HEI DEIDPED DEI MHEKSSEIfiUCH
WERKT ALLEN MEDE!
Aan de bewoners der Bakenessergracht,
aangrenzende straten en hen die er mede
van overtuigd zijn,dat de toestand aan
de Bahenessergpacht, uit het oogpunt van
Volksgezondheid en Verheer, schreeuwt om
VERBETERING.
Op U allen wordt bij deze het
beroep gedaan mede te werken
aan de tot standkoming van deze
verbetering.
De overheid heeft in deze zorgvolle tijd
het recht op ons aller medewerking bij het
vervullen van haar zware taak en is het
onze plicht, mede door het geven van voor
lichting, te zorgen, dat zij in staat zij de
beschikbarefinanciën een zoo groot
mogelijke rendabiliteit te verzekeren.
is een object wat aan deze eisch voldoet,
want het geeft werk aan velen die hier op
wachten, komt de volksgezondheid en het
verkeer ten goede en is een werk van
blijvende waarde.
De tot standkoming van deze ver
betering is een DRINGENDE EISCH!
DE COMMISSIE.
Terug nu naar de gebouwen: Een ernstig
verlies voor Haarlem was de sloop in 1937
van de Magdalenakapel (afb. 4). Sedert
1926 had „Haarlem", tesamen met Heem
schut en het Rijksbureau voor de Monumen
tenzorg gestreden voor behoud van deze van
oorsprong 15e-eeuwse kapel, „een zeer
mooi stukje laat-gotische baksteen
architectuur" naar de mening van Dr. J.
Kalf. Er waren plannen om er het Kunstnij
verheidsmuseum te vestigen, later ook het
gemeente-archief. De omringende gebou
wen werden intussen afgebroken en ver
vangen door bedrijfsgebouwen van de N.V.
Spaamestad en zoals dat wel meer gaat, op
een gegeven moment was de omgeving van
de oude kapel dermate vercommerciali-
seerd, dat het „gehavende middeleeuwsche
gebouwtje daarbij zonderling afsteekt",
zodat ook dit laatste restant van een middel
eeuws klooster in 1937 werd afgebroken.
Thans zijn de gebouwen van de Spaamestad
op deze plaats weer afgebroken en wordt het
terrein gereedgemaakt voor woningbouw.
Wat zou de oude Magdalenakapel hier thans
een fraai stukje stadsbeeld hebben opgele
verd!
Oude Slot
In 1927 begonnen de pogingen het oude slot
te Heemstede te restaureren. Ook dit werd
een langdurige aangelegenheid - in 1942
werden de resten van de beroemde Vredes-
brug op initiatief van „Haerlem" opgesla
gen - maar in 1958 begon een periode van
herstel die uitmondde in een volledige reha
bilitatie van de zolang verwaarloosde resten
van het slot van de heren van Heemstede.
De fraaie 18e-eeuwse gevel van Houtmarkt
17 werd in 1932 gerestaureerd, nadat
„Haerlem" hiervoor sedert 1930 had ge
pleit. Architect A. A. Kok liet de gevel op
twee plaatsen „scharnieren" en wist deze
weer recht te zetten zondër het oude systeem
van afbraak en herbouw. „Haerlem" be
taalde het verschil tussen de kosten van deze
restauratie en een herstel waarbij de top
gevel geheel verloren zou gaan 350,-).
Heemschut en Hendrick de Keyser droegen
hier ieder 50,- aan bij. Een jaar na de
restauratie kwam het huis te koop en door
bemiddeling van ,,Haerlem'"s voorzitter J.
L. Tadema ging het huis in eigendom over
aan Hendrick de Keyser (afb. 5).
In 1935 restaureerde „Haerlem" op haar
kosten het, eenvoudige doch sierlijke, ge
veltje Spaamwouderstraat 84, dat met het
tweelinghuisje, nr. 86, het straatbeeld ter
plaatse bepaalt.
Tranen met tuiten
Een belangrijke actie werd vlak voor de
tweede wereldoorlog, in de jaren 1937 tot
1939, gevoerd tegen de gemeentelijke plan-
210
MANIFEST
nen om de Bakenessergracht te dempen
(afb. 6). De argumenten van B. en W. voor
demping waren dat het een goed project
voor werkverschaffing was, dat de gracht
voor de scheepvaart van geen nut meer was,
dat men door demping van de ratten en de
stank zou worden verlost en dat de bewo
ners (die allen een verzoek tot demping
hadden ondertekend) een betere verkeers
weg kregen. „Haerlem" ontketende een ac
tie tegen de demping die door Heemschut,
Hendrick de Keyser, de Nederlandsche
Oudheidkundige Bond en het Koninklijk
Oudheidkundig Genootschap werd ge
steund. „Haerlem" vroeg daarvooro.m. de
mening van bekende Nederlanders als Henri
Polak en prof. dr. J. Huizinga. De laatste
schreef een open brief die begon met,Is er
6. Manifest'van de voorstanders van de
demping der Bakenessergracht, 1938.
De illustraties hij dit artikel zijn van histori
sche aard. Gegeven het karakter van de
Vereniging .Haerlem" meende de redactie
dat nu eens niet actuele foto' s moesten wor
den gebruikt.
in Haarlem, dat eenmaal een der aller
mooiste steden van Nederland was, nog niet
genoeg bedorven?
Zoo dikwijls ik er kom, huil ik tranen met
tuiten om alles wat er sedert veertig jaren is
geschonden, verminkt. Roekeloos opgeof
ferd aan de zoogenaamde eischen van het
