Inflatie ondermijnt Britse
nationale monumenten
pl&ff*?
Inflatie is de slopende kwaal die ons vermogen uitmergelt en onze toekomst op 't
spel dreigt te zetten, zo verklaart het jaarverslag van de Britse Bond Heemschut
(National Trust) die juist de 80ste verjaardag heeft gevierd. Aan de ene kant heeft
de National Trust - passend een ereprijs toegekend in het afgelopen Europese
Monumentenjaar - het record van een half miljoen leden kunnen boeken
ondanks de forse verhoging van de contributie van 15,- tot 25,- per jaar. Maar
aan de andere kant moest voor 't eerst een deficit van bijna een half miljoen gulden
op de balans worden geboekt. De postuitgaven", die in 1965 niet meer dan twee
miljoen pond sterling vermeldde, is voornamelijk door consequenties van de
inflatie gezwollen tot zeven miljoen pond sterling (met de tegenwoordige
koers: 35 miljoen)Wy hebben bezuinigd waar dat kon en entreeprijzen - waar
wjj die heffen - verhoogd in redelijke mate", zo gaat het jaarverslag voort. Maar
het peil van behoud en onderhoud van nationale monumenten waarvoor de Natio
nal Trust verantwoordelijk is, en waarvoor moet worden gewaakt zowel als doel
stelling en wegens de hoge verwachtingen van de reputatie van deze instelling, doet
de wjjzer van de weegschaal zorgelijk langs de grens van verlies dwalen.
Maar het heeft moeite gekost en b.v. de
Times publiceerde in een artikel de mening
dat het beschamend moest heten voor Brit-
tannië's cultureel eergevoel als bij zulk een
evenement voor een historisch bezit van
unieke waarde niet zonder aarzelen een be
trekkelijk gering bedrag kon worden be
schikbaar gesteld - wat waarachtig minder
voeten in de aarde zou hebben gehad als het
aan een nieuwe parkeerplaats voor auto's
zou moeten worden besteed.
Het departement voor milieuzaken zal er de
Treasury wel op hebben gewezen dat een
groot deel van het voorschot kan worden
teruggewonnen door verkoop van ongeveer
200 ha van de estate: voor de helft of meer
akker- en weiland, dat al sinds jaar en dag is
verpacht, en voorts bos- en riviergebied
(met visrechten). Er is in het gebouwen
complex een bekende meisjeskostschool
gevestigd, met enige ha speelvelden. Waar
schijnlijk zal een stroom van bezoekers
kunnen worden aangetrokken door de abdij
en de omringende 50 ha terrein die in één
perceel worden gehouden: het toneel van
Dezelfde kwaal belaagt ook de particuliere
personen - van hoog tot laag; hertogen zo
wel als „cottage"-bewoners - die met toe
wijding streven naar handhaving van de
zorg voor kastelen, landgoederen, huizen
en hutten van bijzondere historische waar
de, die hun behoren.
Protest
Luid protest in de Britse pers ging onlangs
op toen werd aangekondigd dat wéér een
belangrijk nationaal monument: de abdij
van Battle (met bijbehorende 250 ha grond)
onder de hamer zou komen alsof het om
niets meer ging dan een tweederangs mis
lukte exploitatiemaatschappij van onroe
rend goed.
Op het hellend terrein, 10 km ten noorden
van Hastings aan de Engelse zuidkust, heeft
zich in 1066 wat men zou kunnen noemen
de oorspronkelijke „Battle of Britain" af
gespeeld - die de Engelsen verloren, zodat
zij onder Frans bestuur kwamen. Willem de
Veroveraar zou volgens de overlevering na
zijn geslaagde landing op de kust hebben
gezworen een abdij te stichten in geval hem
de overwinning werd gegund. De Engelse
koning Harold werd door een pijl in 't oog
gedood en op de plaats waar hij sneuvelde
werd het altaar gezet van de tien jaar later
voltooide Benedictijner abdij van St. Maar
ten. Later groeide ernaast het stadje dat
zonderling genoeg „Battle" als naam
kreeg.
In 1538 werd het klooster als gevolg van de
hervorming in Engeland onder Hendrik VIII
verbeurd verklaard en de koning schonk het
landgoed aan zijn opperstalmeester Sir An-
180
thony Brown. De erfgenamen van deze
Brown verkochten de grond in 1719 weer
aan de familie Webster, waarvan de af
stammelingen (nog steeds Websters) begin
van dit jaar met tranen in de ogen de beslis
sing moesten aanvaarden van openbare ver
koop wegens inflatoire druk op de waarlijk
eeuwenoude bedrijfsbalans van het uit 26
percelen bestaande complex van ongelijk
soortige onderdelen.
Behouden
Gelukkig voor alle betrokkenen kreeg het
ministerie voor het milieu van de schatkist
200.000 bijeen in hun „Royal Oak"
fonds. Dank zij deze vereende krachten zal
dit monument voor altijd voor de natie be
houden blijven.
Battle Abbey
(foto: Press association)
die eerste „Battle of Britain", wat wellicht
alleen met Waterloo is te vergelijken voor
hen die met Engelse schoolboekjes in de
hand zijn opgegroeid.
Kasteel Dunster
Op 't nippertje is Battle Abbey dus behou
den kunnen blijven. En er is nog zo'n mee
valler geweest. De National Trust kon kort
geleden om zo te zeggen een tijdgenoot van
Battle Abbey eveneens behouden: het be
langrijke kasteel Dunster bij Minehead aan
het Kanaal van Bristol. Dit is een van de
zeer weinige nog in goede staat verkerende
