Heemschut in actie
Buitenplaats Maarssen
In het plangebied Vechtoever-Noord van de
gemeente Maarssen ligt de buitenplaats
„Cromwijck", die al jaren in gebruik is bij
een stofzuigerfabriek. Heemschut betreurt
dit ten zeerste. De Bond vindt, dat met alle
middelen geprobeerd moet worden de zeer
gedevalueerde buitenplaats weer een waar
dig karakter te geven - een karakter, dat
overeenstemt met de hoofddoelstelling van
het bestemmingsplan: behoud van het ka
rakteristieke en, waar mogelijk, versterking
daarvan. In hetzelfde bestemmingsplan is
echter ook voorzien, dat de stofzuigerfa
briek ter plaatse van „Cromwijck" mag
uitbreiden. Heemschut tot B en W van
Maarssen: sta dit niet toe, maar probeer de
fabriek aan een ander terrein te helpen en
dan bij voorkeur in het industriegebied langs
de spoorlijn. „Cromwijck" zou dan de be
stemming van „buitenplaats" kunnen krij
gen, met de mogelijkheid er iets passends
van te maken. Een tweede, doch minder
aantrekkelijke mogelijkheid zou zijn het
bewuste terrein te verdelen: achter de fa
briek en voor Huize Cromwijck. Kortom,
het is in de ogen van Heemschut de moeite
waard om in dit geval te trachten te komen
tot een verrijking van het karakter en de
sfeer van het Vechtgebied.
Huis te Zeist
In Zeist staat het pand „Livland" oftewel
Huize „Lommerlust". Het is een 18e-
eeuws, gepleisterd huis met in de midden
partij een uitgebouwde koepelkamer. Het is
een (beschermd) monument bovendien. Dat
neemt allemaal niet weg dat boven „Liv
land" donkere wolken hangen, nu een aan
nemer al een eind op weg is om het huis in
handen te krijgen, met de bedoeling om het
vervolgens te slopen en er een kantoorge
bouw voor in de plaats te zetten. Om dit te
bereiken zal er een verzoek moeten komen
om het pand van de monumentenlijst afge-
Livland'te Zeist
72 L
voerd te krijgen. Heemschut heeft daarop al
bij voorbaat ingehaakt door B en W van
Zeist en de Rijksdienst voor de Monumen
tenzorg te vragen niet op een dergelijk ver
zoek in te gaan. De gemeente zal dat ove
rigens ook niet doen, omdat zij met Heem
schut van mening is dat het huis moet blij
ven. Na restauratie zou het dan weer voor
bewoning geschikt kunnen worden ge
maakt.
Raadhuis 's-Gravenzande
De raad van de gemeente 's-Gravenzande
heeft besloten een nieuw raadhuis te bou
wen en wel achter het nu bestaande. Daar
mee volgde de raad het pleidooi van Heem
schut. In zijn overwegingen ging de Bond
ervan uit dat 's-Gravenzande in het bezit is
van een fraaie dorpskern met veel histori
sche bebouwing. De gemeente is zelf bo
vendien zeer actief als het erom gaat dit
aantrekkelijke beeld in stand te houden.
Tegen deze achtergronden zag Heemschut
de bouw van een nieuw raadhuis aan het
Marktplein niet zitten, omdat dan het stra-
tenverloop zou moeten worden verminkt
terwijl een tiental panden, die allemaal nog
goed zijn, zou moeten worden gesloopt.
Daarom koos de Bond voor nieuwbouw
achter het huidige raadhuis (monument). Er
is daar voldoende ruimte voor de noodzake
lijke uitbreiding. De architectuur hiervan
kan harmoniëren met het oude raadhuis. En
wat ook belangrijk is: in de combinatie van
oud en nieuw kan het oude raadhuis blijven
functioneren. Met 14 stemmen voor en 3
tegen koos de raad voor de door Heemschut
geadviseerde oplossing.
Pand te Amsterdam
Voor het pand Honthorststraat 9, op de hoek
van de Honthorststraat en de Paulus Potter
straat te Amsterdam, is de dreiging nog
geenszins van de lucht. Er is sprake van dit
in de ogen van Heemschut waardevolle
pand te slopen om kantoorbouw mogelijk te
maken. Dat zou tegelijk een verarming voor
het Museumplein betekenen. Heemschut is
daarop in actie gekomen, met primair de
vraag aan de minister van CRM om het pand
op de monumentenlijst te zetten. De.minis
ter bericht nu dat hij met de Rijkscommissie
voorde Monumentenzorg van mening is dat
Honthorststraat 9 niet voor plaatsing op de
lijst in aanmerking komt. Naar het oordeel
van de Rijkscommissie (en haar advies
wordt dus door de minister gevolgd) gaat
het om een pand dat in het oeuvre van archi
tect Van Gendt niet van bijzondere kwaliteit
is en zelfs enigszins onevenwichtig van ar
chitectuur. Nu toch een kantoorgebouw? Of
ziet de gemeente Amsterdam geëigender
mogelijkheden, in bij voorbeeld een functie
in de sociaal-culturele sfeer?
Zak van Hauwert
Weg Nibbixwoud
Vindt Heemschut enerzijds dat bij de ruil
verkaveling „De Vier Noorder Koggen"
veel aandacht wordt besteed aan het behoud
van het landschapsschoon, anderzijds heeft
de Bond tegen bepaalde punten ook wel
enige bezwaren. Die gelden speciaal de
plannen voor de Zak van Hauwert: een
smalle weg met bomen en bochten die kans
maakt verbreed en doorgetrokken te worden
(een doortrekking naar Wervershoof). Die
ontsluiting zal vooral van belang zijn voor
het plaatselijk agrarisch verkeer. Maar heeft
men het daarmee gehad? In een brief aan B
en W van de gemeente Nibbixwoud stelt
Heemschut dat, als de weg aanmerkelijk
wordt verbreed, dit verkeersaantrekkend
werkt en in dat geval het gevaar groot is dat
de Zak van Hauwert als sluipweg gaat fun
geren tussen de Markerwaardweg en de
rijksweg Hoorn-Afsluitdijk. En wie zitten
dan met de problemen? De omwonenden
die de weg nodig hebben en om die proble
men helemaal niet vragen.
Brug te Rustenburg
Enige tijd geleden schreef Heemschut het
Hoogheemraadschap van de Uitwaterende
Sluizen te Edam een brief, naar aanleiding
van plannen om de ophaalbrug in Rusten
burg te vervangen door een moderne hef-
brug met een bredere rijbaan. Al eerder
kreeg het karakteristieke Rustenburg (een
historisch knooppunt van wegen) een ge-
