt, een plaatje dat aan de
gevolgen van een bombardement doet den
ken. „Tijdelijke dempingen (dienen) weer
zo spoedig mogelijk ontgraven te worden en
de bebouwing in dit gebied passend aange
vuld."
Verpest stadssilhouet
Uit de categorie: disharmoniërende schaal
van nieuwbouw kiezen wij het voorbeeld
van de niet zo lang geleden gerealiseerde
opbouw van het AMRO-hoofdkantoor aan
het Rembrandtsplein. Deze verpest van ver
schillende kanten het stadsbeeld, daar die te
hoog boven de historische straatwanden uit
steekt. De vormgeving die sterk aan over
kokende melk doet denken heeft allerminst
een „speels" effect zoals sommige deskun
digen vinden.
238
Verwaarlozing
Alle lof voor de Gemeente voor haar zorg
voor de belangrijke monumenten die haar
eigendom zijn (met name kerktorens), maar
dit kan allerminst gezegd worden ten aan
zien van de vele gemeentelijke woonhuis
monumenten. Verschillende voorbeelden
worden gegeven van de nog steeds voort
gaande verwaarlozing, afbraak en vermin
king van monumenten, waarvoor volgens
de Raad zelden valide argumenten bestaan.
Natuurlijk wordt in dit verband de verwaar
lozing van de grote 19de-eeuwse monumen
tale kerken genoemd, waarvoor vaak niet
tijdig een nieuwe passende bestemming kan
worden gevonden. Een probleem voor de
oplossing waarvan in het rapport een aanbe
veling wordt gedaan.
Aan „onwaarachtig" restaureren dient een
einde te komen. Zo wordt kritiek geleverd
op het plan van de Universiteit om twee - na
jaren verwaarlozing - afgebroken monu
menten op deze wijze te „herstellen": Ach
ter deze prachtige gevels zal een deel van
één veel groter nieuw gebouw worden ge
realiseerd! De Raad acht het de plicht van de
gemeente, dat zij de Universiteit wijst op
haar verantwoordelijkheden ten opzichte
van de stad en vindt het onbegrijpelijk en
onaanvaardbaar, dat zij zelfs, zoals onlangs
nog het geval was, voor deze instelling zelf
een sloopvergunning voor een kunsthisto
risch belangrijk monument probeert te krij
gen, zo lezen we in het rapport. Met dit
laatste wordt Het Witte Huis bedoeld, een
uniek Art Nouveau-gebouw op de hoek van
het Singel en de Raadhuisstraat, dat zal blij-
3
ven staan dankzij vele protesten, ook van
Heemschut.
Het aantal monumentale gebouwen in Am
sterdam is veel en veel groter dan in de
monumentenlijst is opgenomen. Met name
de „jongere" monumenten uit de late 19de
en vroege 20ste eeuw zijn vogelvrij. Am
sterdam heeft ook nog vele „vergeten"
monumenten van vroeger datum, indertijd
met opzet uit de lijst gehouden, omdat de
Gemeente andere plannen had met de
grond. Zo ziet de Bakkersstraat, die ver
breed zou worden volgens een vooroorlogs
plan, er thans troosteloos uit. Hopelijk helpt
de recente plaatsing op de monumentenlijst
deze huisjes weer op hun eigen benen.
Gaten
Langzamerhand zijn de honderden grote en
kleinere gaten in de stadswanden een ver
trouwd beeld geworden. „Een groot pro
bleem op het gebied van handhaving van de
architectuur vormen de verschillende pro
jecten, waarvoor weliswaar aankoop van
gronden en opstallen heeft plaatsgevonden,
maar ten aanzien waarvan nadere uitwer
king van de plannen geen toestemming voor
de bouw blijkt te kunnen verwerven of wel
ker financiële basis te wankel is voor de
uitvoering". Het zg. Gat aan de Amstel tus
sen Prinsengracht en Utrechtsedwarsstraat,
waar jaren geleden goede architectuur en
zelfs monumenten zijn afgebroken vooreen
te ambitieus plan is een bekend voorbeeld.
„Stoffering"
Verschillende elementen van de detaillering
of stoffering van het stadsbeeld verzorgt de
