Lisse een
monumentendorp?
m
Een monumentendorp? Nee, dat gaat veel te
ver. Lisse is veel meer bekend door zijn
bloeiende bloembollen en de tentoonstel
ling „Keukenhof" geniet daardoor zelfs in
ternationale vermaardheid. Ook zijn erbin
nen de gemeente Lisse uitgestrekte natuur
gebieden en z.g. landschappelijke terrei
nen, het Keukenduin en het zeer fraaie cou-
lissenlandschap van de Lageveensepolder.
De nieuwbouw is in zijn geheel genomen
niet onverdienstelijk, terwijl de gemeente
lijke groenvoorziening zelfs wel een extra
vermelding verdient. Onder de echte „mo
numenten" moeten o.a. de oude dorpskerk
en kasteel Keukenhof met zijn boerderij en
verdere appendentia (Middelburg en 't
Lammetje Groen!) worden genoemd. Ook
„de boerderij van Langeveld", De Wolff en
Ter Specke en de boerderij Wassergeest zijn
heel aardig. En ten slotte staan er binnen de
gemeentegrenzen nog vier molens!
Dit keer willen we echter een drietal bouw
werken iets uitvoeriger vermelden: Dever,
het Grachthuisje en de St. Agathakerk.
Over het slot Dever is in „Heemschut" van
februari 1966 al iets gepubliceerd. Het be
treft een torenburcht (donjon) van om
streeks 1375, na de „troebelen" tijdens het
beleg van Haarlem en Leiden (1572/74) en
in de jaren 1631/34 hersteld en met een
tegen de voorgevel gebouwd huis vergroot.
Sinds oktober 1862 stond de oude burcht
reeds dakloos als een ruïne. Thans is de
restauratie in volle gang (Architect Piet van
der Sterre te Leiderdorp, aannemer en on
deraannemer Fa. P.de Raat Zn en Hege
man Zn B. V. te Ter Aar). Daarbij vragen
allerlei hoogst interessante en boeiende de
tails de aandacht; er blijken twee soorten
vensters te zijn Is de vermeende ingang
eigenlijk wel de juiste? Wat doen we met de
sporen van de voorbouw? Er is nog weereen
trap ontdekt in de muur Kunnen de
torenvalk en het uiltje weer een broedplaats
krijgen? Hoe moet dat met de gracht? Enz.
enz. Het is bijzonder prettig, dat allen die
aan Dever werken dit met zoveel enthou
siasme doen, of zoals dit thans heet: zo sterk
gemotiveerd zijn. Nog onlangs heeft dr. J.
G. NRenaud, lector in de kasteelkunde aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht, het metsel
werk bijzonder fraai en het balkwerk binnen
bepaald imponerend genoemd. Bij het
beëindigen der restauratie in maart of april
hoopt de Stichting Dever een boekje in de
serie „Nederlandse Kastelen" gereed te
hebben, waarin een en ander voor een ieder
duidelijk staat beschreven.
Aan de Grachtweg in Lisse staat een oud,
hoogst vervallen huisje. Het dateert al uit
het einde der 15de eeuw. Wel niet in zijn
huidige vorm, maar „the site is genuine"!
Over de historie van dit huis is een lang
artikel verschenen in het tijdschrift „Hol
land" van februari 1976. „Monumenten
zorg" aarzelde geen ogenblik het op de
voorlopige monumentenlijst te plaatsen. De
gemeente had de terreinen en opstallen ech
ter gekocht voor de uitbreiding van een par
keerterrein Het centrum van Lisse be-
Oever in restauratie.
2. Van de authentieke Dever-steentjes zijn
er twee teruggeschonken. Wie kan me
dedelen waar nog zulke stenen te krijgen
of te koop zijn, berichte dit met spoed
aan de voorzitter der Stichting Dever, de
heer A. M. Hulkenberg, Von Bönning-
hausenlaan 33a, Lisse, tel. I 39 18.
3. Vervallen 15e eeuws huisje 't wacht op
restauratie.