Heemschut in actie
Huis te Maarssen
Rijkswegen in Overijssel
„Hoornwijk" te Rijswijk
De plek, waar de fundering van ,De Guit'
nog aanwezig is en ,,De 1200 Roe" weer
zou kunnen functioneren
het Watermolenpad bij de Weelsloot stond
en uitwaterde op de Nauemase Vaart. Een
recent voorbeeld van een dergelijke nuttige
verplaatsing van een Oudhollandse wind
watermolen vinden we in het recreatiege
bied „Het Twiske" te Oostzaan-
Landsmeer. Deze bemaalt de polder (zowel
met wind-, als met een elektrische hulp
kracht) en is de dienstwoning van de
molen aar-machini st
,De 1200 Roe'is precies hetzelfde type als
de voormalige „Guit", oorspronkelijk een
achtkantige houten binnenkruierschep-
radmolen en in de tweede helft van de
vorige eeuw omgebouw tot vijzelmolen.
Beide molens zijn bovendien rond 1630 ge
bouwd: deze verplaatsing zou dus zowel
technisch als historisch verantwoord zijn.
Het verplaatsingsplan is door de deskundige
werkgroep tot in details bestudeerd, zoals
de wijze van verplaatsen, de mogelijke ca
paciteit en de financiële consequenties.
„De 1200 Roe" blijkt bij herbouw verhou
dingsgewijs een grote capaciteit te kunnen
verkrijgen en zou in de noodzakelijke uit
breiding van de bemalingscapaciteit van de
polder Westzaan een belangrijke rol kunnen
vervullen. Het nieuw te bouwen elektrisch
gemaal aan het Noordzeekanaal zou dan
kleiner kunnen worden dan nu gepland is en
dus goedkoper. Deze besparing zou de her
bouw ten goede kunnen komen. Mede, daar
nog niet met de restauratie van „De 1200
Roe" is begonnen, achten wij het gewenst,
dat het plan van de werkgroep zorgvuldig
door de verschillende instanties wordt
beoordeeld.
Hoewel wij de gevoelswaarde die de molen
voor de buurtbewoners heeft allerminst wil
len bagatelliseren, verkiezen wij verplaat
sing naar een zinvolle plek boven restauratie
in een „ontheemde" situatie. Dit betekent
immers het tot leven brengen van een uniek
en fraai, maar nu dood, exemplaar van ons
nationale monument. Wij steunen daarom
het verzoek van de werkgroep aan het Am
sterdamse gemeentebestuur om hun plan
een reële kans te geven. Voorts hebben heb
ben wij verzoeken tot medewerking hieraan
gericht aan de Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg en het Provinciale Bestuur.
Heemschut heeft B en W van Maarssen op
nieuw geattendeerd op de zeer slechte staat
waarin het huis „Endelhoven", tussen de
buitenplaatsen „Goudestein" en „Vecht
oever", verkeert. Al sinds 1963 is de ge
meente eigenaresse van dit monument. De
Bond wijst er het college van B en W op dat
de gemeente wettelijk verplicht is om haar
monumenten voldoende te onderhouden -
dit, zowel uit cultureel oogpunt als om fi
nanciële redenen. Wat „Endelhoven" be
treft is het hoogste tijd om, direct, maatrege
len te treffen om het verval een halt toe te
roepen.
Zowel de Raad van de Waterstaat als
Staatsbosbeheer hebben van Heemschut een
brief gekregen over de vaststelling van de
tracés voor de rijkswegen 35 en 15 in Over
ijssel. Over deze vaststelling is al heel wat te
doen geweest. Er is nu weer een nieuwe en
derde variant in procedure, en op één punt
heeft Heemschut het daar moeilijk mee. De
bezorgdheid geldt de aansluiting vanuit
Bome op de rijksweg 35 en, in combinatie
hiermee, de afslag naar Bome. Deze zijn
gepland in het buurtschap Buren. Heem
schut ziet daarin een ernstige aantasting van
dit buurtschap en van het dal van de Azeler
Beek en vraagt om verschuiving van het
tracé om op die manier het kwetsbare gebied
te sparen.
Het landhuis „Hoomwijk" in Rijswijk (ZH)
- monument - verkeert in een zo slechte
staat dat er op korte termijn iets moet gebeu
ren, wil voorkomen worden dat het karakte
ristieke pand aan verkrotting ten onder gaat.
In die termen heeft Heemschut B en W van
Rijswijk geschreven, met als toevoeging:
„Wij doen daarom een dringend beroep op
u om alle mogelijke maatregelen te nemen
zodat een dergelijke gang van zaken verme
den kan worden". Het lijkt de Bond 't beste
dat Rijswijk zelf het landhuis koopt, hetgeen
met het oog op het zoeken van een nieuwe
bestemming ook belangrijk is.
Ir
184
