Heemschut in actie
Ondanks tegengas: Amsterdam aanvaardt plan Gaasperdam
Drukkerij Goudriaan
Ondanks het vele tegengas zowel in als
buiten de raad is de gemeenteraad van
Amsterdam accoord gegaan met het
omstreden ontwerp-bestemmingsplan
Gaasperdam, het sluitstuk van de Zuid-
Bijlmer. Tot de zes organisaties, die met
een compromis-voorstel de Amsterdamse
raad tot andere gedachten probeerden te
brengen, behoorde Heemschut dat al
eerder bedenkingen tegen het plan uitte.
In dit stadium heeft alle tegen-actie ech
ter niet mogen baten, en het zit er nu dik
in dat zowel Heemschut als de medestan
ders - elk vanuit hun eigen interesse en
discipline - bij GS hun bezwaren gaan
inbrengen.
Met dit alles is er de laatste tijd veel te doen
geweest om het plan Gaasperdam dat de
bouw van ruim elfduizend woningen omvat
-een bouw, die in de aanvaarde opzet wordt
gezien als een regelrechte aanslag op het
rustieke riviertje Het Gein en z'n al even
aardige omgeving. Ton Stork,algemeen be
stuurslid van Heemschut, tegenstander van
het Amsterdamse plan vanaf het eerste uur
en zeer actief in het gezamenlijke protest
van de zes organisaties: „Het Gein wordt
door dit plan doodgedrukt. Men ziet ge
woon niet in, dat juist de ruime polders
langs de Gein-dijk zorgen voor zo'n mach
tig stuk natuur". Stork is er erg beducht
voor dat, als Amsterdam de polder aan de
noordkant van Het Gein gaat ontsluiten, het
landelijke gebied vlot aan de recreatieve
druk ten onder zal gaan.
Mevr. drs. J. Bierenbroodspot, technisch
adviseuze van Heemschut en al evenzeer
actief in de actie tegen het plan van de
hoofdstad: „Dit plan maakt duidelijk dat
Amsterdam alleen maar stedelijk heeft ge
dacht: Gaasperdam wordt gewoon een ver
lengstuk van de stad, zonder enig respect
voor wat er was. Natuurlijk, Amsterdam
heeft huizen nodig, maar dat betekent nog
niet dat je die moet bouwen zoals dit plan
aangeeft. Zo is bijvoorbeeld nog helemaal
niet zeker hoe 't komt met de Gooiseweg en
Het Gein, kronkelend door het open
land. Op de achtergrond de oprukkende
nieuwbouw van de Zuid-Bijlmer. Tussen
die nieuwbouw en het riviertje het plan
gebied Gaasperdam.
OpnameCapital Press,
Copyright: Het Parool.
de Rijksweg 6, maar toch gaat dit plan ervan
uit dat die wegen er komen. Als dat gebeurt,
is de ramp niet te overzien".
Zoals het plan er nu ligt blijft van de polder
ten noorden van het riviertje een strook van
twee- tot zeshonderd meter breed intact. De
polder daarachter wordt over een gemid
delde breedte van driehonderd meter veran
derd in gemeentegroen, met allerlei recrea
tieve voorzieningen. Op sommige punten
zal de bebouwing Het Gein tot op zeshon
derd meter naderen. Dat alles is veel te krap
naar het riviertje toegerekend, zeggen de
tegenstanders. Er blijft dan van het fraaie,
agrarische landschap niets over. En wat wil
men nu eigenlijk met die reservering voor
een verlengde Gooiseweg - een weg die er
volgens verantwoordelijke bewindslieden
niet eens meer mag komen?
De tegen-actie van de zes opponerende or
ganisaties, dapper gesteund door „Het Pa
rool", resulteerde in een groen boekje, on
der het motto „Het Gein kan gered wor
den" en versterkt met een kernachtige
waarneming van Jac. P. Thijsse: „Nu
evenwel laten we Abcoude achter ons en
stappen den grintweg op langs het veelge
prezen Gein', een smal watertje, maar zoo
mooi begroeid en zoo dikwijls goed ge
schilderd, dat bij het woord alleen al ieder
een denkt aan Holland op zijn mooist'Aan
„Holland op zijn smalst" heeft niemand
behoefte, zo laten de organisaties er direct
op volgen.
Het Groene boekje bedoelde een „meeden-
kertje" te zijn, een compromis tussen de
tegengestelde belangen van enerzijds de
noodzakelijke stadsuitbreiding en ander
zijds 't behoud van het landschap. De sa
menstellers: „Zoals de stedelijke afronding
nu gepland is, dringt zij onaanvaardbaar
diep het prachtige, open agrarische land
schap langs Het Gein en de Hollandse Kade
binnen". De samenstellers gaan uit van de
directe samenhang tussen de polders aan
weerszijden van het riviertje: wil die relatie
in stand blijven, dat zal er een agrarische
strook van tenminste twaalfhonderd meter
breed moeten worden gehandhaafd. Dat kan
ook, als men de Gooiseweg laat vallen.
Door het schrappen van die weg zou een
gedeeltelijke herindeling van het plangebied
mogelijk zijn: het woongebied kan verder
van de rivier gesitueerd worden en het stede
lijk groen zal niet meer nodig zijn - en dat
alles zónder dat het aantal woningen dan
wel het tempo van uitvoering worden beïn
vloed. Een brede agrarische strook betekent
ook dat de agrarische bedrijvigheid kan blij
ven èn de bestaande bebouwing langs Het
Gein haar kwaliteit kan behouden. De sa
menstellers van het Groene Boekje zien het
al voor zich: valt het agrarisch beroep weg,
dan treedt een verpaupering van het hele
gebied op - in de wanstaltige vorm van
autokerkhoven, opslagterreinen, wintér-
bergingen voor caravans en wat dies meer
zij.
De raad van Amsterdam zag het, helaas,
anders
Heemschut heeft bij B en W van Goudriaan
opnieuw een fel protest laten horen. Het
eerste protest gold het slopen van het mo
numentale voorhuis van de boerderij Zuid
zijde 131Het verdwijnen van dit huis was
op zichzelf al een zeer betreurenswaardige
zaak, maar daar kwam nog bij dat het is
afgebroken terwijl de eigenaar (een druk
ker) nog niet eens goedkeuring had op wat
hij er voor in de plaats wilde bouwen. Of
liever nog: wil bouwen, want ter plekke
moet een uitbreiding van de drukkerij ko
men. B en W hebben nu het plan hiervoor in
principe alvast goedgekeurd. Heemschut tot
het college: „Wij betreuren deze gang van
zaken en achten de hierdoor ontstane situa
tie hoogst onbevredigend. Juist in dit geval,
waar het gaat om het stichten van een nieuw
bedrijfsgebouw in een qua toe te passen
welstandsnormen gevoelig gebied en nog
wel op een plaats die is vrijgekomen door de
illegale sloop van een zeer karaktervolle
boerderij, is een evenwichtig besluit op z'n
plaats". Dat is één. Een tweede is dat het
punt, waarde boerderij heeft gestaan, in het
bestemmingsplan staat aangegeven voor
klein ambachtelijk bedrijf, maar dat is een
moderne drukkerij nu bepaald niet. Heel de
affaire-Goudriaan zit Heemschut dermate
hoog dat de Bond, als B en W bij hun princi
pebesluit blijven, stappen bij de Kroon zal
overwegen.
117
